Vakantielezen: Duitsland
In de zomer is het weer mooier, de avonden langer en vaak staat er ook een vakantie of een aantal dagen vrij op de planning. Voor velen een heerlijke tijd om een stapel boeken te gaan lezen. Mee in de vakantiekoffer of heerlijk voor in een luie stoel in de tuin of op het balkon. Zeker zo leuk is het om na te denken welke boeken er meegaan in de koffer of op de stapel voor tuin/balkon terecht gaan komen. Wij van WeLoveLit laten de komende weken onze lijstjes zien. En wat is er leuker om de boekenkeuze te laten bepalen door een aantal heerlijke vakantielanden. Misschien doe je zo ook nog een idee op voor de Landenchallenge. Nu neemt Victor ons mee naar Duitsland.
Ik ga naar Duitsland en ik neem mee…
Een kleine, subjectieve keuze uit wat er zoal recent uit het Duits in het Nederlands is vertaald. Om in je koffer te stoppen zodat je op vakantie méér van dat land gaat begrijpen, als tegenwicht tegen de klassiekers en gewoon omdat er daar ontzettend leuke en goeie boeken verschijnen.
Onmisbaar in de koffer zijn de tragikomische avonturen van importberlijner Wladimir Kaminer: Russendisco. Al is het maar om te logenstraffen dat Duitstalige literatuur altijd zo serieus moet zijn. Volg hun wonderlijke belevenissen in asielcentra in Duitsland na de ‘Wende’ en krijg bewondering voor drie knullen die, gevlucht voor de onderdrukking van joden in Rusland, een leven opbouwen in het kosmopolitische Berlijn. Wat daarna kwam is zo mogelijk nog beter: bijtende en grappige beschrijvingen van belevenissen in multiculturele volkswijken die aan elkaar hangen van de obscure winkels, onverwachte feesten en hosselende vrijbuiters: Schonhauser Allee. In mega-oplagen verkocht. Zover ik weet niet vertaald maar als je een beetje Duits leest en je ziet er eentje liggen: zéker kopen, de taal is niet moeilijk.
Een heel andere, veel zwartere humor komt van Frank Witzel. Zijn door Josephine Rijnaarts heerlijk scherp vertaalde boek over een puber die doldraait in het voormalige West-Duitsland zou een moeilijk te verteren kritiek zijn op schizofrene semi-exilregering in Bonn en het Wirtschafswunder als het niet bol stond van de doldrieste verwikkelingen. De – zeer Duitse – titel: Hoe een manisch-depressieve tiener in de zomer van 1969 de Rote Armee Fraktion bedacht. Niet echt natuurlijk, de dertienjarige hoofdpersoon fantaseert er zo geniaal op los en doet zijn psychiaters dermate versteld staan met scherpzinnige antwoorden op hun suggestieve vragen dat een heel labyrint van Wahrheit und Dichtung ontstaat. Is hij een agent van de KGB? Of toch bommenlegger van de Rote Armee Fraktion? Waarom is dat belangijker dan de vraag waarom oorlogsmisdadigers nog gewoon los rondlopen in de Bundesrepublik? Zoals Heinrich Böll de psychologie van het nazisme beschreef, zo ontleedt Witzel de naoorlogse zwijgcultuur waarin de RAF kon ontstaan en ex-SS-ers beangstigend veel macht hadden. Verontrustend, afwisselend en bij vlagen briljant. Wel even voor gaan zitten want we tellen al snel 750 bladzijden.
Karen Köhler kan schrijven. En niet zo’n beetje ook. Het prozadebuut van deze theatermaakster Vuurpijlen vangen was een verhalenbundel. ‘Door de krachtige, beeldende stijl laten haar verhalen zich lezen als korte films’, zegt de uitgever. Iets minder van de grappige, maar o zo raak. Door het lot getarte vrouwen knokken zich overeind. Mooi. Plots die verrassen door hun diepere lagen, gevarieerde stijl en opbouw en geloofwaardige dialogen - tot haar eigen verbazing is Karen tot literaire vernieuwer gebombardeerd – maar daar zit absoluut wat in.
De van oorsprong Georgische Nino Haratischwili, onlangs nog in Nederland, woont en werkt nu als vertaalster in Hamburg. Haar Het achtste leven, sloeg in als een 1200 pagina’s zware bom en is daar nu aan de tiende druk toe. Je verveelt je geen moment bij de vertaling door Elly Schippers en Jantsje Post van dit megagrote familie-epos, dat doet denken aan Gejaagd door de wind met een vleugje Catch 22. Deels raamvertelling, deels aanklacht tegen onderdrukking en het rücksichtslos communisme, deels geschiedschrijving van een voor ons nauwelijks bekend Europees land, deels opvoedboek voor dwalende pubers… Geweldig. Ook hier is Berlijn vluchthaven – in dit geval voor de vrijgevochten feministische tante van het meisje Brilka uit de titel.
Je had moeten gaan. Met zo’n titel kán het niet goed aflopen. Hou je van spannend, dan moet je dit gelezen hebben. Deze novelle van de uit Oostenrijk afkomstige Daniel Kehlmann vol onheilspellende gebeurtenissen à la Stephen King heeft in het Duitstalige gebied veel indruk gemaakt.
Dit zijn natuurlijk maar losse flodders. Wie echt wil begrijpen welke Duitse boeken nu actueel zijn, kan terecht bij de mensen van boekhandel Godert Walter in Groningen. Kijk maar ’s op hun site. En als je zelf tips hebt, zet ze hieronder!
Mijn recensies van de genoemde boeken:
https://www.hebban.nl/recensies/victor-de-la-vieter-over-russendisco?share=1
https://www.hebban.nl/Search?q=Hoe+een+manisch-depressieve+tiener+in+de+zomer+van+1969+de+Rote+Armee+Fraktion+bedacht+-+Frank+Witzel
https://www.hebban.nl/recensies/victor-de-la-vieter-over-het-achtste-leven-voor-brilka
https://www.hebban.nl/recensies/victor-de-la-vieter-over-vuurpijlen-vangen
https://www.hebban.nl/recensies/victor-de-la-vieter-over-je-had-moeten-gaan
Boekhandel Godert Walter in Groningen: http://www.duitseboeken.nl/tips/
Victor