Het is Boekenweek. Ieder jaar is dat een waar spektakel. Dit jaar is het thema ‘Verboden vruchten’. De marketing zorgt er voor dat boeken en schrijvers over elkaar heen buitelen, krantenbijlages vol staan met literatuur, boekhandelketens folders uitbrengen. Waarschijnlijk heeft men op het Boekenbal ook van de ‘verboden vruchten geproefd’. De uitspraken van auteurs op de televisie spraken boekdelen, maar of we dat allemaal moeten geloven? Het kan zo maar fictie zijn.

Een heel ander spektakel is het ‘Groot Internationaal Variété Spektakel van Rob Waumans en Ivo Victoria. Zij brengen als echte variété-artiesten  auteurs op een heel andere wijze bij het publiek. Love Lit was er bij in Utrecht. Het spektakel toert door Nederland en Vlaanderen de komende weken. Grijp uw kans en ga kijken!! Dit is literair theater.

De setting. Een theaterzaal met drie spiegels, een kleine tafel met daarop een ganzenbord, een schilderijtje met een ‘zigeunerin’, een paar schemerlampen, een groen tuinbankje, een cactus, een koffertje met allerlei voorwerpen waaronder een plastic reptiel, een foto van Mark Rutte, boeken van de auteurs die meedoen aan de voorstelling, zes memoblaadjes aan elkaar geniet gepositioneerd voor iedere stoel van de toeschouwer met daarnaast een schrijfstift. Waar gaan we naar kijken? Een voorstelling? Er zouden toch schrijvers komen? Worden die geïnterviewd? Lezen ze voor uit eigen werk? Kortom spanning in de zaal.

Milena Haverkamp staat achter haar keyboard de zaal in te kijken en maakt een subtiel gebaar. Dichteres Charlotte Van den Broeck stapt naar voren, gaat achter de microfoon staan en straalt een enorme rust uit. Uit het hoofd draagt ze haar poëzie voor. Is dit theater? Is dit genieten van de melodie van taal? Het is fascinerend, het is mooi, het is gevoelig, het geeft je kippenvel, je ziet aan de binnenkant van je ogen wat Charlotte voordraagt:

“Grootvader verzamelde de kortingsbonnen van de Quick

spaarde ons twee keer per jaar bij elkaar

in een wegrestaurant

elke keer leek zijn neus meer op een aardappel

de paarse aders en de putje; het bolwerk

van de jaren

waarin hij zijn huid dronk tot leren lap(…)”

Dit wordt genieten van wat schrijvers ons in taal te zeggen hebben. Het zullen dus voordrachten gaan worden, zo denkt het publiek.

 Net even anders 

Het gaat toch iets anders in Utrecht. Utrecht is de stad van 89 bruggen en was in 1808 de hoofdstad van Nederland was, aldus Milena. De literaire variété-masters Waumans en Victoria maken hun entree en nemen plaats op het eigenlijk voor twee mannen al te kleine groene bankje. Als dan tussen hen in ook nog Erik Jan Harmens plaats moet nemen levert dat een hilarisch beeld op. “Het hout moet zich nog wat zetten”, aldus Ivo Victoria. Er ontstaat een mooi, snel ‘drie’gesprek op het bankje over Pauwl, het boek van Harmens. Hij geeft een kijkje in het leven van zijn zoon, die autisme heeft. “Pauwl zit op Driemaster, maar er is nergens water of een schip te zien.” Waarom heet het hier Driemaster is de vraag. Toen Julian, de 16-jarige zoon van Erik Jan, het boek van zijn vader las haalde hij er de passages uit die waar waren, die dus betrekking op hem hadden. Zijn vader had immers gezegd dat het boek verzonnen was. 

Dichter Alexis de Roode zal het publiek bijblijven als de dichter die bij zijn baas ontslag nam, maar nog steeds bij hem in dienst is. Een dichter moet ook de kost verdienen en met het schrijven van poëzie alleen is dat heel erg moeilijk. Hij droeg voor uit zijn laatste bundel ‘Een steen openvouwen.’ Een van zijn hekeldichten was een knipoog naar de ‘goede doelen’-organisaties.  Ik ben in dienst van het goede getreden. Ik ga voor de verbeterde schepping. Lekker stout heeft lang genoeg geduurd. “Omdat ik voor het goede ga werken is mijn salaris enorm.”

Ieder decorstuk had zijn functie, zeker de drie spiegels waar Annelies Verbeke voor ging zitten. Ze kreeg vragen voorgeschoteld waarbij ze er één mocht weigeren. Ze schrijft het liefste korte verhalen. “Bij een roman sla je een weg in en moet je alle schapen in de wei krijgen. In een verhalenbundel kun je spelen met allerlei perspectieven. Maar eigenlijk staat verhalen schrijven dus gelijk aan commerciële zelfmoord plegen.” “Wie zie je in je spiegelbeeld?” “Een vrouw van 41 jaar die wel veranderd is. Ik hou wel van mij.”

Bestseller Hermans

Tijd voor interactie met het publiek middels een korte cursus bestseller schrijven. Snel schreef iedereen van het publiek kort iets over het personage, een karaktertrek, een plek, een verlangen, een frustratie en een gebeurtenis op de aan elkaar geniete memoblaadjes. Als voorbeeld bestseller werd ‘Nooit meer slapen’ van W.F. Hermans genomen. En juist dat boek speelt binnen Love Lit een speciale rol. Vervolgens werden de ‘bestsellers’ verzameld en aan het eind van de voorstelling kwam de verrassing: een zaal-bestseller. Fantastisch!

Er was nog een surprise: een literair ganzenbordinterview met Bert Wagendorp, de man van Ventoux en Masser Brock. De dobbelsteen en de ganzenpion voerden de toeschouwer mee door de wereld van deze auteur: van ‘zoekende columnist’ die alleen maar opinies maakt tot een auteur die het heeft over de ‘waarheid’ die de lezer iedere dag geserveerd krijgt. “De waarheid is niet altijd heerlijk. Soms is hij zo wreed dat je hem beter bedekt kunt laten.”

En om de cirkel rond te maken was er nog eenmaal Charlotte Van den Broeck. Klik op deze link en luister en kijk naar wat wij ook ervaren hebben.

Speellijst: http://www.waumansvictoria.com/

Jan Stoel – verslag

Natalie van den Dobbelsteen – foto’s

Youtube filmpje - Bron VPRO Nacht van de Poëzie 2016 (eigen filmpje niet kunnen plaatsen)