Beste L, beste collega

In je kantoor verkoop je zowel je zelf geoogste honing als je zelf geschreven boeken. Als veelgebruiker van beide producten kan ik ze beide waarderen. Verse “stadshoning” gebruik ik als theegebruiker als zoethouder, en dat laatste drinkt dan weer ideaal met een boek ernaast. Een aantal jaar geleden kwam ik er achter dat je zelf al twee spannende romans had geschreven die zich afspelen in tropische gebieden waar je jaren geleden zelf gewoond en gewerkt hebt.

Enkele maanden geleden kregen we te horen dat je met een andere ‘vriend-hobbyschrijver’ een nieuwe spannende roman op de markt had gebracht, en dit keer speelt het zich dichterbij af, namelijk in een Vlaams boerendorp in het ‘Soete land van Waes’ in de jaren 1984 en ’85. Het boek is geschreven in de Vlaamse dorpstaal dat toch weer even wennen is, en doorspekt met jargon van bietenboeren. Als veertiger uit ’t Stadt lijkt dat best ook wat exotisch om eerlijk te zijn.

De eerste hoofdstukjes vond ik ook echt de moeilijkste, waarin zoveel personages worden voorgesteld dat ik bijna even de tel kwijt was, en waarin zinnen voorkomen als volgt: ‘Nee, ze heeft dat goed gedaan, dat mag gezegd worden. Smaak had ze wel, ons Cécile, maar ge ziet, ver is ze er niet mee gekomen. Van Acker, die er goeie zaken heeft gedaan, keek zijn ogen uit.’ En wat verder: ‘Keukens Verplanck heeft er een schone frank aan verdiend: Schepper heeft nog een broer die bij die firma heeft gewerkt en hij zei dat hij dat nog nooit had meegemaakt, van zo met het geld te smijten.’  Zie je, al die namen na elkaar uit een dorp waar iedereen elkaar blijkt te kennen: simpel is dat niet, je moet daar toch even aan wennen. De dorpssfeer is zo wel heel snel en heel duidelijk neergezet, vanaf de eerste pagina.

In het dorp M. worden suikerbieten geoogst door de boeren, die dan in ‘tfabriek’ verder verwerkt worden tot pulp. De burgemeester, van blauwe signatuur, is tegelijkertijd de directeur ervan.
Het verhaal gaat voornamelijk over een nog vrij jonge boer, Marcel, die nog niet zo lang geleden een eigen boerderij heeft gekocht nadat hij van Canada teruggekeerd was. Op zijn veld heeft hij het lijk gevonden van Cécile, een jonge vrouw die in het dorp was komen wonen en nu is vermoord, met een riek nog wel. Natuurlijk moest Marcel mee naar het dichtstbijzijnde politiebureau om te worden verhoord.

De politie voert een onderzoek naar de dader maar geraakt niet verder door een gebrek aan bewijzen en getuigenissen die niet met elkaar kloppen. Zo krijgen geroddel en afrekeningen in het dorp vrij spel en worden diegenen die het dichtst bij de zaak staan met een scheef oog bekeken. De personages moeten de juiste kant kiezen om de klappen niet te hoeven opvangen. De belangrijkste plaatsen in het verhaal zijn het boerenerf en het café dat een echte arena wordt.

Het politieonderzoek staat niet zo centraal dat het boek op een detective gaat lijken waarbij het vooral van belang zou zijn de moordenaar te klissen. Jullie zoomen wel in op de toestand van het dorp en zijn bewoners, en vooral dan die van de kroongetuige en uiteindelijk ook de hoofdverdachte, Marcel,  die je vanuit verschillende kanten, waaronder zijn ‘eigen kant’,  zal leren kennen. En die hem zullen leiden tot zijn ultieme daad die onoverkomelijk lijkt te worden.

De verslagen van de gebeurtenissen worden afgewisseld door de persoonlijke gedachten en emoties van Marcel die als een soort memoires door het boek heen zijn geweven, en waardoor je zijn handelen beter gaat begrijpen. Eens je aan de taal gewoon bent geworden, resoneert dit door heel het boek en draagt het bij aan de sfeer. Die sfeer is soms komisch, maar ook wel eens tragisch en melancholisch. Zeker Marcel bekruipt regelmatig dit gevoel en de twijfel waarvoor hij zijn werk nog allemaal doet in feite. Toch ook een klein puntje van kritiek: enkele ingrepen vanuit het vertelstandpunt om de lezer midden in het dorp te doen staan, lijken soms wat gekunsteld en hadden wat mij betreft niet echt gehoeven. Jullie hebben uiteindelijk een goed beeld geschetst van wat er onderhuids kan broeien én wat er aan de oppervlakte kan komen in een dorp als een dergelijke schokkende misdaad zich voordoet. Het is een verhaal dat is gebaseerd op een echte riekmoord die jullie dorp Moerbeke in 1984 ferm heeft opgeschrikt, die jullie hebben verwerkt tot een beeld- en kleurrijk verhaal in onze sappige Vlaamse volkstaal.

Dank voor de enkele uren leesplezier die jullie me ermee verschaft hebben!

Vriendelijke groeten

Nathalie