YAY or NAY: 67 seconden
67 seconden, oorspronkelijk Long Way Down, is het eerste boek van Jason Reynolds dat door Blossom Books vertaald is. Het boek heeft al meerdere nominaties op zijn teller staan en zelfs al een paar prijzen gewonnen, waaronder de "Edgar Allan Poe Award voor Beste roman voor jonge volwassenen". Anouk, Brechtje en Fien laten jullie in deze Yay or Nay weten wat ze nu precies van dit bekroonde boek vonden.
Verwachtingen
Fien had in het begin niet zo heel erg hoge verwachtingen. Maar toen ze een beetje opzoekingswerk verrichtte, merkte ze dat dit boek heel erg geliefd werd in Boekenland. "Toen ik erachter kwam dat 67 seconden in vrije versvorm geschreven was, begon het toch wel een beetje te kriebelen. Ik had namelijk al eerder Nieuwe maan van Sarah Crossan gelezen, ook in vrije versvorm geschreven is, en dat boek heeft me heel erg ontroerd. Bovendien handelen ze allebei over onrechtvaardigheid ten opzichte van een bepaalde bevolkingsgroep, waardoor ik iets soortgelijks verwachtte."
Brechtje had niet persé hoge verwachtingen, maar was wel erg nieuwsgierig. ''Toen Blossom Books vol trots aangaf Long Way Down te gaan vertalen en het boek met veel enthousiasme begonnen te promoten op sociale media, had ik wel een positief voorgevoel over het boek. Blossom Books slaat de plank niet vaak mis en als zij het een goed boek vinden, vind ik dat vaak ook.'' Ze had geen idee dat het boek in versvorm was geschreven, totdat ze het boek opensloeg en de eerste pagina zag. ''Net zoals Fien had ik ook wel eens een boek gelezen van Sarah Crossan, maar ik was ook niet super enthousiast over haar schrijfstijl. Toch pastte dit wel bij het verhaal dat ze neerzette. Ik was heel benieuwd welke draai Jason aan zijn verhaal zal geven door versvorm te gebruiken.''
Anouk wist ook niet goed wat ze van dit boek moest verwachten. "Als het goed wordt gedaan, is het erg indrukwekkend, en vrije versvorm kan ervoor zorgen dat je er veel meer over gaat nadenken dan met gewoon proza. Maar aan de andere kant kan de drempel om het te lezen net te hoog zijn. Het is wel de bedoeling dat lezers dit oppakken." Anouk leest gewoonlijk niet zoveel poezie of vrije versvorm, maar uitgeverij Blossom Books was er zo enthousiast over: "Myrthe Spiteri weet altijd prachtige titels uit te kiezen, dus ik verwacht wel dat het boek indruk op me gaat maken. Wat ik er ook zo interessant aan vindt is dat het echt over die ene liftrit naar beneden gaat - de vele gedachten die dan door je heen gaan in een kort tijdsbestek. Dat maakt toch wel dat ik dit boek erg graag wil proberen."
"Ik weet dat je jong bent,
eruit moet,
maar denk erom, als
je in de nacht op pad bent,
zorg dan dat de nacht
niet op jouw pad komt."
Schrijfstijl
"Jason Reynolds heeft een heel andere schrijfstijl dan Sarah Crossan. 67 seconden was dus helemaal niet wat ik ervan verwachtte. Ik voelde geen echte connectie met Will, het hoofdpersonage, en ik had niet echt het gevoel dat ik deel uitmaakte van het verhaal. Sommige passages raakten me, maar ik moet toegeven dat die toch wel in de minderheid zijn. 67 seconden leest wel heel erg vlot (er is dan ook niet zoveel tekst) en ik had het boek op 2 uur tijd al uit," zegt Fien.
De schrijfstijl van Jason bleek toch niet Brechtje's ding te zijn. ''In plaats van dat het als een vers las, las het voor mij als in stukken gehakte zinnen. Ik moest de zinnen ook regelmatig een paar keer opnieuw lezen voordat ik begreep wat er stond, op een gegeven moment best irritant als je gewoon door wilt lezen. Ik vond het wel heel leuk dat elk woord met een reden op zijn plek was gezet, maar het voelde teveel als lettergrepen tellen dan lekker lezen.''
Anouk kwam redelijk snel in het ritme van het boek. "In het begin moet je even wennen aan de cadans, maar je raakt vanzelf in het ritme en dan leest het vrij makkelijk. De manier waarop de plaatsing van de tekst samenwerkt met de betekenis van de woorden zorgt voor een extra laag in het verhaal. Ook denk ik dat deze schrijfstijl goed past bij het verhaal zelf. De hoofdpersoon is bekend met geweld, met daden in plaats van woorden. Hij denkt niet in prachtige, bloemrijke volzinnen. Hij denkt snel, kort door de bocht door zijn leeftijd, en hij worstelt met zijn hart en hoofd. Dat is soms beter uit te leggen op een meer abstracte manier. Ik was er erg van onder de indruk."
