Verslag Nicolas: Bijzonder, grimmig en beklemmend
Een blinddate leesclub met een onbekend boek waarvan enkel de kernwoorden Apocalyps, dystopie, fantasie, kosmos, jeugdperspectief en striphelden en een kort leesfragment beschikbaar waren. Het trok vijftien lezers over de streep om zich in te schrijven en zich te laten verrassen door het boek dat op de mat zou vallen. De eersten die het boek kregen waren verrast. Helaas werd de post nogal verspreid afgeleverd en kregen de laatste deelnemers het boek pas binnen toen de titel al bekend was geworden. Een enkele lezer had de titel goed geraden, voor anderen was het alsnog echt een verrassing.
Korte samenvatting Nicolas en de verdwijning van de wereld:
De achtjarige Nicolas heeft alle stripboeken over De Adelaar, een superheld die het opneemt tegen bovennatuurlijk sterke vijanden, al honderd keer gelezen. Zijn vader werkt hard, zijn moeder heeft haar eigen problemen en is vaak onbereikbaar voor Nicolas. Op een doodgewone middag komt er een verontrustende boodschap: een zwart gat is onderweg naar de aarde. De kans dat de mensheid en alles daaromheen zal worden weggevaagd is groot. Nicolas, worstelend met het verschil tussen fantasie en hoop, besluit net als De Adelaar alles op alles te zetten om de ramp af te wenden. Maar hoe red je de wereld als je acht bent?
De leesclub
Verwachtingen
Bij een blinddate leesclub weet je van te voren niet om welk boek het gaat. Enkel de kernwoorden zijn bekend en een klein leesfragment. Hoe waren de verwachtingen vooraf?
Femked kreeg gelijk rillingen op de rug na het lezen van het korte fragment en verwachtte een boek dat ze niet weg zou kunnen leggen en maar door wil blijven lezen. Voor Saskia waren het de woorden jeugdperspectief, fantasy en striphelden in combinatie met het leesfragment wat haar nieuwsgierig maakte naar de rest. Eline verwachtte een een dystopie maar toch een toegankelijke fantasy. Carla hoopte op een verhaal waarin ze in meegezogen zou worden.
De cover en de titel
We namen als eerste gezamenlijk de cover en de titel onder de loep. Dat de cover zwart is, past wel bij het onheilspellende van het boek. Toch zijn de meningen verdeeld.
ElineR: De cover vind ik wel goed passen bij het boek. Het boek gaf me een heel somber gevoel en daar past de zwarte cover goed bij.
Lianne: De cover is onheilspellend en dat is het merendeel van het boek ook.
Marcia: De visuele weergave van het zwarte gat vind ik wel erg mooi, al strookt dit niet honderd procent met de inhoud van het verhaal: "Een zwart gat is niet zwart. Maar niemand weet welke kleur het dan heeft."
Ypauweo: De cover doet me eerder aan een eclips denken. De wereld verdwijnt door een zwart gat en aan de ene kant snap ik het zwarte ervan, maar aan de andere kant lijkt de zon achter het zwarte door te schijnen. Dit boek is redelijk duister en de zon schijnt er niet echt door.
Wat betreft de titel valt het een aantal lezers op dat deze vrij lang is en de indruk geeft dat het een kinderboek is.
Saskia Jacobs: De titel lijkt op die van een kinderboek. Eigenlijk zet die je een op het verkeerde been. Het lijkt een luchtig kinderboek maar is in wezen een boek dat gaat over hoe je moet sterven. We zien de gebeurtenissen door het oog en vooral door het hart van Nicolas. Op die manier klopt de titel dan weer heel goed.
Isabella: Ik vind de titel goed passen omdat die een beetje aandoet als de titel van een comic/stripverhaal en dat is in dit geval natuurlijk heel treffend omdat het doen en denken van Nicolas sterk wordt beïnvloed door De Adelaar stripboeken.
Perspectief van een acht-jarige
Anne Eekhout heeft ervoor gekozen om het verhaal te vertellen vanuit een achtjarige. Wat vonden de lezers daarvan?
Het blijkt dat het over het algemeen goed is overgekomen bij de lezers. Nicolas is wat wijs voor zijn acht jaar en komt daardoor soms wat ouder over, maar het lijkt wel allemaal te kloppen.
Melanie: Dit heeft Anne echt ontzettend goed gedaan je kon makkelijk met Nicolas meeleven door het taalgebruik en de situaties die Anne weet te omschrijven .
