Wat ik gelezen heb in mei en juni
We zijn weer aan het einde gekomen van de laatste twee maanden. Tijd weer voor een round-up. Het was nog steeds geen altijd even makkelijke periode, maar dankzij de warmer en langer wordende dagen heb ik toch 's avonds terug langer kunnen genieten van mooie boeken. Ik heb weer heel wat nieuwe boek-afspraken gemaakt en er staan er nog enkele bestaande op het programma ook, dus blijf ik gestaag en vasthoudend doorlezen.
Ik heb weer heel wat Vlaamse auteurs achter de kiezen heb ik gemerkt, zowel nieuwe opkomende namen als een enkele gevestigde waarde, waarmee ik Stefan Brijs dan bedoel. Ik heb me ook opnieuw gerealiseerd dat het aanbod Vlaamse auteurs op Hebban (opnieuw?) wat meer achter blijft, dus lees ik ook meer van hen om deze aan jullie te kunnen voorstellen natuurlijk. Mijn drie vijf sterren-bedelingen over deze twee maanden zijn eerlijk verdeeld over een roman, Wolf Hall, een poëziebundel, Gods bedrog, en een non-fictieboek, Alleen de bergen zijn mijn vrienden. Want voor vijf sterren moet een boek mij verbluffen en verstomd achterlaten. Deze boeken deden dat weer bij mij, of toch bijna.
Romans
1 Coniferen - Max Temmerman (B): 4 sterren, recensie
Coniferen is een 'roman noir' geworden, in de traditie van de verhalen van de Belgische misdaadauteur Georges Simenon over zijn wereldberoemde commissaris Maigret. Het boek is van een subtiele spanning voorzien die doorheen het boek slim wordt opgevoerd. Naar het einde toe wil je steeds meer weten wat de verteller, de hoofdpersoon in het verhaal, nog aan geheimen te onthullen heeft. Het is het verhaal over het leven van die verteller en zijn zus Marianne, hoe ze als kind samen opgroeiden, plots hun ouders verliezen als ze beiden nog erg jong zijn en ze met elkaar verder moeten. Marianne is net meerderjarig en wordt de voogd van haar jongere broer. Zij studeert snel af en gaat in de thuisverpleging. Maar daarnaast ontwikkelt ze een hevige paranoia die haar hele leven zal bepalen. Bij een eerste aanval brengt tante Oui-Oui nog even uitkomst, maar daarna staat de verteller er alleen voor om zijn zus te redden telkens als haar aanvallen terugkomen. Hoe zal dit aflopen? Dit boek is geschreven in een poëtische en sfeervolle taal die hoewel het een zwaar thema betreft, het boek licht houdt om te lezen.
2 Het is stil waar het niet waait - Elisabeth Marain (B): 3 sterren, buddyread
Dit boek had ik weer uitgekozen om samen met Angèle en Eeke te lezen, en het viel opnieuw in de smaak net als onze vorige buddyread! Het is stil waar het niet waait gaat over het leven van 2 jonge mensen die als een blok voor elkaar vallen, maar waarvan de man Gustave twee liefdes heeft: hij wil Julia maar als echte zeeman ook de zee waar hij van jongs af naar verlangt. Julia weet dat ze in dit mondeling contract heeft toegestemd, maar het valt haar zwaar. Dit boek vertelt hun verhaal vanaf dat ze elkaar leren kennen tot ze samen een gezin hebben en heel wat kliffen moeten nemen om dat bij mekaar te houden. Zowel de inhoud van de roman als de serene en rustige schrijfstijl van deze wat naar de achtergrond verdwenen Vlaamse auteur sprak ons alle drie aan.
3 Wolf Hall - Hilary Mantel (UK): 5 sterren, recensie
Dit boek las ik n.a.v. de eerste van drie leesclubs over de Thomas Cromwell-trilogie van de Britse schrijfster Hilary Mantel. Dit eerste deel, Wolf Hall, werd een bestseller in het VK in 2009 en werd beroemd en veelgeprezen. Het boek sleepte de bekende Man Booker Prize in de wacht, net als het tweede deel Het boek Henry (orig: Bring up the bodies) in 2012. Het verhaal van de rechterhand van de Engelse koning die zes vrouwen had, Hendrik (Henry) VIII, biedt veel vertelstof uiteraard. Het eerste deel, Wolf Hall, bestrijkt de jaren 1500 tot 1535 en beschrijft de snelle groei van de macht van Thomas Cromwell aan het hof van Hendrik VIII van Engeland, tot aan de terechtstelling van Thomas More. Cromwell wordt uiteindelijk een van Hendriks belangrijkste ministers. Ik wist niets van deze man en grotendeels niets van deze Britse geschiedenis, behalve dan de naam van Henry VIII en dat hij zes vrouwen heeft gehad. :) Ook had ik al eens de huizen York, Plantagenet en Tudor gehoord, dankzij een zekere William Shakespeare.
