Helen Dunmore (1952 – 2017) debuteerde op haar dertigste met de poëziebundel The Apple Fall (1983). Haar romandebuut, Zennor in Darkness (1993), kwam er pas na een aantal gepubliceerde kortverhalen. Met haar romandebuut viel ze meteen in de prijzen en het boek zette haar bij een ruimer lezerspubliek op de kaart. Tijdens haar verdere carrière toonde ze zich van alle markten thuis en schreef ze poëzie, romans, kortverhalen en kinder- en jeugdboeken. Op 5 juni 2017 verloor ze de strijd tegen kanker. Drie maanden voor haar overlijden publiceerde ze in The Guardian een artikel over sterfelijkheid in het algemeen en haar afspraak met de dood in het bijzonder: "The ground beneath my feet has never been more uncertain, but what is sure is that the ambulance has already called and there is no vagueness about my mortality." 

Ik leerde het werk van Helen Dunmore in 2014 kennen toen ik The Siege las. Eerder had ik in de boeken van Paulina Simons over de belegering van Leningrad gelezen. Dit boek van Dunmore (vertaald als De belegering) behandelt hetzelfde onderwerp. Ik was vooral nieuwsgierig naar een minder geromantiseerde versie van de feiten en begon zonder al te veel verwachtingen aan het boek. Al na een paar pagina's transformeerde ik in een asociaal wezen dat volledig aan het boek gekluisterd zat en pas opnieuw kon opkijken toen de laatste pagina omgeslagen was. Het geduld van vrienden en familie werd echter verder op de proef gesteld, want er bleek een vervolg te zijn (The betrayal). In eenzelfde tempo verslond ik dat boek en sindsdien ben ik trouwe fan van Dunmore's werk.

Dunmore stond tijdens haar carrière niet graag in de schijnwerpers. Liever dan interviews geven, liet ze haar boeken voor zich spreken. Daarnaast werden maar weinig van haar romans naar het Nederlands vertaald. Dat kan verklaren waarom ze in België en Nederland niet de bekendheid heeft die ze volgens mij verdient.

Haar taalgebruik is compact en intens. Ze wisselt tussen sobere beschrijvingen en poëtische beelden, maar wordt nooit sentimenteel. Ze verpakt maatschappelijk relevante thema's in historische onderwerpen en gaat complexe intriges niet uit de weg. Waar ze echter helemaal in uitblinkt is de uitwerking van haar personages die stuk voor stuk gelaagde, geloofwaardige individuen zijn. Haar mensenkennis en empathie zorgen ervoor dat je als lezer betrokken wordt bij de ontwikkeling van de personages, zelfs wanneer ze slechts een minieme rol in het verhaal spelen. Op die manier weet ze telkens opnieuw het dagdagelijkse, het kleinmenselijke achter grote historische gebeurtenissen te vangen.

Haar laatste boek, Birdcage Walk staat op mijn NTL, en hoop ik dit jaar nog te kunnen lezen. Heb je nog niets van Helen Dunmore gelezen, begin dan met The Siege of The Lie. Dit zijn absolute aanraders waarin ze al haar troeven als auteur perfect weet uit te spelen.

Sigried