Eline R: Ik vind dat Anne dit erg goed gedaan heeft. De handelingen van Nicolas kwamen volledig geloofwaardig voor een 8-jarige op me over. Op vlak van het taalgebruik twijfel ik een beetje over het taalgebruik. Het is vrij simpel met niet te complexe zinnen, maar soms kwam het toch wat kunstiger of modernistischer op me over en ik weet niet of een 8-jarige op die manier zou denken.
Carla: De gedachtegang vind ik passen bij een jongen van acht jaar. Zijn wereldbeeld is vooral gebaseerd op zijn grote voorbeeld de Adelaar. De korte zinnen en de beschrijvingen die hij geeft zijn heel direct, hij benoemt wat hij ziet en denkt.
Femked: In het begin moest ik wel eens lachen om de reacties en gedachten van Nicolas, omdat hij heel logisch dacht.[..] Aan het einde van het verhaal merk je dat hij al iets volwassener taalgebruik heeft. Dit klopt wel met wat hij heeft meegemaakt.
Opbouw verhaal, wat viel op en het einde
Nicolas en het verdwijnen van de wereld is een bijzonder boek en zit goed in elkaar. Over de opbouw van het boek zijn ze het wel eens.
Isabella: Het boek heeft een goede opbouw: in het begin wordt het probleem naar voren gebracht en gaandeweg het verhaal stapelen de gevolgen van dit probleem zich op en werkt het verhaal naar de climax toe.
Lucette: Plezierige, duidelijke opbouw met als start de aankondiging van het zwarte gat en gaandeweg het boek wordt daar naartoe gewerkt.
Saskia: het houd de spanning goed vast en fijn chronologisch.
Wat viel er bijzonder op in het boek?
Daniela: Tijdens het lezen voelde ik een soort angst, wat zou ik doen in zo een situatie... Hele verhaal was somber maar toch realistisch.
Daphne: De ouders van Nicolas. Zijn vader die opeens weg is en zijn moeder die verslaafd is en haar kind(eren) alleen laat, maar zelf gaat leunen op een 8jarige als ze het nodig heeft.
Isabella: Opvallend vond ik de rauwheid. Terwijl Anne Eekhout het hele verhaal heel simpel laat beleven door de ogen van een kind en dus met een bepaalde kinderlijke onwetendheid, wordt een gruwelijk verval van de wereld geschetst en de hopeloze strijd van een kind om de ondergang van de wereld te voorkomen. Daardoor lijkt de impact die het verhaal heeft op de lezer juist groter te worden.
ElineR: Het opvallendste aan het verhaal vond ik het gevoel dat er gecreëerd werd in dit boek. Telkens wanneer ik een stukje las, voelde ik zelf hoe erg de personages de hoop begonnen te verliezen. Er werd een heel grimmige en pessimistische sfeer gecreëerd en ik kreeg het gevoel dat ik er midden in zat.
Het einde I
Het einde van een boek kan het verhaal maken of breken. In Nicolas en het verdwijnen van de wereld is het einde open. Hoe vonden de lezers deze manier van afsluiten?
Daniela: Om eerlijk te zijn, had ik ook hoop dat alles zou op een of andere manier goed aflopen met een wonder, maar toch alles was voorbij.
Ann J: Het eindigt op een rare manier, ontroerend. Nicolas en Katja vonden warmte bij elkaar, vonden steun tijdens ondergang. In hun eenzaamheid vonden ze elkaar.
ElineR: Het einde heeft een open einde en ik vond het een beetje abrupt, maar ergens vond ik het ook wel interessant op welk moment het boek eindigde. Ik kon totaal niet voorspellen op welke manier de schrijfster het verhaal zou laten eindigen en ik was wel verbaasd te zien dat het op zo'n vredig moment eindigde.
Femked: Ik houd nooit van open eindes, behalve als er een vervolg is en ik weet dat het nog verder gaat. Hier was het een open einde, maar werd het heel onverwacht toch ontroerend.
Yapaueo: Het laat ruimte om te fantaseren over het einde. Het is ook een zeer sterk einde met veel actie en het stopt zeer abrupt waardoor ik een beetje op mijn honger bleef zitten, vooral omdat ik zeer benieuwd was naar de beschrijving van het zwarte gat.
Het einde II
Het einde zorgt nog voor een tweede discussie, want hoe zit het nu precies met het tijdsverloop. Avond/Ochtend? Wanneer zou het zwart gat nu de aarde raken. Is er dan toch nog hoop? De verwarring is er alom.
