(Jef Schokkaert en Kris Smet)

We Love Lit was er bij op vrijdagavond 20 oktober in Hal 5 in Leuven: de presentatie van de debuutroman van Jef Schokkaert.

Kris Smet en ondergetekende waren op de Hebban-dag al onder de indruk van de gedrevenheid en passie tijdens de pitch van deze in 1985 geboren Leuvense auteur. Hij had zijn baan opgezegd om zich volledig aan de literatuur te wijden. Dan durf je, zeker als je uiteindelijk een roman van ruim 400 pagina’s schrijft waarin op de eerste twee pagina’s Albert Camus en Herman Hesse geciteerd worden. Deze citaten zetten de lezer meteen aan het denken: “We zien dat het grote vraagstuk van de moderne tijd zich hier al voordoet, waarbij het bewustzijn ontdekt dat de mens onttrekken aan zijn lot hetzelfde is als hem overleveren aan het toeval. Daarom probeert het hem weer en lot te geven, en nu historisch. De revolutie is het liefhebben van een mens die nog niet bestaat. (Camus)”. En dan is er nog de niet alledaagse titel ‘Andromeda’, verwijzend naar het gelijknamige sterrenstelsel met daarin de mysterieuze Andromedanevel, het verst verwijderde object dat we vanaf de aarde met het blote oog kunnen waarnemen.

Niet voor niets zal Jef voor Hal 5 in Kessel-Lo (Leuven) gekozen hebben. In 1863 werd hier naar aanleiding van de industriële revolutie een spoorwegwerkplaats ingericht. Arbeiders vestigden zich in de straten rondom de werkplaatsen, handelaren stroomden toe en Kessel-Lo werd een economisch belangrijke plek. In Hal 4 werden de locomotieven gemonteerd en in Hal 5 stonden de draaibanken en was de wielenwerf ondergebracht. Hard labeur werd er verricht. Net zoals het schrijven van de roman ‘Andromeda’ hard werken was voor de auteur, die niet snel tevreden is. In 1993 waren de hoogtijdagen van de spoorwegwerkplaats voorbij en in 1996 werd de site als industrieel monument aangemerkt. ‘Andromeda’ vertrekt ook vanuit de concrete werkelijkheid van de grote thema’s van onze huidige westerse maatschappij, waarin onder meer de ‘onbedoelde gevolgen’ van industriële, wetenschappelijke en andere revoluties zichtbaar worden, en waarbij verleden, heden en toekomst met elkaar verbonden zijn. De symboliek hing dus in de lucht in Hal 5.

(Jef Schokkaert en Tom de Cock in Hal 5)

“Het ingezonden manuscript viel meteen op,” aldus uitgever Rudy Vanschoonbeek van uitgeverij Vrijdag. “Het trof me als een mokerslag. Elke bloody pagina is de moeite waard. Wat een boek!” Radiopresentator Tom de Cock ging daarop door en sprak over Jef als de man die  ‘binnenkort een literair idool zal zijn, een auteur met een zeldzaam talent, die leeft als een kunstenaar, die een volstrekt eigen stijl heeft’. “Andromeda is niet zijn eerste, maar zowat het vierde boek dat hij schreef. Maar het is wel het eerste dat hij zelf goed genoeg vond voor publicatie. Jef heeft een passie voor taal, oog voor detail en het is onmogelijk om te vertellen waar het boek overgaat. Je komt in een flow van hoofdstukken terecht en je gelooft ieder woord dat Jef schrijft.” Toch deed Tom een poging: In 2055 steekt een negentienjarig meisje zich in brand in de Engelse stad Dunwich. Dat gebeurt bij een manifestatie bij een natuurreservaat. Dit heeft alles te maken met een tuinfeest in 2017 dat opgeschrikt wordt door een terreurdaad die de gang van de geschiedenis een nieuwe richting geeft.”

In een tweegesprek tussen Tom de Cock en Jef Schokkaert kregen we wat meer zicht op zijn schrijverschap waar alles voor heeft moeten wijken, inclusief de sociale contacten.  Zelfspot is Jef niet vreemd. “Ik ging geschiedenis studeren, een vak waarin nauwelijks werk te vinden is en toen ging ik nog schrijven ook.  Daar werden mijn ouders niet blij van! Ik wilde graag serieus genomen worden en ik heb drie jaar aan dit boek gewerkt. Schrijven is een opgave en mijn vriendin weet daar alles van. Ik dank haar voor haar steun.” Nachten lang werkte hij door, steeds opnieuw slijpend en schavend aan de teksten. “Natuurlijk neem je een deel van jezelf mee in het boek, maar je kunt natuurlijk niet alleen maar schrijven wat je weet. Verbeelding is een belangrijk element in een roman, ook in die van mij. Ik heb nu een eerste stap gezet en zal als schrijver nog moeten groeien. Het volgende boek zal voor mij simpeler worden. Ik heb inmiddels twee manuscripten op de plank liggen.”

Zijn we in Hal 5 getuige geweest van de eerste ‘rimpeling in het water’ die zal leiden tot grotere literaire golven voor Jef als auteur? Hopelijk gaat de waardering voor Jef verder dan Leuven en Vlaanderen en krijgt hij ook in Nederland aandacht. Een schrijver met een verhaal, met diepgang, met ideeën en verbeeldingskracht, met een kloeke, gedurfde debuutroman in een opvallende vormgeving. Dat moet toch iets zijn voor radio- of televisieprogramma’s als ‘De Nieuwsshow’,  ‘VPRO-Boeken,’ ‘Pauw’ of ‘Het boek van de maand’ bij ‘De Wereld Draait Door’?

Bij Hebban besteden we de komende maanden in ieder geval voldoende aandacht aan ‘Andromeda’, in een buddyread en een leesclub.

Jan Stoel

(En natuurlijk je boek laten signeren door de auteur)