Januari: een goed begin van een nieuwe Reading Challenge
Zoals elk goed nieuw jaar begon dit jaar ook met nog enkele vakantiedagen. En wat is er fijner dan wat te kunnen doorlezen als je daar even tijd voor hebt? Januari is een goede leesmaand geweest, met enkele vlotte en enkele minder vlotte boeken, enkele dunnetjes en wat dikkere knarren. Echte kleppers komen later in het jaar nog aan bod!
Even overlopen wat ik allemaal heb gelezen en hoe ver ik na één maand sta met mijn persoonlijke Reading Challenge, leek me daarom wel de moeite. Er is een volledige leeslijst te vinden op mijn blog maar mijn voornemen is om elke maand even wat meer te vertellen over de boeken die de revue zijn gepasseerd.
December eindigde voor mij met het boek Tot bloed op het droge van Jerry Goossens voor mijn blinddate leesclub, wat ik een gemiddeld boek vond en het er voor mij dus niet echt uit sprong. Goossens is een Nederlandse journalist en schrijver en probeert met dit boek een immigratieverhaal te schetsen in spiegelbeeld: een Nederlandse groep migranten vlucht naar een Noord-Afrikaans dorp dat erg aan Marokko doet denken, nadat overstromingen het grootste deel van Nederland hebben weggespoeld en onleefbaar hebben gemaakt. Het is een origineel standpunt om een moeilijk thema aan te brengen, maar jammer genoeg was niet alles in het boek zo goed uitgewerkt. Maar in dit lijstje telt het dus niet mee.
Januari begon met een Vlaams debuut van een Brusselse politica: Aylans geheim van Els Ampe. Nadat er al een aantal Vlaamse debuten gepasseerd waren, ook via We Love Lit, was ik ook benieuwd naar dit boek en zouden we dit zowel in een leesclub lezen als in een buddyread op de WLL-spot bespreken. Die buddyread samen met Jan S komt er nog aan in de loop van februari, de leesclub is nu bezig. Het verhaal gaat over Aylan die in het voor-oorlogse Syrië opgroeit, een geheim overerft van zijn vader die sterft aan het begin van het verhaal. Nadien zal Aylan in België terecht komen omwille van verschillende redenen. Het is een verhaal waarin de politiek niet wordt geschuwd en waarin het over democratie gaat en andere grote termen. Jammer genoeg stelde dit debuut mij wat teleur, ook al zitten er wel sterke punten aan hoor. Daarmee wordt nog maar eens aangetoond dat debuteren geen makkie is, en dat je ook met het ene boek een betere klik hebt dan het andere. Maar de leesclub gaat nu zijn gangetje en pas tegen het einde ervan zullen jullie onze buddyread kunnen lezen. Jan en ik houden jullie dus nog even in spanning over ons eindoordeel.
Een ander boek dat over de oorlog in Syrië gaat en dat ik mocht recenseren voor Hebban is het verhaal van Aeham Ahmad: De pianist van Yarmouk. Het is een heel menselijk verhaal over een jongeman van Palestijnse afkomst die via zijn passie, de muziek, de hoop levend houdt in de vernielde straten van Yarmouk, een buitenwijk van Damascus, de Syrische hoofdstad. We leren zijn jeugd kennen uit zijn ogen, hoe hij weliswaar in een arme buurt toch in een vooroorlogs, vrij rustig Syrië opgroeit, zijn thuissituatie met een blinde vader, en hoe hard hij werkt als kind uit een arbeidersmilieu om zijn middelbare en muziekopleiding af te kunnen ronden, met heel veel steun van zijn vader. Je leest hoe Syrië vanwege de Arabische Lente in het moeras begint weg te zinken en de strijdende partijen sinds 2012 de Syrische bevolking het leven zuur maken en decimeren. Te midden die miserie grijpt Aeham terug naar zijn muziek als troost, en als hoop voor zijn medeburgers. Als IS zijn piano verbrandt, moet hij vluchten om in leven te blijven. Ook zijn vlucht tot in Duitsland wordt helemaal uit de doeken gedaan. Een persoonlijke getuigenis van hoe ontelbare Syrische vluchtelingen voor hem en na hem hetzelfde beleefden.
