Gisteren stonden we nog verwachtingsvol voor een nieuwe zomer, vandaag zitten we alweer volop in herfstsferen en is het tijd om het derde duo-kwartaaloverzicht van dit jaar te presenteren. Voor ons allebei was het een kwartaal met veel nevenactiviteiten waar we niet onderuit konden (en dat gelukkig in de meeste gevallen ook niet wilden) maar die veel van onze leestijd opslorpten. Voor Marvin betekende dat 39 gelezen boeken, heel wat minder dan de gemiddeld ca. 55 stuks van voorgaande jaren. Voor Joke betekende dat 21 exemplaren in plaats van ca. 25, wat nog vrij behoorlijk was. Gelukkig heb je naast kwantiteit het veel belangrijkere kwaliteit.

Hieronder lees je hoe de periode juli-september van het jaar verlopen is.

Juli

Marvin: Enkele weekjes vakantie in juli maakten me hoopvol dat ik heel wat leesmeters ging kunnen maken. Juli en augustus zijn doorgaans de betere leesmaanden, maar een echt rustige leesvakantie was ons door privé-omstandigheden dit keer helaas niet gegund. Het werd lezen tussen de bedrijven door, en zodoende zie je dit jaar geen piek in mijn leesaantallen, waar dat andere zomers wel het geval is. Haalde ik andere jaren de 100 gelezen boeken in mei, heb ik ze dit jaar nog altijd niet gehaald. Toppers deze maand waren Oog om oog van M.J. Arlidge en Beest van Ane Riel. Dat tweede boek deed me vrijwel meteen aan Van muizen en mensen van John Steinbeck denken, en in haar nawoord blijkt Riel te bevestigen dat dat ook haar uitgangspunt is geweest. Ik meen dat Riel met haar boek Van muizen en mensen overtroffen heeft en dus is dit boek zeer verdiend mijn boek van de maand.

Ik heb ook genoten van Duistere zaken van Stephen King, alweer een heel geslaagde verhalenbundel. Ik gaf hem 4,5 sterren, wat echt veel is voor een verhalenbundel, want altijd staat daarin wel een minder verhaal dat mijn waardering naar omlaag brengt. Ook 4,5 sterren voor Het jaar van de slang van Hugo Luijten. Jammer dat men in dit door en door Vlaamse boek hier en daar een “Hollands” woord heeft gestopt. Het past niet bij de rest van het boek en waarom dat werd gedaan is mij een raadsel. Je laat een rasechte Antwerpenaar geen Hollandse woorden gebruiken, dat klopt niet. Ik kon die keuzes niet appreciëren, vandaar de halve ster verlies. Het laatste boek dat ook nog 4,5 sterren kreeg, was de afsluiter van de Nicci-serie van wijlen Terry Goodkind. Ik las het in het Engels: Heart of Black Ice. De boeken namen langzaam in kwaliteit af, maar met de afsluiter zet Goodkind gelukkig wel de puntjes op de i, hoewel hij nooit helemaal ontkomt aan een gemakkelijkheidsoplossing bij tijd en wijle, of een personage dat clichématig wordt opgevoerd of iets doet dat niet in overeenstemming is met zijn/haar karakter. Goodkind is nooit een supergetalenteerd schrijver geweest, maar het neemt niet weg dat ik van Heart of Black Ice genoten heb.

Joke: Met in juni een dieptepunt van twee boeken – goed voor 669 bladzijden – kon het in juli alleen maar beter worden. Ik sluit deze maand af met zeven boeken en dat lijkt een stijging van 250% als ik mijn roze bril opzet. Met het stijgen van de leeftijd gebeurt dat  tegenwoordig steeds vaker en wat lezen betreft is dat nodig. 1867 bladzijden in een vakantiemaand, dat is ‘gene stoef’. Vlug die roze bril weer op want gelukkig las ik wel grotendeels goede boeken die op één na allemaal tussen 3,5 en 4,5 sterren verdienden.

