Enkele grote bekende en enkele favoriete Belgen
Het is Belgische nationale feestdag! Ik wil niet herhalen wat er op deze feestdag gevierd wordt, of een (politiek) statement maken of ik nu de Vlaamse of de Belgische feestdag verkies. Daarvoor zijn er andere sites. En op die laatste hebben we gewoon verlof. ;-) Zo heb ik nog eens tijd een lijstje voor te stellen van enkele bekende en favoriete Belgische schrijvers. Zo simpel is het eigenlijk...
Een tijdje geleden maakte ik al een minichallenge met enkele Belgische bekende namen: ik heb er een mengeling van oudere en nieuwere namen, van mannen en ook een aantal vrouwen proberen te maken. Vooral over die laatste moest ik jammer genoeg wat langer nadenken. Dat wil waarschijnlijk wel wat zeggen ook...
Een eerste naam die ik wil vermelden is Willem Elsschot: hij wordt weleens de grootste schrijver der Lage Landen genoemd, en een groot stilist. Hij was samen met de Nederlandse schrijver F. Bordewijk ook één van de iconen van de Nieuwe Zakelijkheid. Elsschot werd geboren in een Antwerps bakkersgezin maar heeft na zijn studies ook in Rotterdam en Parijs gewoond. In Parijs begon hij aan zijn debuutboek 'Villa des Roses', een boek dat me nog goed bij staat van op de middelbare school. We hadden daar ook een leerkracht Nederlands rondlopen die een enorme liefde voor Elsschot koesterde en zo heb ik hem leren kennen. Op dit moment zitten we op Hebban aan de derde leesclub rond De verlossing, een verhaal van hem uit 1921 over de strijd tussen de socialistische vrijdenker Pol van Domburg en een plaatselijke pastoor. Hebban organiseerde drie leesclubs omdat uitgeverij Polis de rechten over zijn werk heeft verworven sinds vorig jaar en zij zijn werk met de grootste liefde opnieuw aan het uitgeven zijn. Ook de covers van de hand van Herman Houbrechts zijn trouwens echte pareltjes! Je kan het werk van Willem Elsschot eventueel ook leren kennen door de gestripte versies van Het dwaallicht of Kaas van Dick Matena.
Het volledige tegendeel van Elsschot vinden we in België ‘s meest gelauwerde schrijver Hugo Claus, die wel jonger was maar toch nog enkele jaren aan het begin van zijn schrijverscarrière met Elsschot overlapte. De relatie tussen beide schrijvers was trouwens niet alles. Claus heeft trouwens ook een toneelstuk geschreven onder de titel De verlossing die hij later ook mee verfilmde. Onlangs las ik van hem zijn debuutroman De Metsiers en twee van zijn toneelstukken (Bruid in de morgen en Suiker) met het Klassieker Genootschap. Alle drie de boeken/toneelstukken getuigen van een naturalistisch beeld van het Vlaanderen aan het begin van de 20ste eeuw. Hugo Claus is ook voorgedragen voor de Nobelprijs voor Literatuur en men dacht van hem dat hij deze wel eens kon winnen. Hij heeft de prijs echter nooit gekregen en postuum wordt een Nobelprijs niet meer uitgereikt. Ik vind persoonlijk ook dat Hugo Claus veel moeilijker leest trouwens dan Elsschot. Zijn taal voelt wat mij betreft meer gedateerd aan dan bij Elsschot.
Als ik een sprong naar het heden maak, kom ik bij Tom Lanoye terecht: een rebel uit de vorige eeuw en ook alleskunner die romans, columns, toneelstukken en poëzie schrijft. Ook diegene die met zijn bekende kop in Vlaanderen samen met zijn Nederlandse man René Los het homohuwelijk mee op de kaart zette. Als student begon ik hem te lezen, en zijn trilogie over Het goddelijke monster vond ik toen fantastisch! Maar ook zijn columns die hij tevens in bundelingen uitbracht, waarin hij tegen de Belgische politieke schenen schopt, vond ik in die tijd uiterst vermakelijk en relevant. Hij wisselt Antwerpen en Kaapstad in Zuid-Afrika af als woonplaats. Hij won vele prijzen voor zijn romans, een heel aantal ervan werden verfilmd en zijn toneelstukken worden over de hele wereld gespeeld. Lanoye is naar eigen zeggen een kleine ondernemer en stichtte naar analogie met zijn afkomst (een slagersgezin uit Sint-Niklaas) en als één van de eerste schrijvers een eigen bedrijfje: L.A.N.O.Y.E. nv. Eén van zijn laatste boeken Sprakeloos is tevens een parel.