Syrië kwam bij mij in december al voor in mijn boekenblogklus Het huilt voor jou van Bart Stouten. En begin februari volgt er nog een recensie van Hallo wereld van Bana Alabed, ook over de Syrische oorlog door de ogen van een 7-jarig meisje. Een weerkerend thema en de zakdoeken ga ik alvast klaar leggen, zeker als het over kinderen gaat...
Een dun boekje dat ik snel las als kennismaking met de Canadese Alice Munro en als 'boek dat je op één avond uitleest' was De droom van mijn moeder, uit de bibliotheek. Een mooi verhaal over een jonge vrouw die oorlogsweduwe wordt en met een dochtertje achter blijft. De vrouw beleeft iets als een postnatale depressie en het lukt haar niet voor haar eigen kind te zorgen. Ze komt echter terecht bij 3 ongetrouwde zussen van haar overleden man die samenwonen, waarvan er 1 zich enorm hecht aan haar kind. Wat Alice Munro daarover beschrijft, voelt inderdaad veel aan als een droom en van een groot deel van het korte verhaal weet je niet zeker of het wel echt is of niet. Munro kan schrijven, zoveel is duidelijk!
Een tweede dun verhaal en klassieker dat ik zomaar uit de bib had meegebracht, was De oude man en de zee van Ernest Hemingway, Nobelprijswinnaar. De verzameling uit de bib was na enkele bezoekjes volledig uitgedijd maar omdat dit niet veel bladzijden telde, toog ik aan het werk. Misschien las ik dit op het verkeerde moment maar ik was niet echt gecharmeerd door het verhaal. Uiteraard zit dit boek vol symboliek en is het heel mooi geschreven, maar ik vond het eigenlijk een beetje saai om eerlijk te zijn. Of komt het misschien door de niet zo moderne vertaling? Ik was zo ook al wel op Cuba beland, want ik wil net als vorig jaar ook een beetje lezen over afwisselende plekken...
Eén van mijn Nederlandstalige favoriete schrijvers lonkte deze maand met een nieuw boek en las ik ook héél snel uit: De heilige Rita van Tommy Wieringa. Het was weer genieten van zijn weelderige taal en een heerlijk volks verhaal met veel herkenning. Paul Krüzen woont met zijn vader in een Saksische spookboerderij in een fictief dorpje buiten Mariënveen aan de grens met Duitsland. Dit oosten van Nederland herbergt dorpen met een geïsoleerde gemeenschap, maar toch verandert ook hun dorp snel in de jaren '70 en '80. Buitenlanders als Russen en Chinezen komen het dorp binnen. Krüzen is eigenlijk een eenzame man die voor zijn vader zorgt, en één goede vriend heeft. Hij is eigenlijk een beetje verliefd op de prostituée Rita, die hem weer tot leven wekt. De smet op het leven van hem en zijn vader is dat de moeder en vrouw uit beeld is verdwenen, samen met een Russische soldaat die met zijn parachute in hun veld belandde op het einde van de tweede wereldoorlog. In het heden van het boek gebeurt er het één en ander dat schuurt en tot een onmogelijk te vermijden ontknoping leidt. Een aanrader!
Een Engels ook vrij dun boek dat ik las deze maand uit eigen kast, is het speciale Grief is the thing with feathers van Max Porter, een boek dat de Europese Literatuurprijs won in 2017, en waarvan ook de vertaler Saskia van der Lingen, kan meegenieten. Het is een verbazend debuut en de titel van dit boek kan ook al tellen: het verwijst namelijk naar het gedicht Hope is the thing with feathers van Emily Dickinson. De auteur is dan ook hoofdredacteur van de uitgeverijen Granta en Portobello Books in Londen, en heeft veel literaire kennis. Zo is de vader in het verhaal die samen met zijn kinderen rouwt om het verlies van zijn vrouw en hun moeder, een schrijver en liefhebber van Ted Hughes waarover hij net een boek aan het schrijven is als het drama zich ontvouwt. Om het gezin in hun rouw bij te staan komt Kraai bij hen langs, die 'Kraais' spreekt, of eerder krast. Noch in de originele taal noch in het Nederlands is dat Kraais makkelijk te begrijpen, maar de melodie en het ritme, de schokbewegingen van de kraai, krijg je wel mee in beide talen. Het boek blijkt te meanderen tussen prozaïsche en poëtische stukjes, en het is letterlijk een fabel-achtig verhaal. Er komt ook een stukje over op de WLL-spot, dus allen daarheen!
