Een tijdje geleden verscheen het boek Darius De Grote Is Niet Oké van Adib Khorram. Op Hebban heb je dit boek wellicht vaker voorbij zien komen in verband met een leesclub. Iris en Laurie lazen dit boek en vandaag vertellen zij wat ze er van vonden.

Over het boek

Darius de Grote is niet oké is een ontroerende young adult-roman over vriendschap tegen het decor van de betoverende Iraanse stad Yazd Darius reist met zijn familie af naar Yazd, de woonplaats van zijn ernstig zieke Iraanse opa. Hij is bang moeilijk te kunnen aarden in een land waar hij eigenlijk niets mee heeft, en voelt zich buitengesloten te midden van zijn familie. Hij is het wel gewend – door zijn depressie heeft hij nooit het gevoel gehad ergens makkelijk in te passen. Totdat Darius Sohrab ontmoet. Door Sohrab voelt hij zich beter over wie hij is en begint hij zich steeds meer verbonden te voelen met zijn moederland. De roman werd door Publishers Weekly uitgeroepen tot een van de beste young adult-boeken van 2018.

Verwachtingen

Laurie had hoge verwachtingen van Darius De Grote Is Niet Oké. 'Ik had dit boek vorig jaar al voorbij zien komen in het Engels en het sprak me wel aan, maar ik wilde toch even de recensies afwachten. Deze recensies waren echter zo lovend dat ik besloot het boek op te pakken. Door deze recensies waren mijn verwachtingen hoog gespannen, maar ik had deze beter kunnen bijstellen.'

Iris had eigenlijk zoals bijna altijd geen verwachtingen. 'Ik heb al vaker gezegd dat ik een boek het liefst zonder enige verwachtingen opensla. Op deze manier ben ik minder snel teleurgesteld en valt het boek veel minder snel tegen. Ik heb geen recensies gelezen en ook niet de achterkant van het boek. Ik heb het boek eigenlijk ook niet echt op social media voorbij zien komen, dus ik was benieuwd toen ik het boek oppakte.'

Schrijfstijl

Voor Laurie was de schrijfstijl het grootste struikelblok tijdens het lezen van dit boek. 'Het voelde nogal kinderlijk aan, waardoor ik me snel verveelde en me soms flink ergerde. De schrijfstijl is op zich vlot, waardoor je het boek snel uit hebt, maar ruimte voor diepgang is er niet. Ik denk dat dit boek daarom beter als een 12+ boek op de markt gezet had kunnen worden, want het is echt te kinderlijk geschreven voor een young adult boek. Door de Star Trek verwijzingen las ik maar heen, want ik ken de serie niet. Die verwijzingen pasten overigens goed bij Darius, want hij houdt van die serie.'

Iris is het volledig met Laurie eens. 'Over het algemeen vond ik de schrijfstijl nogal te kinderachtig. Het liep niet echt lekker en het voelde soms alsof iemand een 12-jarige dit boek heeft laten schrijven. Daarentegen was de manier van schrijven soms weer te volwassen, waardoor het niet echt overeenkomt met hoe een tiener zou spreken of denken. Het doel van de auteur was om het gevoel van een bepaalde vorm van depressie over te brengen, maar naar mijn mening is dit doel niet behaald. Het gevoel werd niet overgebracht en daarom was het boek soms gewoon echt saai om te lezen.'

Iran

Het decor van Darius De Grote Is Niet Oké is de Iraanse stad Yazd. Dit is een interessante setting, want zoveel boeken over Iran zijn er niet. Volgens Laurie is de cultuur clash die Darius ervaart hierdoor extra tastbaar. 'Darius weet niet goed waar hij thuishoort en Iran ontdekt hij wie hij echt is. Hij ervaart een clash tussen de Amerikaanse en de Iraanse cultuur, vooral omdat hij niet zo bekend is met de Iraanse cultuur. In tegenstelling tot zijn zusje spreekt Darius slecht Farsi, maar hij heeft ook nooit de moeite genomen de taal te leren. Ook als lezer leer je meer over de Iraanse gewoonten en gebruiken en samen met Darius ontdek je wie hij echt is.'

