Systemen zijn soms moeilijk te doorgronden waarbij de verbindingen tussen de delen onderling, en de delen en het geheel vaak complexer zijn dan we vermoeden. Oorzaak en gevolg zijn niet altijd even eenduidig en misschien wel overschat. Voorspellingen maken is minder evident dan gedacht omdat factoren onderschat of zelfs over het hoofd gezien worden. Vanuit een systeem kunnen nieuwe systemen ontstaan. De auteur brengt duurzaamheid meermaals aan bod, waarbij duurzaamheid van een systeem staat voor het vermogen van het systeem om te overleven wat niet hetzelfde is als de duurzaamheid van de onderdelen. Hoe efficiënter een systeem, hoe minder divers het is waardoor de kwetsbaarheid kan toenemen. Om maar te zeggen, systemen zijn complex.

Illustratie door Jan Rothuizen

Tijdens de 3e vraag in de leesclub rond het boek Het omgekeerde is óók waar (Ebel Kemeling) gaan we verder in op het thema 'systemen':