Ben je een fantasy- of sciencefictionliefhebber, dan is er een keer per jaar een plek op aarde waar je met gelijkgestemden van over de hele wereld kunt samenkomen. Van 8 tot en met 13 augustus werd de 75ste Worldcon gehouden in Helsinki. Worldcon (voluit de World Science Fiction Convention, wat verwarrend is omdat fantasy en horror er zeker ook een plek hebben) is een van de grootste conventies binnen de genres die elk jaar gehouden wordt. En waar de meeste cons een vaste standplaats hebben en daardoor een regionaal bereik (zelfs als dat bereik heel de VS is), reist de Worldcon rond en bereikt zo veel meer mensen.
Tom Kruijsen maakte met een flinke groep andere Nederlandse liefhebbers de tocht naar Helsinki en schreef een mooi verslag voor ons.  

Eerste indruk

Helsinki is redelijk in de buurt (voor een Worldcon) en dat leek mij een goede reden om na Londen in 2014 naar mijn tweede Worldcon te gaan.
Het feit dat je er bent, maakt het niet makkelijker om uit te leggen wat de conventie nou eigenlijk is. Daarvoor is het allemaal te groot en divers. Fans kunnen hun favoriete schrijvers ontmoeten, beginnende schrijvers kunnen luisteren naar tips van ervaren schrijvers, agenten en uitgevers sluiten deals bij een glas cider, fans van series en boeken ontmoeten elkaar, wildvreemden spelen samen spelletjes. Er zijn feestjes en films, knutselworkshops en kunsttentoonstellingen. En een van de grootste prijsuitreikingen op het gebied van fantasy en sciencefiction. Dan ben ik waarschijnlijk nog de helft vergeten.

De panels

Het grootste deel van het programma is opgedeeld in panels. Dan zitten er meestal een paar schrijvers op het podium om te vertellen over een van honderden verschillende onderwerpen. Het leukste panel waar ik bij was, heette “Fantastical Travel Guide”. Daarin werden auteurs op een hele leuke manier op de proef gesteld: ze moesten hun eigen werelden zien te verkopen aan iemand die een reisbureau naar fantastische werelden had. Kim ten Tusscher wist haar wereld goed te verkopen, maar de show werd gestolen door Jeff Vandermeer in niet een, maar twee berenmaskers. Hij was amper te verstaan, maar de strekking was duidelijk: als je naar zijn wereld ging, kwam hij je hoogstpersoonlijk opeten. Dan ga ik toch liever naar de wereld van Kim op vakantie.

Schrijvers over eigen werk

Een van de dingen die je kunt doen als je even geen zin hebt in een panel, is luisteren naar schrijvers die een stuk van hun eigen werk voorlezen. Vaak is dat dan een sneak preview van een verhaal dat nog niet af is. Scott Lynch las voor uit een bundel die binnenkort uitkomt. Het was een kort verhaal over een krijger die alles kwijtraakt wat hij heeft en daarom een avontuur aangaat dat nogal kansloos lijkt. Een typisch Scott Lynch verhaal vol humor en personages die hun moeder nog zouden bedriegen. Ook als hij in een panel zit praat hij zoals hij zijn verhalen schrijft, dus het is geweldig om naar hem te kunnen luisteren.

Een andere lezing ging juist over The Lies of Locke Lamora, het eerste boek van Scott Lynch. Het begon veelbelovend door parallellen te trekken met toneelstukken uit de renaissance. Helaas werd ik daar na een kwartier uitgegooid omdat de zaal te vol was. Dat was een probleem dat op de eerste dag wel meer voorkwam. Gelukkig wist de organisatie wat te schuiven met de zalen, waardoor je af en toe in een rij stond, maar meestal wel een plekje kon vinden.

Hoogtepunt

Het hoogtepunt van de Worldcon is de uitreiking van de Hugo’s. Deze prijzen zijn vrij uniek omdat de genomineerden en winnaars gekozen worden door de deelnemers van Worldcon en dus niet door een vakjury. Dat betekent dat het publiek daar vol spanning zit of hun eigen favoriet gewonnen heeft. Hoewel het grootste deel van de mensen waarschijnlijk al blij is dat ze kan zitten na de lange rij die je eerst moet overwinnen. De uitreiking is geen spektakel met allerlei optredens, maar er is een heleboel emotie en een vleugje humor. Met name de uitreiking van de Campbell Award voor beste nieuwe schrijver maakte een hoop los bij winnares Ada Palmer. Dat soort momenten maakt het de moeite waard om een keer bij zo’n prestigieuze prijsuitreiking te zijn geweest.

Inspiratie

Aan het einde van de week Worldcon was ik vooral uitgeput. Niet omdat ik zo intensief bezig was geweest, maar juist omdat er zoveel informatie en vooral inspiratie op je afkomt. Bij elk panel dat je bezoekt, krijg je nieuwe ideeën. Elke schrijver die aan het woord komt, noemt titels die je gelezen moet hebben maar waar je nog nooit van gehoord hebt. Je ontmoet mensen die je bewondert, maar die ook oprecht geïnteresseerd zijn in wat jou bezighoudt.

Klinkt dit allemaal als iets dat je ook eens wilt meemaken, dan is er goed nieuws. Na San Jose in de VS volgend jaar komt de Worldcon een jaar later alweer naar Europa. Bij elke editie wordt er gestemd op de lokatie waar het evenement over twee jaar plaats gaat vinden en in 2019 wordt dat Dublin. De lokatie schijnt heel mooi te zijn en als het programma net zo goed gevuld is als dit jaar, is het zeker de moeite waard.
Wie weet tot daar!

Tom Kruijsen