De zestiende-eeuwse historische figuur Thomas Cromwell was als belangrijkste adviseur van de Engelse koning Hendrik VIII een van de meest gehate mannen van zijn tijd, en toch slaagt Mantel erin om Cromwell als een aimabele gezinsman te portretteren die zowel slechte als goede kanten heeft, en zelfs oog heeft voor de minderbedeelden in zijn omgeving. Hilary Mantel heeft zijn verhaal alvast in dit eerste deel tot een uiterst boeiende geromantiseerde en fictieve biografie gekneed. Mantel schrijft erg zintuiglijk, en neemt de lezer mee aan de hand in de straten en de steegjes van Londen, evenals door de paleisgangen en de hoven van heel wat adellijken uit die tijd. Door de ogen van Cromwell heeft ze het over geuren en kleuren, en bv. ook hoe de vele stoffen aanvoelen die Cromwell in detail beschrijft. Cromwell heeft een deel van zijn jongere leven in Antwerpen gewoond, een weetje dat ik wel goed onthouden heb. Ik heb genoten van dit boek! Lees mijn recensie.
4 De oude koning in zijn rijk - Arno Geiger (Oostenrijk): 4 sterren
Dit boek stond als laatste op de leeslijst van onze leesclub Duitse literatuur. Jammer genoeg heb ik niet kunnen meedoen aan de gezamenlijke bespreking aangezien er al terug fysiek werd samengekomen, en hoewel hier een grotere zaal voor was geboekt, vond ik het begin juni net nog wat te vroeg. Ook twijfelde ik of ik het in het Duits, Der alte König in seinem Exil, of het Nederlands zou lezen. Ik vond de Nederlandse versie in de bibliotheek en had het Duitse e-book uitgeleend en op mijn e-reader gezet, maar heb me toch tot de Nederlandse editie gehouden.
Het is een heel ontroerend boek waarin de schrijver het leven van zijn vader deelt en de dementie die hem al jaren in zijn greep houdt. Toch heeft Arno Geiger met die dementie van zijn vader leren leven en heeft hij net daardoor de angst kunnen overwinnen om terug naar hem toe te keren. In het dorp waar hij opgroeide, en zijn vader de meeste tijd van zijn leven doorbracht, groeien zij terug naar elkaar toe. Geiger tracht ook het positieve van de ziekte te zien en probeert zich zo goed mogelijk in te leven in de mysterieuze wereld van zijn vader om zo dicht mogelijk bij hem te komen. Zijn vader verrast hem soms met mysterieuze en poëtische zinnen. Wondermooi geschreven boek dat niet te dik is en met speelse humor deze zware thematiek toegankelijk maakt.
5 Onomkeerbaar - Ines Nijs (B): 4 sterren, recensie
De debuutroman van Ines Nijs, freelance redacteur, blogger en wereldburger, Onomkeerbaar, is een psychologische roman over opgroeien en persoonlijke ontwikkeling. De geïsoleerdheid van het hoofdpersonage is aangrijpend en tastbaar. Het meisje Zoé Veneur groeit op bij haar labiele moeder Alida in de jaren 70 van de vorige eeuw. Vanaf haar tiende gaat Zoé op internaat, wat haar ook niet altijd even goed af gaat . Over haar vader weet ze niets, en naarmate ze ouder wordt, probeert ze meer te weten te komen over haar afkomst. De nonnen die haar internaat runnen, willen haar moeder beschermen en proberen er alles aan te doen dat ze niet achter de waarheid komt. Dat kan echter niet blijven duren. Dit is een ontroerende roman die blijft hangen! Aanrader!
6 Door jouw ogen - Peter Høeg (DK): 2 sterren, recensie
Mijn recensieboek van juni kwam dit keer nog eens uit Denemarken. Maar Peter Høeg is nogal afwisselend van kwaliteit precies. Van zijn bestseller Smilla's gevoel voor sneeuw heb ik genoten, herinner ik me. Maar van dit boek over neuropsychologie en wat de richting van de esoterie* uitgaat, met name het kunnen projecteren van hersenactiviteit en andere gewaarwordingen in het onderbewustzijn en mensen die elkaars dromen en onderbewustzijn kunnen binnentreden, was ik niet overtuigd. Ook in het slotstuk waren te veel clichés verweven. Eerder een afknapper dus. Met mijn recensieboeken heb ik eerlijk gezegd de laatste tijd niet zo veel geluk.
