Als je onze 'Tien om naar uit te zien'-artikelen zou herlezen, dan zou het je opvallen dat we soms moeite hebben om tien nieuwe Vlaamse publicaties bij elkaar te sprokkelen. Meestal lukt het wel maar vaak is het nipt. Een sporadische uitzondering ... euhm ... uitgezonderd, beschouwen we alleen fictie voor volwassenen en doorgaans hoeven we maar twee of drie boeken te schrappen. In de loop van de maand komen er altijd nog wel enkele titels bij die we dan helaas niet meer kunnen opnemen. Eind augustus hadden we weet van 15 boeken voor september, en ondertussen zijn er 23 verschenen. Dat is veel voor Vlaanderen! Oktober doet het traditioneel goed als gevolg van de Boekenbeurs die meestal vanaf 1 november liep, maar 23 stuks haalden we nog niet sinds we deze rubriek begonnen. De Boekenbeurs is er niet meer, maar toch lijkt het of alle uitgeverijen samen hebben afgesproken om te doen alsof dat wel zo is en van oktober 2022 een nieuwe recordmaand te maken. We vonden maar liefst 40 nieuwe publicaties terug! Kiezen was in dit geval sowieso verliezen. En het is nu afwachten hoeveel meer er nog in de loop van de maand zullen verschijnen.

Wat het in ieder geval betekent is dat de groslijst voor de AVP van 2023 een stevig beestje zal worden. Jullie hebben toch allemaal de voorlopige groslijst voor 2022 gezien? Hopelijk zijn jullie allemaal al druk bezig met de voorbereiding van jullie stem, later deze maand!

Don Vitalski: Terugkeer naar het rattenkasteel (literatuur)

Jeroen Olyslaegers: Willem en mijn wellust (literatuur)

Johan Deseyn: Heaven’s End (horror)

Louis Van Dievel: De koers (literatuur)

Toni Coppers: Offer (spanning)

Sabien Clement & Kris Van Steenberge: Tel de vlinders in de kamer (literatuur, poëtisch beeldverhaal)

Johan Terryn: Alles en iedereen gaat weg behalve mijn goede luim (literatuur)

Jelle Dehaes: Wij zijn de optimisten (literatuur)

Leen Van den Berg: Vuurvader (literatuur)

Steven Braekeveldt: De vergetene (literatuur)

De keuze van Marvin:

Wat me meteen opviel, was dat er een Vlaams horrorboek verschijnt. Die zijn er niet vaak. Alleen Het Laatste Nieuws-journalist Remo Pideg presteerde het om in 2021 maar liefst zes dikke horrorboeken uit te brengen die stuk voor stuk - ook dat lijkt me horror - meer dan 40 euro kosten. Ze vormen één verhaal maar als je ze op Hebban opzoekt, blijkt dat niemand ze gelezen heeft. Ik voel me ook niet geroepen. Tom Thys lijkt zich sinds Lijkenkrabber uit 2018 te concentreren op griezelboeken voor kinderen, en Kevin Valgaerens laatste dateert alweer van 2020 (maar nu in oktober komt wel zijn tien jaar oude Bloedlijn opnieuw uit). Johan Deseyn liet ook al even niets van zich horen, maar lijkt zich nu toch te hebben bevrijd uit de duistere krochten waarin hij vermist was geraakt om Heaven's End uit te brengen. Ik heb nog nooit iets van hem gelezen en neem me al heel lang voor daar toch eens mee te beginnen. Lukt het dit keer?

Ik haal uit de lijst voor oktober veel wat ik wil lezen, zoals de derde Alex Berger van Toni Coppers, twee nieuwe boeken van Bart Debbaut, een nieuwe roman die alweer met de letter W begint van Jeroen Olyslaegers, De koers van Louis Van Dievel, enz. Maar mijn oog viel op iets heel bijzonders deze maand en dat is Terugkeer naar het rattenkasteel van Don Vitalski. Iedereen die is opgegroeid met de Nero-strips van Marc Sleen, wordt natuurlijk meteen aangetrokken door de cover waarop Nero, Madam Pheip, Petoetje en Petatje enz. te zien zijn. Geen idee of het zal werken, maar een roman die is gebaseerd op de personages uit deze strips, dat is - AHA! - nieuwsgierigmakend.

Het jaar 1948 was van groot belang voor Nero, een van de allerbekendste striphelden van Vlaanderen: hij waagde zich naar binnen in het legendarische Rattenkasteel voor zijn beroemdste avontuur ooit.

