Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Lichtvoetige lusteloosheid en verveling tot kunst verheven

op 30 september 2017 door

Midden in een jazztijd kwam pas in 2017 in Nederlandse vertaling uit bij Uitgeverij Oevers dankzij vertaalster Femke Blekkingh-Muller, hoewel het boek al dateert van 1931. Bij deze uitgave schreef Jens Christian Grøndahl, een populair Deense auteur van deze tijd, het voorwoord. Al bij het uitkomen werden het boek en de auteur Sønderby, toen zelf nog vrij jong, in geen tijd populair bij de tijdgenoten. En uiteindelijk werd dit boek zelfs in de Deense canon opgenomen. 


Qua thematiek wordt het boek wel eens vergeleken met De avonden van Gerard Reve of de boeken van Herman Brusselmans. De verveling, de drammerigheid en zinloosheid van het leven worden er ook in benadrukt. Toch heeft Sønderby op enkele punten wat voor bij mij ivm De avonden: het verhaal is mijns inziens mooier ineengezet, en de taal is vrolijker en lichter om te verteren. En waar Reve met de angst na W.O.II afrekende, heb je het in dit boek over een tijd die sprankelt van levenslust, jonge levens, muziek, ... Toch steekt ook hier de ledigheid van de dagen die de jeugd doorbrengt, de ogen uit. 

Waar de ironie bij Reve de boventoon voert, schetst Sønderby eerder een melancholisch, teder beeld van een paar jongeren in Kopenhagen in de jaren '20 van de twintigste eeuw, wanneer jazz dé hype is in het uitgaansleven. Het verhaal gaat over Peter Hasvig, rechtenstudent in Kopenhagen, die niet weet wat hij met zijn leven aan wilt, en ondanks de heimwee naar zijn gelukkige kindertijd zijn leven wilt leven en schrik heeft van iets te moeten missen. Ook bij de meisjes probeert hij zijn geluk uit, en als hij uiteindelijk toch een oude liefde op het laatst terug ontmoet, en te laat is voor haar, dringt het besef langzamerhand tot hem door hoe hij zijn jaren verkwanseld heeft, ... Op een ander moment merk je als lezer dat de standen die dan nog steeds bestaan, nog steeds veel de sociale relaties bepalen ook. Peter komt uit een arme familie maar probeert de schijn hoog te houden bij zijn vrienden en vooral Vera Bagge, een jonge vrouw die hij probeert te versieren. 

Sønderby schrijft heel detaillistisch, en wondermooie zinnen. Ook weeft hij ietwat sarcastische humor doorheen zijn verhaal, maar het wordt net nooit te donker bij hem. Hij stapt ook regelmatig uit het verhaal van zijn personages om hen vanuit een vogelperspectief te beschouwen. Zo creëert hij afstand tussen het verhaal van zijn personages, de maatschappelijke achtergrond die hij daarbij schetst en de lezer. Deze suggestie geeft je ook wel de nodige ruimte om de gedachten en gedragingen van Peter te kunnen analyseren en plaatsen, en komt mij net goed van pas in ieder geval. 

Knud Sønderby (Esbjerg 1909 – Kopenhagen 1966) was een vooraanstaand schrijver, journalist, vertaler en essayist. Midden in een jazztijd uit 1931 was zijn debuutroman.
 



Reacties op: Lichtvoetige lusteloosheid en verveling tot kunst verheven