Vijf Vlaamse boeken ook en ook vijf keer een boek dat al voor januari 2024 in de kast stond. Er is nog hoop om toch minstens één uitdaging die ik mezelf dit jaar oplegde (LUEK 24 in '24) tot een goed einde te brengen. Stad der blinden (José Saramago), 2x een betrouwbare Jo Claes en De Pool (J.M. Coetzee) zorgden voor heel wat uurtjes leesplezier. En weer eens besef ik hoe blij ik word van lezen en hoe nodig het is er voldoende tijd aan te besteden. Maar zoals Marvin zeker zal beamen, ik ben heel braaf maar ik luister slecht. ;)

Eén boek kreeg van mij nog een halve ster extra en dat wordt dus mijn boek van de maand juli. Die eer is weggelegd voor De Christiemoorden van Dominique Biebau. Het is zijn laatste nieuwe boek en toch is dit weer nog anders dan de vorige boeken. Wat wel hetzelfde blijft is dat ook dit verhaal weer taalrijk geschreven is, origineel blijft en de nodige humor bevat. Ik las tot nu toe alle boeken van Biebau en mijn favoriet blijft wel IJslands Gambiet. Dat boek was de voorloper van Russisch voor beginners waarmee Biebau de Gouden Strop én de Knack Hercule Poirotprijs won en waarmee hij meer bekendheid verwierf. (Voor wie het gemist heeft: De Christiemoorden is ondertussen een van de zeven genomineerden voor de Knack Hercule Poirotprijs 2024.)

Augustus

Joke: Hoopvol – omdat het nog steeds vakantie was – stapte ik de maand augustus in. Maar met slechts vier boeken en 1679 bladzijden is het duidelijk: ik leg me erbij neer dat 2024 niet mijn leesjaar wordt. Natuurlijk blijf ik lezen maar ik laat de uitdagingen helemaal los en zie wel waar ik eindig. Volgend jaar beter…

Drie van de vier boeken hebben me alleszins weer ruim leesplezier verschaft. Het valt me op dat ik een zeer hoge gemiddelde waardering geef aan de boeken die ik lees. Dat komt natuurlijk omdat ik goed probeer te kiezen. Het helpt dat Marvin de meeste boeken al eerder heeft gelezen en hij perfect weet wat ik al dan niet goed zal vinden. Als ik dan niet meer zo veel lees, laat wat ik lees dan alsjeblieft wel de moeite zijn. 1794 van Niklas Natt och Dag en De kat en de generaal van Nino Haratischwili kregen allebei vier sterren van mij. Hiertussen kiezen is moeilijk en het is best mogelijk dat ik op een andere dag in een andere stemming net het andere boek zou verkiezen. Maar op dit moment gaat mijn stem – zoals wel vaker – naar de klepper van de twee: De kat en de generaal.

Marvin: In augustus haalde ik eindelijk – eindelijk! – de kaap van de 100 boeken. Ruim twee maanden “te laat”, maar die 100 boeken telden samen wel 4000 pagina’s meer dan de eerste 100 boeken van 2023. Ook in alle voorgaande jaren sinds ik het aantal pagina’s noteer telden de eerste 100 boeken samen nooit zoveel pagina’s. Als je weet dat boek 102 het 765 pagina’s dikke Het jaar van de sprinkhaan was van Terry Hayes en boek 103 ook alweer 576 telde (een cijferanagram van 765 en een auteur met als voornaam ook Terry :-) ), dan begrijp je meteen dat het aantal boeken ook in augustus niet spectaculair de hoogte in is gegaan maar de paginateller wel vlot ophoogde.