Lianne: Hm, ik moet het einde nog een keer lezen denk ik. Ik heb het volgens mij wat anders geïnterpreteerd dan de meesten hier. Ze hadden voorspeld dat het zwarte gat in de avonduren de aarde zou raken en dat de wereld dan zou vergaan. Het boek eindigt met dat het ochtend is geworden. Ik heb dit opgevat als dat de aarde toch niet vergaan is.
Marcia:
Dit maakt het einde wat mij betreft juist zo interessant. Er is inderdaad een nieuwe ochtend, maar dat geeft niet direct hoop. Misschien heeft het zwarte gat vertraging (haha) en komt het pas de volgende avond. Zo'n berekening kan er naast zitten lijkt me. Ik ben blij dat de personages niet in jubelstemming zijn en dat de lezer zelf kan fantaseren of ze het zwarte gat overleefd hebben / gemist hebben / of dat deze nog moet komen. Of dat ze er niets van gevoeld hebben en nu in een andere dimensie terecht zijn gekomen. Dat kan natuurlijk ook.
Carla:
Ik denk net als Lianne dat het zwarte gat de aarde niet heeft geraakt maar dat het weer ochtend is geworden. Ook de woorden van Nicolas: 'Het loopt goed af', wijzen voor mij in die richting. Het geeft me een dubbel gevoel, enerzijds opluchting en hoop op een nieuwe toekomst, anderzijds een soort verdriet om wat er door de dreiging allemaal is misgegaan en de vraag of het niet alsnog mis kan gaan wanneer het zwarte gat toch nog toeslaat.
Afsluiting leesclub
Het is een boeiende discussie. We bespreken nog in hoeverre het verhaal de lezers heeft weten te raken en we kijken nog naar de verwachtingen die vooraf waren benoemd en hoeverre die zijn uitgekomen.
Isabella: Ja dit verhaal heeft me wel weten te raken, de neerslachtigheid, de eenzaamheid die over het hele verhaal hangt, die heeft me weten te vangen en daardoor is dit ook een boek dat nog een poosje blijft hangen.
Melanie: Tijdens het lezen van het boek waren er zeker ook wel punten die mij raakten [..] maar het hele verhaal bij elkaar heeft me niet echt weten te boeien ( raken ) en dat vind ik wel erg jammer . Ik had op het eind echt zoiets van wat heb ik gelezen?
Saskia: Het boek heeft me helaas op een negatieve manier geraakt. Het heeft me erg bewust gemaakt over hoe erg de mensheid kan zijn. Hoe hard en alleen maar ik ik ik.. Helaas tot nachtmerries aan toe.
Daniela: Het verhaal heeft me zeker geraakt. Heb meerdere apocalyptische en dystopishe boeken gelezen maar deze was anders want verhaal spelde zich hier in Nederland en niet in een andere of een verzonnen land. En heeft me negatief geraakt want ook in deze verhaal komen onze negatieve eigenschappen naar boven zoals moord, stelen, verwaarlozing...
Lianne: Het verhaal heeft me zeker geraakt. Er zit zoveel ellende in het boek en ik vind het bij dit soort boeken echt schrikbarend hoe de mensheid reageert in zo’n situatie.
Verwachting uitgekomen of niet?
Femked: Helemaal niet. Ik wilde graag een boek die zorgde dat ik door ging lezen. Dat is niet gebeurt. Dit gebeurt meestal als er plotselinge veranderingen optreden en dat gebeurde in dit boek bijna niet. Daarnaast had ik verwacht dat het veel meer dystopie en fantasie zou bevatten. Dit was ook wel fantasie, maar niet de fantasie die ik verwachtte. De fantasie in dit boek is nog steeds grotendeels verbonden met de realiteit, omdat dit in het echt ook kan gebeuren.
Ann J: Bij het lezen van de kernwoorden had ik aan een iets meer YA-getint boek gedacht. Het is pas rond de helft van het boek dat ik een iets meer 'positiever' idee had over de inhoud èn het is pas na het lezen van het boek dat ik écht overtuigd was. Dan pas sijpelde alles meer door.
Conclusie en sterren
Een bijzonder boek, daar zijn we het met ons allen over eens. Geen boek om vrolijk van te worden, maar het schetst wel hoe de mens reageert als de zekerheid van zijn bestaan wegvalt.
Met negen keer vier sterren en zeven keer drie sterren is deze leesclub afgesloten met een mooi gemiddelde van 3.6 sterren.
Hieronder staan quotes uit de recensies van de leesclubdeelnemers.