* Esoterie staat voor 'verborgen aspecten' van de werkelijkheid, niet (zintuiglijk) waarneembare aspecten en het wezen van de dingen. Dergelijke kennis staat haaks op natuurwetenschappelijke kennis, die stoelt op logica en verifieerbaarheid. Eigenlijk wat quatsch dus. Dat wil niet zeggen dat je je er niet kan door laten meenemen in een fictieve roman, maar ik ben daar dan weer te nuchter voor.
7 Arend- Stefan Brijs (B): 4 sterren, buddyread
De naam Stefan Brijs garandeert me meestal wel een boek waar ik van kan houden. Van hem las ik al De engelenmaker evenals zijn meest recente roman Zonder liefde die me beiden konden bekoren. Dat was ook weer het geval met Arend dat ik te samen las als buddyread met Shannah en Eeke. We hadden verschillende meningen, maar het originele perspectief uit het boek sprong er wel bovenuit. Brijs verraste me opnieuw met een originele en heel empathische roman, die hoewel beknopt allerlei gevoelens heeft weten los te maken. En dat is een mooie eigenschap in tegenstelling tot te breedsprakerig en protserig gedoe. Deze roman is schokkend en bevat een ongekende kracht.
Korte verhalen, poëzie, theater, strip/graphic
8 Neem dit lichaam - Fatena Al-Ghorra (Palestina - B): 4 sterren, recensie
Fatena Al-Ghorra is een Palestijnse dichteres die in 2009 in België is komen wonen. Deze gedichtenbundel is van 2019. Ik heb ervan genoten! Haar gedichten maken direct indruk en nodigen uit om ze met volle aandacht te herlezen en ook haar andere gedichtenbundels te gaan opzoeken. Wat ik dan ook gedaan heb, zie verder...
9 Liefde in tijden van Corona - Hebban schrijfwedstrijd (Nl): 2 sterren
Nog eens een bundel van een Hebban schrijfwedstrijd. In deze schrijfwedstrijd werden deelnemers gevraagd om "liefde in tijden van corona letterlijk op te vatten, of het te gebruiken als inspiratiepunt om over een ander onderwerp te schrijven, maar we zien graag een verhaal dat inspireert en dat gaat over liefde, ondersteuning, hoop en kracht." Horror- of apocalyptische verhalen waren niet toegelaten om in te sturen voor deze wedstrijd. De winnaar was het verhaal Gelukskoekjes van Bauke Vermaas. Geen uitschieters, wel redelijk oké. Twee sterren omdat het zo afwisselend van kwaliteit is. Heel wat inzendingen vond ik eerder lauw.
10 De komst van een vreemde lente - Franco Faggiani (It): 2 sterren
Ook een gratis verhaal, ditmaal van uitgeverij Signatuur / A.W. Bruna. Het desolate eenzame gevoel van de coronacrisis in Italië werd hierin wel naar voor gebracht, maar het bleef ook niet echt hangen. Maar ik ken dan ook geen ander werk van deze schrijver.
11 Theaterteksten - Annelies Verbeke (B): 4 sterren, recensie
Dat de theaterteksten van Annelies Verbeke dan wel weer beklijven, ook al zijn het vooral dialogen en een setting die ook veel doen als je theaterteksten leest uiteraard. In deze bundel zijn drie langere theaterteksten opgenomen van Verbeke over het menselijk falen. Heel erg de moeite waard als je van theater houdt, en er nu even niet naar toe kan! Mijn favoriete stuk was Almschi! The Best of Alma Mahler - Werfel geschreven voor SkaGeN en het Octopus Kamerkoor, een biopic over deze Oostenrijkse componiste en weduwe van zowel componist Gustav Mahler, auteur Franz Werfel als architect Walter Gropius. En die nog een heel aantal andere affaires had blijkbaar... Heel boeiend verhaal!