Zoals elke maand las ik alweer een Jack Reacherboek van Lee Child. Het twintigste (Daag me uit) en het viel me op dat de laatste twee boeken minder van kwaliteit waren. Misschien begonnen Childs frisse ideeën op te raken? Of is twintig Jack Reachers lezen op een jaar tijd misschien gewoon wat veel van het goede? Ik zit niet meer veraf van het boek waarin Childs broer de fakkel overneemt. Ik ben in ieder geval benieuwd of ik die frisse wind in de boeken zal voelen. Ook nummertje 21 ging trouwens in augustus nog uit.

Een andere auteur waarvan ik de laatste maanden meerdere boeken las, is A.G. Riddle. Hij schrijft ofwel sciencefiction, ofwel spannende boeken waarin een of ander meesterbrein een nieuwe wetenschappelijke innovatie misbruikt. Scifi-thrillers noemt men het ook wel eens maar ik vind het de lading toch niet echt dekken. Zijn boek Pandemic koos ik in april nog tot boek van de maand. De opvolger Genome las ik nu maar kon me minder bekoren. En nog deze maand mocht ik zijn nieuwste, Antarctica Station, vooruit lezen in ruil voor een recensie, en dat boek was prima. Ik denk dat het al minstens het derde opeenvolgende boek van hem is dat ik vooruit mocht lezen en wat mij betreft mogen er nog volgen.

Ik heb ook het flink gehypete Het boek der deuren van Gareth Brown gelezen. Een vlot boek, maar niet echt bijzonder. Ik kon me maar niet van de indruk ontdoen dat ik al eens eerder een sterk gelijkend boek heb gelezen en binnen dit subgenre las ik al veel originelere boeken.

Mijn keuze voor beste boek van deze maand is een fotofinish. Zowel het al vermelde Het jaar van de sprinkhaan als Koninkrijk van Jo Nesbø kregen van mij de volle vijf sterren. Met Koninkrijk deed Nesbø me sterk denken aan de Björnland-boeken van Fredrik Backman. Ik heb de fotofinishfoto bekeken en mijn waardering tot op drie cijfers na de komma geanalyseerd, maar het blijft onmogelijk om een favoriet te kiezen. Voor het eerst ga ik dus voor een ex aequo. Dom natuurlijk, want zo doe ik het mezelf aan dat ik hierdoor iets meer werk had met de afbeelding boven onze teksten van deze maand :-)

September

Marvin: Mijn eigen leesstapel was begin september alweer helemaal leeg, maar Joke had nog een en ander liggen. Heel wat boeken die ik deze maand las waren bijgevolg aankopen van Joke, al dan niet uit vrije wil aangekocht of te lezen voor een fysieke leesclub van haar. Eentje daarvan was de megaklepper Fayne van Anne-Marie MacDonald, bijna 800 pagina’s. Het geheel laat zich vlot lezen, dus wanneer je leest, gaan de pagina’s snel. Alleen vond ik het moeilijk om erin verder te lezen. Dat dikke boeken onhandig zijn en dus niet mee op de trein gaan, speelt mee, maar ik vond het verhaal erg langdradig en kon mezelf moeilijk motiveren om erin verder te gaan. Na een week had ik 275 pagina’s gelezen en had ik tussendoor al drie andere boeken gelezen. Na halfweg ging het gelukkig vlotter. De laatste 275 pagina’s las ik zelfs in één dag uit. Het bleef evenwel een verhaal dat op de helft van het aantal pagina’s had verteld kunnen worden.

De jaarlijkse september-leesuitdaging van de Thriller Club boeide me veel meer. De serie van Peter Tremayne met speurneus zuster Fidelma in de hoofdrol had ik al wel eens vernoemd zien worden in een artikel, maar er verder geen aandacht aan geschonken. Dit keer trok ze mijn aandacht wel, en ik besloot ze te proberen. In het Engels, want in het Nederlands worden de boeken niet als e-boek uitgegeven en men zit tien volumes achter met de vertaling. Ik las twee boeken en het relaas daarvan lees je gewoon op de pagina’s die de Thriller Club hiervoor aanmaakte.