Iris kan zich vinden in de mening van Laurie. 'De cultuurverschillen tussen Iran en de Verenigde Staten zijn goed en duidelijk verwerkt in het verhaal. Ik kan niet zo veel zeggen over de betrouwbaarheid van de feiten, aangezien ik niet heel bekend ben met de Iraanse cultuur, maar desondanks lijkt het beeld dat Khorram van Iran geschetst heeft erg realistisch. Ik vond vooral de taalaspecten erg interessant, zoals de feitjes die tussendoor worden gegeven over woorden uit het Farsi die lijken op Franse woorden, zoals 'mersi' en 'merci'.' 

Depressie

Een belangrijk thema in dit boek is depressie. Darius lijdt aan een klinische depressie waar hij medicijnen voor moet slikken. 'Adib Khorram maakt depressie bespreekbaar door middel van dit verhaal en het ligt redelijk dicht bij hemzelf. In het nawoord vertelt Khorram dat hij lijdt aan een klinische depressie en dat hij daar over wilde schrijven.' aldus Laurie. 'Naast depressie spelen nog meer thema's een belangrijke rol, zoals het vinden van je ware identiteit, familiebanden en vriendschap.'

Iris heeft het eerder in dit artikel ook al even over de link tussen depressie en dit verhaal gehad. 'Ik vind het knap dat Khorram door middel van dit verhaal depressie bespreekbaar heeft willen maken. In onze huidige maatschappij heerst er nog steeds veel onbegrip voor psychische problemen zoals depressie en een boek over dit onderwerp is één van de beste manieren om mensen te laten inzien hoe zo'n stoornis of probleem in elkaar steekt en hoe iemand zoiets kan ervaren, maar dan moet het wel goed gedaan worden wat hier niet het geval is. De schrijfstijl heeft deze ervaring sterk belemmerd, waardoor je het verhaal leest en te weten komt hoe het is om met depressie te leven, maar je het niet ervaart en het niet voelt.'

Te veel in te weinig tijd

Darius De Grote Is Niet Oké zit bordevol gebeurtenissen en belangrijke thema's, maar Laurie kreeg het idee dat de auteur zoveel mogelijk in een hele korte ruimte (319 pagina's) wilde proppen. 'Dat komt het verhaal zeker niet ten goede. Er zitten zeker mooie passages in, maar het zou nog mooier zijn geweest als Khorram zich had gefocust op één thema en/of gebeurtenis en daar meer verdieping aan had gegeven. Doe daar nog een vlegje volwassenere schrijfstijl bij en ik had het boek zeker een hoger cijfer gegeven. De potentie is er, maar het komt er net niet uit. Te veel is niet altijd goed.'

Eindoordeel

Laurie: 'Ik had hoge verwachtingen van Darius De Grote Is Niet Oké, maar deze kwamen niet uit. Ik werd eerder een beetje teleurgesteld. Ik stoorde me aan de schrijfstijl die erg kinderlijk en simpel aanvoelde. Naar mijn mening te kinderlijk en te simpel voor een young adult boek. Positief is wel dat ik het boek wil aanbevelen voor de jeugd vanaf 12+. De cultuur clash die Darius ervaart is goed uitgewerkt, evenals het thema "depressie". Echter wil Adib Khorram te veel in te weinig tijd waardoor het verhaal diepgang mist. Ik verveelde me snel tijdens het lezen en had meer diepgang verwacht bij een boek als dit. ik beoordeel Darius De Grote Is Niet Oké daarom met een 6.'

Iris: 'Darius De Grote Is Niet Oké was een boek dat voor mij onder gemiddeld  gescoord heeft. Het was af en toe wel leuk om te lezen over het thema vriendschap en depressie en de Iraanse cultuur werd op een interessante manier beschreven, maar voor de rest viel het verhaal tegen. Het was vaak saai, ik kreeg niet echt een klik met de personages en de schrijfstijl was tenenkrommend. Kortom, ik was geen fan van dit boek en daarom beoordeel ik Darius De Grote Is Niet Oké met een 5.'

Wij beoordelen Darius De Grote Is Niet Oké met een 5.5.