12 Antwerpen. Stad in gedichten - Samenstelling door Philip Hoorne (B): 3 sterren
Een gedichtenbundel die me als Antwerpse opviel in mijn lokale bibliotheek met een opvallende rode cover, met zowel klassieke als gewoon oudere en modernere parels. Een ratjetoe eigenlijk van vanalles en nog wat waardoor je niet kan zeggen dat alle gedichten je evenveel bevallen natuurlijk. Maar met heel veel om te (her)ontdekken zoals Paul van Ostaijen, Paul van Vliet evenals Tom Lanoye, Joke van Leeuwen en vele anderen.
13 De Unistand - Maarten Toonder (Nl): 3 sterren, recensie
Met Tom Poes en heer Ollie B. Bommel had ik ook wat moeite: het klikte niet echt tussen hen en mij hoewel ik deze strip toch wilde lezen door de woorden van auteur/antropoloog Joris Luyendijk, in deze Brexit-editie opgenomen in het voorwoord. Niet dat Toonder geen belangrijke rol heeft gespeeld voor vele Nederlandse generaties natuurlijk. En Luyendijk trekt inderdaad parallellen tussen dit verhaal en de Brexit. Hoe, dat moet je natuurlijk zelf ontdekken als je dit verhaal nog niet hebt gelezen. Die 'Heren van stand' komen natuurlijk ook uit een andere tijd, uit 1975 met name. En toen was ik er nog niet. ;-)
14 De dood van Ivan Iljitsj - Leo Tolstoj (Rusland): 4 sterren
De Zeven Russen en 1 Oekraïner van de Kleine Russische Bibliotheek heb ik ook in huis gehaald hier. Die boekjes zijn gewoon te mooi en roepen dat ze snel gelezen kunnen worden. Dat is eigenlijk waar en niet waar tegelijkertijd, want hoewel je zo'n verhaal inderdaad in enkele uren uit hebt, heb je waarschijnlijk wat meer tijd nodig om het verhaal volledig in je op te kunnen nemen. Tolstoj schrijft prachtig, daar niet van. Vandaar ook de vier sterren. Maar de verschillende namen voor soms dezelfde personages in dit korte verhaal maakten het me toch moeilijk en deden me regelmatig terugbladeren naar de eerste bladzijden voor meer duidelijkheid toch. De thema's in het boekje zijn echter levensvragen en het verhaal is wel erg realistisch en trekt je mee, net als bij Anna Karenina. Het is niet zo dat de vroegere tijd of de verder van ons afstaande cultuur waarin het verhaal zich afspeelt, afstand creëert bij mij.
15 & 16 Hebban Ikleesthuis - korte verhalen 2 bundels: 2 & 3 sterren
Twee bundels waarin Hebban de korte verhalen verzamelde van 15 verschillende auteurs die hier online zijn verschenen i.s.m. o.a. Stichting CPNB, waaronder een aantal grote namen zoals Ilja Leonard Pfeijffer, Herman Brusselmans, Thomas Olde Heuvelt en Herman Koch. Ook voor mij een aantal minder bekende namen als Yvonne Kroonenberg en Splinter Chabot. (Er loopt dus echt iemand rond in Nederland die Splinter heet. Ik word nog altijd verrast door wonderlijke namen van grosso modo boven de Moerdijk!) Erg afwisselend weer zoals steeds met die kortverhalenbundels, en niet alles kan naar jouw smaak zijn. Hoewel Brusselmans me meestal niet kan bekoren met zijn romans, moest ik nu toch weer lachen met zijn 'inzending' net zoals ik mij enorm had geamuseerd met zijn bezoek aan onze plaatselijke bibliotheek het voorbije jaar.
17 Gods bedrog - Fatena Al-Ghorra (Palestina - B): 5 sterren
Dit is de eerste bundel die volledig naar het Nederlands werd vertaald, in 2015, van de in België wonende Palestijnse dichter, schrijfster en journaliste Fatena Al-Ghorra. Het is ook een tweetalige bundel: het Nederlands kan ik volgen en vind ik wondermooi, het Arabisch blijft... mysterieus, en daar begrijp ik geen enkel teken van. ;-) Het geeft er toch cachet aan! Deze bundel werd in 2014 uitgegeven bij de Vlaamse uitgeverij P . Haar laatste bundel Neem dit lichaam uit 2018 dat ik eerst las, zie hierboven, werd er ook uitgegeven i.s.m. met de Nederlandse uitgeverij Jurgen Maas.