Een heel charmant boek was Invisible Kitties van de Chinese Yu Yoyo. In een zestigtal mini-hoofdstukjes, steeds voorzien van een tekening van eigen hand, vertelt ze over de komst van twee kittens in haar leven. Met heerlijk veel fantasie bedenkt ze verklaringen voor merkwaardig kattengedrag, zoals spinnen en haarballen. Het komt spoedig uit in Engelse vertaling en ik mocht het vooruitlezen. Heel fijn boekje voor iedere kattenliefhebber die ook in het Engels leest. Het boek is mijn persoonlijke nummer twee van deze maand.

Het nummer één voorzie ik voor het tweede Fidelmaboek van Peter Tremayne dat ik deze maand las. In het Nederlands is dat nummer 9, in het Engels nummer 10: Vrouwe van het duister. Zeer goed uitgewerkt misdaadmysterie dat zich in de zevende eeuw afspeelt. Geen forensische hoogstandjes, geen internet, niet eens een snel telefoongesprek, maar degelijke ouderwetse speurneuzerij. Er is weinig dat afleidt van het hoofdverhaal. Fidelma speurt ruim 300 pagina’s onafgebroken en trekt je moeiteloos mee het verhaal in. Na dit boek begreep ik meteen waarom er zowaar een heuse International Sister Fidelma Society bestaat waarvan de leden zich Fidelmaniacs noemen.

Joke: Traditioneel is september niet mijn beste leesmaand en dat wijt ik aan de start van het schooljaar. Ik denk dan nog dat de drukte van die eerste maand later wel zal verdwijnen. Na bijna dertig jaar in het onderwijs zou ik beter moeten weten. Met maar een paar bladzijden boven de duizend wordt die traditie bevestigd. Wat echter ook een traditie is, is dat ik begin september mijn resterende klasgeld van het vorige schooljaar integraal besteed aan nieuwe boeken voor de klasbib. Die lees ik eerst allemaal zelf voor ze de kast ingaan en zo’n jeugdboek tikt altijd makkelijk aan. Dit jaar waren dat er tien waarvan ik er zeven nog in september las. Die kinderboeken bleken goedgekozen en alle een aanwinst voor mijn klasbib. Ik was zeer gecharmeerd door Dat boek met die bananen van Erik van Os dat vol gedichten over bananen staat. Een topper om ‘s morgens de schooldag mee te starten in mijn klas.

Dankzij de zeven jeugdboeken strandde ik in september op tien boeken. Het boek van Paolo Cognetti Zonder de top te bereiken voldeed niet aan de verwachtingen. En dus gaat de strijd om ‘boek van de maand’ net als vorige maand tussen twee gelijkwaardige boeken. Ik heb van beide genoten. Ik begon met een bang hart aan De gedaanteverwisseling van Franz Kafka. Mijn eerste kennismaking met de schrijver en het zal niet bij die ene blijven. Het is een vreemd verhaal en ik was bij aanvang even bang om een ‘Dostojevski-ervaring’ te ondergaan. Gelukkig was dat niet het geval en bleek dit verhaal, hoewel vreemd, toch goed te volgen, niet in het minst doordat het de broodnodige humor bevatte. Boek van de maand wordt echter De jongen en de hond van de Japanse schrijver Seishu Hase. Dit boek deed me ook terugdenken aan dat andere Japanse boek over een huisdier Reisverslag van een kat. Ook hier kunnen we spreken over een reisverslag maar dan van een hond. Ook dit boekje is ontroerend en mooi zonder sentimenteel te worden. Een aanrader. Ik denk dat ik nog meer Japanse schrijvers wil ontdekken.

Grafiekje

Deze keer hebben we voor ons grafiekje de gemiddelde waardering per land bekeken. Het viel ons op dat we na negen maanden toch best wat landen hadden bezocht, en we wilden wel eens weten of we sommige landen meer of minder waardeerden. Want ook al kiezen we zelf welke boeken we lezen, je weet toch maar pas hoe goed een boek is nadat je het effectief gelezen hebt.