Het boek waarvan ik het meest onder de indruk was deze maand, was echter Liefde kent veertig regels van de momenteel best verkopende Turkse schrijfster Elif Shafak, dat ik ook uit de bibliotheek had gehaald. De Amerikaanse 40-jarige Ella, zit vast in een ogenschijnlijk gelukkig huwelijk met opgroeiende kinderen. Toch voelt ze dat ze iets mist. Omdat haar kinderen nu ouder zijn, neemt ze een baan als proeflezer aan voor een literair agentschap. Ze krijgt een manuscript toegestuurd van een onbekende schrijver, die haar opvattingen over liefde helemaal zal opschudden. Ze leert op afstand de mysterieuze schrijver kennen, die veel weg heeft van Sjams van Tabriz, het hoofdpersonage van zijn boek. Het boek in het boek gaat over de kennismaking tussen die Sjams van Tabriz en Roemi, de bekendste soefi-dichter uit de geschiedenis. Sjams leerde hem zijn veertig regels van liefde kennen. Een vrouw met een midlife crisis die via een manuscript een exotische liefde leert kennen en haar spiritualiteit ontdekt? Ja daar gaat het inderdaad over, maar het is o zo prachtig uitgewerkt! Mijn tip van de maand, en het boek dat komende zaterdag in mijn leesclub zal worden besproken. En je kunt met dit boek ook nog eens veel categorieën afvinken!
Ik las zonder twijfel direct een tweede meegenomen boek uit de bib van deze schrijfster, Drie dochters van Eva. Het is het verhaal van de Turkse Peri die opgroeit als jongste in een gezin met nog twee jongens en ouders die als water en vuur voor elkaar zijn waar het religie betreft, en daardoor in feite het Turkse conflict belichamen. Zodoende probeert Peri de kerk of eigenlijk de moskee in het midden te houden en zal ze voor de rest van haar leven voor de twijfel/de derde weg kiezen. Ze probeert een verzoenende rol te spelen tussen haar ouders, hoewel haar dit niet lukt. Haar vader zet alles op alles zodat Peri buiten de allesomvattende dominantie van haar conservatieve moeder om in Oxford kan gaan studeren, een stad die voor hem het progressieve, het westerse ideaalbeeld vormt. Daar leert Peri de meisjes Shirin en Nora, en ook de mysterieuze professor Azur kennen. Een ongelukkig afgelopen samenloop van omstandigheden doet Peri terugkeren naar Turkije, waarbij Prof Azur het slachtoffer wordt van de onbedoelde neveneffecten. En dan is er nog het spannende verhaal waarin Peri zich in het heden van het boek bevindt, want heel dit verhaal komt door haar herinneringen tot de lezer. Kortom: dit boek heeft ook weer heel wat te bieden! Het is opnieuw een prachtig verhaal ontsproten aan deze voor mij nieuw ontdekte schrijfster. Een minpuntje aan deze twee boeken: de covers. Mij bevallen ze niet omdat ze mij te 'Libelle'-achtig aandoen. Wat vinden jullie ervan?
Het voorbije weekend las ik terwijl ik wat aan het zieken was, eventjes nog 2 bibboeken uit en 1 gedichtenbundel.