"Het schijnt dat de maan
één keer per maand verdwijnt
en nieuw wordt
en er dan de volgende avond
gewoon weer is."
Plot
Fien: "Will is op weg van de zevende verdieping naar de lobby en op iedere verdieping stapt er iemand in. Je hebt al snel door waarom er nu precies voor de titel 67 seconden gekozen is en het is wel fijn om zo'n betekenisvolle titel te hebben. Doordat het boek zo vlot las, was het nooit echt langdradig maar op één of andere manier, en ik voel mezelf heel erg gemeen om dit te zeggen, liet het verhaal me koud. Wat er met Will zou gaan gebeuren, maakte voor mij niet zoveel uit omdat ik me helemaal niet verbonden voelde met hem. De verhaallijn op zich is goed maar om één of andere reden kwam ze niet binnen bij mij."
Over het plot is Brechtje positief. ''Vooral het einde is er wel eentje die me bijblijft. Dat vond ik denk ik ook meteen het beste gedeelte van het boek! De opbouw er naar toe vond ik ook goed, al vond ik het verhaal van iedereen die Will tegen kwam in de lift op een gegeven moment wel heel eentonig en daardoor een ook wat onrealistisch. Maar het verhaal bleef pakkend, en ik wilde nu toch echt wel weten wat Will zou gaan doen.'' Toch is ze het wel met Fien eens dat ze geen band voelde met Will. ''Het boek voelde heel afstandelijk, maar ik denk dat dat ook komt omdat ik ook niks had met de schrijfstijl. Een van De Regels is dan wel niet huilen, maar ik vond dat het boek wel heel weinig emotie had. Dat vond ik jammer, omdat het wel een heel emotioneel verhaal is.''
Anouk vindt het plot goed uitgewerkt. "Naar mate Will langer in de lift staat, hebben de gebeurtenissen en de personages die instappen invloed op hem. Een van de thema's in boeken over achterstandswijken en het geweld dat daar gepleegd wordt is de eindeloze cirkel waarin het rond gaat. Dat is ook een belangrijk thema in 67 seconden en Will, die op het punt staat de Regels te volgen, wordt gedwongen hierover te reflecteren op een moment dat hij dat het minst wil. Het einde heeft me dan ook lang laten nadenken." Anouk is het met Brechtje en Fien eens dat er weinig gevoel wordt uitgedrukt in zo'n emotioneel verhaal, maar denkt dat dit bewust is gedaan. "Het speelt zich af in enkele seconden. Will is in een opwelling - in zijn woede, zijn machteloosheid, zijn verdriet - naar beneden gegaan met de lift. Hij drukt alles weg. Maar hoe verder hij daalt, hoe meer hij reflecteert en over zijn broer nadenkt, tot je als lezer niet meer weet wat er gaat gebeuren."
"Wees
altijd
op je hoede voor iemand
die een vraag beantwoord
door een vraag te stellen.
Want
meestal
is het een valstrik."
Oordeel
"Waarschijnlijk is het geen verrassing meer dat ik voor NAY ga. 67 seconden heeft me niet helemaal kunnen overtuigen en ik zou het dan ook niet meteen aanraden, tenzij je het boek al hebt want het kost echt niet veel moeite om het te lezen. Ik voelde me iets te passief als lezer en miste de connectie met de personages," luidt het eindoordeel van Fien.
''Ik vind het een lastige, omdat je zo door dit boek heen vliegt en ik het verhaal wel pakkend vind,'' zegt Brechtje, ''maar ik ga denk ik toch voor een NAY. 67 seconden heeft ook zeker wel positieve kanten, maar voor mij was het hem toch nét niet. Ik had geen connectie met de hoofdpersoon, de schrijfstijl pakte mij niet en ik vond het plot toch net wat te eentonig. Het is een leuk boek om in een paar uur uit te lezen met een goed einde over na te denken, maar helaas voor mij niet goed genoeg om hem aan te raden.''
"Ik ga voor een YAY," zegt Anouk. "Ik vond het verhaal erg indrukwekkend, en de vrije versvorm hoeft zeker niet af te schrikken: het leest vlot en zorgt voor een bepaalde sfeeropbouw. Ik denk wel dat het belangrijk is een boek als dit te bespreken: bijvoorbeeld tijdens een boekenclub of op school. Hoe meer je erover praat, hoe meer je gaat zoeken naar de betekenis achter de keuzes die auteur Jason Reynolds maakt. Ik werd zeker prettig verrast door dit boek, en ik hoop dan ook dat lezers dit op gaan pakken. Ja, het is anders dan anders, maar ik zou het zeker proberen. Het maakt je leeservaring alleen maar rijker door iets te lezen dat afwijkt van de massa. Bovendien is het verhaal ook echt goed."