In het jaar 2022, op de honderste verjaardag van zijn geestelijke vader Marc Sleen, keert Nero terug naar dit macabere onheilsoord, speciaal om zijn vriend Van Zwam te gaan bevrijden. Er gebeurt echter iets vreemds: tot zijn eigen verbazing is Nero geen stripfiguur meer, maar een romanfiguur, en wel een naar de leest van de twintigste-eeuwse Tsjechische auteur Franz Kafka. Alsof de grootmeesters Marc Sleen en Franz Kafka elkaar de hand schudden, terwijl Nero zelf gewoon doorgaat met zijn absurde en spannende avonturen - maar dan geschreven in plaats van getekend. Mét opzienbarende optredens van Adhemar, Petoetje en Petatje, een erotische Madame Pheip, en vele anderen!

De keuze van Joke:

Een heleboel boeken om uit te kiezen en als je er daar tien uit moet weerhouden, betekent dat meer verliezen dan winnen. Gelukkig moet ik dat niet alleen doen. Marvin koos als eerste al vijf boeken uit – de oplettende lezer spotte natuurlijk een stiekemerd – voor de selectie en het toeval wil dat ik die ook alle zes(!) zeker geselecteerd zou hebben. Daar zit voor de helft spanning/horror in dus bij het verdere schiften elimineer ik alles van dat genre. Ook poëzie en romantiek moeten eraan geloven. Wellicht mis ik zo heel wat interessante lectuur, maar zo'n uitgebreid assortiment naast een beperkte collectie tijd nopen mij tot deze hartverscheurende beslissing. Buikgevoel, ervaring en een voorliefde voor mooie dingen zorgen ervoor dat de vijf boeken nog redelijk vlot op onze lijst van tien belanden. Tel de vlinders van Sabien Clement en Kris Van Steenberge omdat ik die laatste mooi poëtisch weet schrijven. De combinatie met illustraties die beloven het onverwoordbare te verbeelden, verdubbelden de kansen voor dit boek om gekozen te worden. Mijn voorliefde voor historische fictie doet ook De vergetene en Vuurvader op mijn lijstje terechtkomen. De eerste titel belooft een levensverhaal, gesitueerd begin 20ste eeuw, de tweede gaat over ons koloniale verleden waar ik nog maar weinig over las en weet. Daar kan ik nu misschien verandering in brengen. Het is de tekst bij de boekpagina van Wij zijn de optimisten die me de debuutroman van Jelle Dehaes doet kiezen: 

Het is een verhaal over het verlangen naar verbinding en houvast in ons leven, over psychische kwetsbaarheid in een tijd waarin de snelheid van technologie en media lijkt te overheersen. Misschien zijn er alternatieven.

Zelf probeer ik steeds meer bewust te kiezen voor rust en traagheid maar dat is zeker niet evident in onze snelle, drukke wereld. Wie weet kan ik uit deze roman nog iets leren.
Als laatste koos ik verrassend voor een non-fictieboek al had ik dat eerst niet door. Alles en iedereen gaat weg behalve mijn goede luim – ik hou van lange titels – gaat over een eeuwig kind van een halve eeuw oud waarvan de zonen volwassen worden en dus weggaan, de ouders zorgbehoevend worden en sterven of dementeren, ... Iedereen gaat weg behalve zijn goede luim. Ik voelde me aangesproken: sinds kort een halve eeuw oud, een zoon die klaar staat om binnen niet zo lange tijd het nest uit te vliegen. Gelukkig zijn onze ouders nog wel gezond. Maar het is vooral de goede luim, dat ding waarmee je naar schoonheid zoekt in alles wat je overkomt, dat me wist te overtuigen.

Als eerste keuze voor deze maand pik ik echter een titel die Marvin al selecteerde: Willem en mijn wellust van Jeroen Olyslaegers. Wat ik eerder las van Olyslaegers vond ik erg goed geschreven en het is ook weer historisch. Alleen jammer dat het zo kort is.

Een spectaculaire novelle die zwierig de brug slaat tussen de zestiende en de negentiende eeuw.
Hippolyte van Damme ontvreemdt in het jaar 1885 oude brieven van een boekenantiquaar. Het blijken smeekbrieven te zijn van Willem Silvius, een gevangene en voormalig drukker ten tijde van de Beeldenstorm, en ze zijn gericht aan zijn echtgenote. Als feuilletonschrijver, steeds op zoek naar sensationeel leesvoer, meent Hippolyte goud in handen te hebben. Maar dat goud blijkt uiteindelijk slijk, en de gevolgen van zijn kleine misdaad besmeuren al snel de rest van zijn leven. De bekentenis van de diefstal aan zijn minnares Amandine en zijn zwijgen erover tegen zijn vrouw Catharina splijten zijn leven in tweeën.
In Willem en mijn wellust sleurt Olyslaegers de lezer mee in dit tragikomische leven, getekend door boekengekte, diefstal en wellust, en vertelt ons tegelijk iets over wat mannen menen te weten over vrouwen.