De gedichtenbundel is het Poëziegeschenk van Peter Verhelst, Wat ons had kunnen zijn, n.a.v. de Poëzieweek. Ik verzorgde enkele artikels daarover samen met Jan S op de WLL-spot en natuurlijk kon ik dan niet achter blijven om ook deze bundel te lezen. Het wordt weer maar eens duidelijk waarom Peter Verhelst één van de grootste Nederlandstalige dichters is van dit moment. Woorden schieten mij daar echter voor tekort, dus laat ik liever twee voorbeelden uit deze bundel voor zich spreken. Jan S vindt daar trouwens wel de goede woorden voor, ik geniet gewoon van het lezen van die bundel. :-)
Het volgende bibboek in de rij: In naam van alle kinderen, een al wat ouder boekje dat zowel memoires van de Vlaamse zuster Jeanne Devos bevat, als notities van huidig radio 1-journaliste Greet Van Thienen, die vele jaren naar India trok en er deze zuster volgde, die engagement als christelijke waarde heeft omarmd. Jeanne Devos is inderdaad een katholieke non die naar India vertrok, die de habijt voornamelijk aantrok omdat zij op missie wilde vertrekken naar India, een wens die ze van jongsaf koesterde toen ze opkeek naar Mahatma Ghandi. In India aangekomen legde ze snel het doel van haar congregatie, het winnen van katholieke zielen, naast zich neer. Uiteindelijk werd ze de oprichtster van de National Domestic Workers Movement, vandaag een nationaal netwerk in 23 deelstaten van India dat twee miljoen dienstmeisjes als lid telt en de zaak behartigt van naar schatting 80 miljoen huisbedienden in India. De NDWM strijdt tegen kinderarbeid en slavernij en komt op voor de rechten van dienstpersoneel in India. Het gaat meestal om meisjes afkomstig uit heel arme families van inheemse gemeenschappen op het platteland. Wat mij al langer aantrekt in deze zuster als katholiek opgevoedde volwassen ongelovige, is dat zij uitgaat van de empowerment van de slachtoffers en opkomt voor hun rechten tegen de machtigen in, en daarnaast altijd zeer pluralistisch en vooruitstrevend is geweest. En daarnaast o zo menselijk en bescheiden blijkbaar, nu ik dit boekje heb gelezen. Jeanne Devos kreeg in Ieper de Vredesprijs in 2014: http://www.vredesprijs-ieper.be/vp/index.php/vredesprijs-2014/national-domestic-workers-movement-india en werd in 2005 genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. Dit boekje laat je in een kort bestek meekijken hoe zuster Jeanne Devos' eerste jaren in India eruit zagen, hoe ze in een Indische studentenorganisatie terecht kwam waar ze mee hielp met de coördinatie en hoe ze van nul af aan de huidige miljoenenbeweging NWDM probeerde op te starten zonder enige richtlijnen of adviezen met slechts enkele goedbedoelde zusters die elkaar daarin bijstonden, en welke problemen en zelfs dreigingen dit met zich mee bracht. En dat in een land als India dat in een sneltreinvaart doorheen de globalisering dendert, de koploper is op IT-gebied, aan de ruimtevaart is gaan meedoen, en waar er tegelijkertijd in grote delen van het land nog derdewereldarmoede heerst en er ook religieuze conflicten heersen tussen moslims en hindoes.
Het laatste boek van deze maand nam ik ter hand omdat ik iets luchtig wilde lezen terwijl een verkoudheid me in z'n greep hield (houdt): Wortels van Miika Nousiainen heeft me een halve dag en avond lang kunnen bekoren, een feelgood roadtrip boek dat niet schuurt maar toch op een luchtige toon vertelt over het zoeken naar je wortels en jezelf leren kennen door een speciale reis rond te wereld aan te vatten. Pekka Kirnuvaara komt door een zeurend probleem met zijn tanden terecht bij een tandarts die dezelfde niet alledaagse achternaam draagt. Tegelijkertijd merkt tandarts Esko op dat Pekka's gebit een genetisch defect vertoont waardoor ze wel familie van elkaar moeten zijn. Beiden zijn totaal verschillende halfbroers die toch samen uiteindelijk op een roadtrip vertrekken door Finland, Zweden, Thailand en Australië om hun gemeenschappelijke vader te vinden en in zijn spoor nog heel wat andere onbekende familieleden tegenkomen, en andere gezinnen die hun vader blijkbaar heeft gehad. We volgen het verhaal afwisselend vanuit het standpunt van Pekka en Esko, maar vooral toch vanuit die eerste. Het boek heeft door de stijl van de Finse schrijver een therapeutisch ontspannend effect, dat op tijd en stond ook van belang is!
Dankzij dit laatste boek van de 11 gelezen boeken heb ik voor januari maar liefst 16 Challenge-categorieën en 13 bezochte landen kunnen aanduiden. Als dat geen goed begin is?? Twee boeken gaf ik vijf sterren: Liefde kent veertig regels en De pianist van Yarmouk. Vier boeken zijn vier sterren waard. Januari was dus een goed begin van dit leesjaar!