Citaat:
'Ik ken alle richtingen maar mijn hart vergist zich altijd in de weg'
Thriller
18 Friheten ("De vrijheid") - Arne Dahl (Zweden): 4 sterren, recensie
Arne Dahl is mijn favoriete thrillerauteur op dit moment. Met dit vierde boek in zijn Berger- en Blomserie is hij weer goed op dreef. Maar aargh, dat einde weeral... Er zat geen cliffhanger in het vorige boek Middenwater; er wordt met dit boek, dat ik in het Zweeds las (nog geen Nederlandse vertaling gespot bij uitgeverij De Geus) ook een nieuwe verhaallijn opgestart. Dahl is echter zo een auteur die zijn verhalen aaneenrijgt als een ketting en die niet altijd afsluit op het einde van één boek. Hij laat je nagelbijtend afwachten op een vervolg op deze nieuwe verhaallijn dat hij nu in Stockholm aan het schrijven is. Dahl schrijft mooi, slim, bedenkt intelligente plots en onverwachte wendingen als geen ander. Of hij nu waaierbrede verhalen schrijft als zijn A-team & Opcopseries, of met zijn nieuwe boeken dichter op de detectives zit dan eerst. Hij is onder zijn echte naam Jan Arnald ook literatuurrecensent én auteur van enkele romans vooraleer hij aan zijn internationale, stijl opklimmende thrillercarrière begon. Je merkt dat ook aan zijn schrijfstijl die niet zo droog en koel is als andere van zijn Zweedse collega's. Ik vind dat hij heel goed oprechte diepe emoties kan weergeven, wat ik bij een aantal van hen meestal mis.
Non-fictie
19 No friend but the mountains (Alleen de bergen zijn mijn vrienden) - Behrouz Boochani (Koerd. - Iran): 5 sterren, recensie
Wat een boek! Dit schrijven, deze getuigenis, gaat door merg en been. Dit boek kon ik niet in één adem uitlezen, ook al omdat het niet altijd even gemakkelijk te begrijpen is. Deze memoires vormen niet alleen een verschrikkelijke tragische getuigenis vanuit de Australische gevangeniskampen voor vluchtelingen op het eiland Manus (Papoea-Nieuw-Guinea) maar vooral ook een diepgaande analyse van het onderdrukkende Australische gevangenissysteem dat er werd ingezet om mensen, wiens enige 'fout' het is om te vluchten van geweld en armoede en een ander leven te willen opbouwen, te folteren en hun waardigheid af te pakken. Behrouz Boochani (Iran, 1983) is een Koerdisch-Iraanse journalist, mensenrechtenactivist, schrijver en filmproducent. Hij werd geboren in het westen van Iran. Hij werd vastgehouden in een gevangeniskamp voor vluchtelingen op Manus Island van 2013 tot de sluiting in 2017. De afwisselend prozaïsche en poëtische memoires die dit boek vormen, tikte Boochani in als korte Whatsapp-berichten op een verborgen smartphone en werden zo van achter de hekken van Manus Prison naar buiten gesmokkeld. Het boek won de prestigieuze Victorian Literary Award 2019, de grootste Australische Literatuurprijs net als de Victorian Premier’s Prize for Non Fiction.
20 Groetjes uit Vlaanderen - Mohamed Ouaamari (B): 4 sterren, recensie
De Marokkaans-Vlaamse Mohamed Ouaamari (1991) heeft het in dit boek over zijn lasagne-identiteit. Hij bestudeert bij zichzelf die Vlaamse laag en wat Vlaming zijn juist inhoudt. Vooral voor Antwerpenaren maar natuurlijk voor alle Vlamingen is dit deels herkenbare lectuur, deels ook een ontdekking van hoe hun samenleving door medeburgers met andere roots door een andere bril bekeken wordt. Het is een toegankelijk, hilarisch en nuchter beeld geworden dat je nieuwe dingen leert en tegelijkertijd regelmatig doet schateren.
21 De kus van Dabrowski - Chris Van Camp - Schöller (B): 4 sterren, recensie
Wat het met je doet al vroeg te weten dat je een buitenechtelijk kind bent. Dat je een ongewenst kind bent net als je broer. Over deze vragen draait dit autobiografische boek. Het boek bevat het harde maar eerlijke relaas van de schrijfster over de pijnlijke relatie met haar moeder en schetst deels de periode waarin ze opgroeide. Samen met Chris beleef je de laatste week van haar moeders leven. De kus van Dabrowski is een onverbiddelijke zelfanalyse. Hoe Chris Van Camp, kind van twee vaders, werd geholpen door de theorie van de Poolse psycholoog Kazimierz Dabrowski. Dikke aanrader!