Joke: Wat opvalt is dat ik de boeken uit het VK en Nederland lager waardeerde dan deze uit andere landen. Ook België en Italië haalden geen gemiddelde van 4. België en Nederland zijn natuurlijk de landen waaruit ik het meeste lees. Samen zijn ze goed voor bijna 70% van alles wat ik las, en uiteraard gaat de gemiddelde waardering dan richting mijn jaargemiddelde over alle boeken heen, wat in mijn geval typisch rond 3,7 schommelt. Ik las relatief weinig boeken dit jaar wat zo’n grafiek toch wat minder relevant maakt. Eén slechtere waardering haalt het gemiddelde van een land erg naar beneden en vermits ik uit veel landen las, betekent dat dat het gemiddelde voor veel landen bepaald wordt door slechts één boek. Zo'n waardering is vertekend en niet bepaald representatief en daarom hebben we een asterisk bij deze landen geplaatst.Maar het blijft leuk die grafiekjes.

Marvin: Al las ik dubbel zoveel boeken als Joke, toch heb ik maar drie landen meer op mijn lijstje staan dan zij. Joke is duidelijk meer een globetrotter dan ik. In mijn geval scoren de boeken uit Duitsland en Nederland een bedroevend lage gemiddelde waardering. Het enige boek uit Duitsland dat ik las is natuurlijk niet representatief, maar de 21 boeken uit Nederland zijn dat wel, want dat is zo’n 17% van mijn totale aantal. Acht van die boeken werden gelezen voor de Hebban Debuutprijs en de Hebban Thrillerprijs, en ik heb de meeste van die boeken helaas maar 2 sterren kunnen geven, eentje zelfs maar 1, een score die ik gemiddeld maar eenmaal per jaar uitdeel. Van mijn twee setjes haalde nagenoeg niets de shortlist, niet zonder reden natuurlijk. Ik wil hierbij zeker nog vermelden dat de grote uitzondering op de regel dit jaar Citroeninkt van Maral Noshad Sharifi was, dat ik 4 sterren gaf. Omdat ik ook de voorgaande jaren problemen had met het niveau, heb ik besloten dat ik me in de toekomst geen kandidaat meer stel voor de lezersjury van deze twee prijzen. Dat zal mijn gemiddelde waardering voor Nederland ongetwijfeld ten goede komen, en het garandeert alvast dat ik niet de plaats inneem van een kandidaat die enthousiaster is over de longlists van deze prijzen. De inzendingen voor de Harland Prijs blijf ik overigens geweldig vinden, dus voor de lezersjury van die prijs ga ik me jaarlijks kandidaat blijven stellen.

Positiever was mijn ervaring met het enige boek uit Pakistan dat ik las (Sektor 47 van N.N. Jehangir). Ik weet niet of ik ooit al eerder een boek uit dat land las, laat staan sciencefiction zoals nu, maar het was meteen een voltreffer en ik schreef er een positieve recensie over op Goodreads (want een Engelstalig boek van NetGalley) waarvan ik weet dat de auteur hem heeft opgepikt en gewaardeerd. Ik was ook zeer enthousiast over het enige boek uit China waarover ik hierboven bij de maand september al schreef, en Denemarken tenslotte scoorde ook heel hoog dankzij twee boeken van de in juli bejubelde Ane Riel. Geen twee boeken van Riel zijn hetzelfde, maar altijd even goed.

En dan nu op naar het laatste kwartaal. We slagen er dit jaar geen van beiden in leesaantallen te halen die ons echt blij maken, maar met respectievelijk 121 (Marvin) en 63 (Joke) boeken op negen maanden tijd hebben we ook geen reden tot klagen. Het is maar waar je referentie ligt natuurlijk. Loopt het bij jullie een beetje, of wordt 2024 net als bij ons geen leesjaar om in te lijsten?