Het is zaterdag, dus tijd voor een nieuwe Buddy-read.
Het boek dat we hebben gekozen kwamen we online tegen op de Internationale vrouwendag (8 mrt jl). Het is geschreven door Elizabeth Taylor in 1957 en is in 2016 opnieuw uitgegeven. Het trok direct onze (Marieke en Helma) aandacht, "die moeten we samen lezen". En hier is ons verslag.

Elizabeth Taylor
Bij de naam Elizabeth Taylor denk je al snel aan de wereldberoemde Amerikaanse actrice. Maar deze Britse schrijfster (1912-1975), die altijd in de schaduw van haar beroemde naamgenoot heeft geleefd, heeft niets van doen met Elizabeth Taylor uit Hollywood. Dit houdt overigens niet in dat ze minder interessant was, gezien haar indrukwekkende oeuvre, waarvan deze roman Angel deel uitmaakt.

Korte samenvatting
Angel leidt als kind een eenzaam leven, boven de winkel van haar moeder, een weduwe. Ze fantaseert veel, met name over belevenissen in het plaatselijke, aristocratische landhuis. Op school verbijstert ze met haar opstellen de docenten. Ze besluit een beroemde schrijfster te worden. Door bluf en vasthoudendheid weet Angel een groot lezerspubliek te bereiken met warrige en melodramatische romans over de aristocratie. Dit in toenemende mate excentrieke leven, van extreme ijdelheid en zelfoverschatting, duurt een leven lang, vanaf circa 1900 tot na de Tweede Wereldoorlog. De Engelse schrijfster (1912-1975) weet een raak en enerverend portret te schetsen van een eenzame, teleurgestelde vrouw. Het zijn momentopnames van haar opkomst, furore en rijkdom, huwelijk en neergang. Hoewel Angel geen gevoel voor humor heeft, weet de auteur haar met mededogen en humor neer te zetten. Het boek is verfilmd (2007) door de Franse regisseur François Ozon.

Wat wij ervan vonden

Marieke: Tjee, Helma, we weten het wel uit te kiezen hè. Opnieuw een boek met wel een heel bijzonder hoofdpersoon. De hele tijd vroeg ik me af wat er nu precies met haar aan de hand is. Het lijkt me een narcistische persoonlijkheid. En heel gek, ze ergert je als lezer, maar ze boeit ook enorm. Ik kwam er niet van los. Gelukkig is het maar een personage in een boek, als ik haar bij me in de buurt zou hebben zou ik volgens mij gillend wegrennen. Wat vond jij ervan?

Helma: Nou inderdaad! Die Angel is ook weer een geval apart. Ze weet in ieder geval wel heel duidelijk wat ze wel en niet wil, maar ze bekommert zich totaal niet om de mensen om haar heeft. Het lijkt wel een vorm van autisme. Ze intrigeerde me en ik had ook wel een beetje medelijden met haar. Ze paste eigenlijk nergens bij, werd niet geaccepteerd en dan heeft ze in haar jeugd haar uiterlijk ook nog eens niet mee: "Ze lijkt onheilspellend veel op een arend en haar tanden staken naar voren". Arm kind, denk ik dan toch. Ze heeft in ieder geval een grote fantasie, maar als ze daarover vertelt tegen de twee kleine meisjes die ze naar school brengt, wordt ze voor leugenaar uitgemaakt terwijl ze dat volgens mij helemaal niet zo bedoeld heeft. Ik zag het als een soort vlucht uit de werkelijkheid naar een mooie, rijke wereld. Vond jij dat ook?

Marieke: Ja zo kwam dat bij mij ook over. Op het moment dat ze het bedenkt is het voor haar ook waar. Ze was zo overtuigd van wat ze schreef dat ze ook geen kritiek wilde horen. Zelfs Angel haar uitgever probeert haar te sturen, maar ze denkt er niet over om ook maar iets te veranderen aan haar schrijfwerk. Het leverde hilarische boeken op, die als zoete broodjes over de toonbank gingen, terwijl iedereen ontkende het te lezen. En zo kreeg Angel toch gelijk.

Ik had ook medelijden met haar moeder. Het zal deels opvoeding zijn geweest dat die Angel zich zo gedroeg, maar ook zeker een persoonlijkheidsstoornis. Die moeder had het zwaar te verduren. Net als die uitgever trouwens, en later ook haar vriendin, maar die koos er vrijwillig voor om bij haar te blijven. De verhouding met Esmé is minstens zo vreemd te noemen. Ik denk dat ze eigenlijk heel goed bij elkaar pasten, juist omdat ze beiden buitenbeentjes waren. Esmé was echt zo'n persoon waar je als lezer geen vat op krijgt, dat is wel heel knap neergezet door Taylor. Kon jij nog sympathie opbrengen voor die gast?

Helma: Voor Esmé eigenlijk helemaal niet. Ik vond hem echt een profiteur van het zuiverste water. Hij denkt echt alleen maar aan zichzelf. Eigenlijk is Nora de enige die echt van Angel houdt en bijna blind is voor haar excentrieke en egocentrische gedrag, terwijl Angel dit totaal niet waardeert of beseft. Toch moet ik ook af en toe wel lachen,ondanks dat het eigenlijk een beetje zielig is, omdat sommige dingen die Angel doet zo bizar zijn. Hoe ze bijna verwacht dat mensen voor haar buigen en ze met potten jam en bouillon op stap gaat en gaat voorlezen uit haar eigen werk, terwijl die mensen daar helemaal knettergek van worden en doodsbang voor haar zijn. 

Ik vind het een heel bijzonder boek en ik vind de schrijfstijl van Elizabeth Taylor mooi. Ondanks dat het al in 1957 is gepubliceerd, doet het heel modern aan. Ik had echt niet het gevoel dat ik een boek aan het lezen was dat 60 jaar geleden uitgegeven is. Had jij dat ook?

Marieke: Je weet het precies goed te verwoorden! Geen moment heb ik me gerealiseerd dat het boek en het verhaal uit 1957 zijn. Dat geeft dus de kwaliteit aan van de schrijfkunst van deze Elizabeth Taylor.

Het is een heel bijzonder boek. Nadat ik het uithad was ik er nog steeds mee bezig, de personages zijn zo bijzonder, dat werkte op mij door. Dagen nadat ik het ik uit had was dat gevoel er nog steeds.
Ik denk dat Angel nog wel een tijdje in mijn hoofd aanwezig blijft, het is een vastbijtertje.

Helma: Ik snap wat je bedoelt. Het is geen boek dat je snel vergeet. Ik vond het eind ook echt treurig en tegelijkertijd was het ook een soort van grappig. Hoe ze bijvoorbeeld de journalist die schrijft over Esmé te woord staat en behandelt. En die arme  inmiddels gepensioneerde uitgever van haar boeken. En het gekibbel met Nora and haar chauffeur Marvell, die haar al die jaren toch trouw is gebleven. Angel is volkomen blind voor de treurige situatie waarin ze verkeert en het verdraaien van de werkelijkheid en daar haar eigen waarheid van maakt. Het is zeker geen boek waar je een feelgood gevoel van krijgt, maar wel een mooie roman over een bijzondere tot de verbeelding sprekende vrouw die nog wel even blijft hangen.