Een bekende Belgische schrijfster die ook al veel gelauwerd is maar dan in de Franstalige literatuurwereld is Amélie Nothomb. Haar Met angst en beven of Stupeurs et Tremblements, een autobiografische roman uit 1999, heb ik gelezen voor Frans, waarin je Nothomb’s liefde voor Japan leert kennen. Als dochter van een Belgische diplomaat had ze namelijk in meerdere landen gewoond, en heeft ze zo Japan ook beter leren kennen. Natuurlijk is ze sinds dat bekende werk verder gegroeid en ik heb nog een aantal van haar nog te lezen werken in mijn boekenkast staan ook waaronder L'hygiène de l'Assassin en De misdaad van graaf Néville. Ik heb wel veel sympathie voor haar, ook al is ze niet zo bekend in onze contreien natuurlijk.
Eén van mijn favoriete Belgische schrijvers is zeker ook Erik Vlaminck, die misschien wel met De Zwarte Brug pas op de kaart van een breder publiek kwam te staan. Nochtans is hij ook al heel lang bezig, en is hij ook een heel populaire schrijver en bij de meest geleende in de Vlaamse bibliotheken: hij is dan ook een schrijver die heel volks en heel herkenbare dingen schrijft. Ik heb naast De Zwarte Brug ook zijn familiereeks Het schismatieke schrijven gelezen, en ervan genoten. Op mijn blog vind je ook een lang artikel over hem. Zijn boeken Brandlucht en Suikerspin staan nog steeds op mijn Nog te lezen - lijst.
Een Belgische schrijfster die ik ook enorm goed vind, is Annelies Verbeke (1976). Ik leerde haar vooral kennen dankzij het feit dat ik met een leesclub haar roman Dertig dagen kon lezen en samen met hen kon bestuderen. Haar uitstekende debuutroman Slaap! heb ik ook gelezen en haar verhalenbundel, het genre dat haar eigenlijk het meeste bevalt, Halleluja, staat nog steeds hoog op mijn snel-te-lezen lijst!
Tenslotte wil ik misschien een lans breken voor de verschillende kleuren in onze Belgisch-Vlaamse letteren, en hiervoor denk ik aan 3 namen, met name Fikry El Azzouzi, Ish Ait Hamou en Aleksandr Skorobogatov. Fikry en Ish zijn uiteraard Belgen, weliswaar met Marokkaanse roots, maar hier geboren. Lees van hen vooral Drarrie in de nacht (eveneens aangeraden door Lanoye) en Cécile, beide prachtige romans! Dat laatste boek werd trouwens door Abdelkader Benali, Nederlands schrijver en vriend van Ish, overgezet in een heerlijk luisterverhaal.
Voor Skorobogatov ligt dit anders: hij kwam van Rusland naar hier en is dan blijven hangen in Antwerpen omdat hij hier getrouwd is. Hij schreef ook al langer en omdat hij zowel in eigen land als internationaal al gepubliceerd had, kon hij op een voorstellingsavond van zijn tweede boek hier, namelijk Sergeant Bertrand, cijfers voorleggen waarvan het een Belgische auteur of directeur van het Vlaams Fonds der Letteren gaat duizelen. Dat wil echter niet zeggen dat hij hier al echt bekend was, voordat hij zijn boek Portret van een onbekend meisje, voor mij één van de mooiste romans van de laatste jaren, uitbracht in 2014 en waarmee hij hier doorbrak.
Hebben jullie nog favoriete Belgische schrijvers die jullie heel graag lezen?