Lezersrecensie
Olifanten IN SPACE!
(Deze recensie is gebaseerd op de Engelstalige versie van het boek.)
Het is de 22e eeuw: de mensheid heeft klimaatverandering onder controle gekregen en is begonnen met het verkennen van het zonnestelsel - maar Geoffrey Akinya wil niets liever dan rustig onderzoek doen naar zijn favoriete olifantenkuddes. Net als veel onderzoekers is hij afhankelijk van een wispelturige financier die erg terughoudend is met het uitgeven van geld. In tegenstelling tot veel onderzoekers is zijn financier zijn directe familie, die een machtig imperium heeft opgebouwd en weinig geduld heeft voor zwarte schapen zoals Geoffrey en zijn artistieke zuster Sunday die verhuisd is naar de maan.
Dan overlijdt oma Eunice, onverschrokken avonturier en grande dame van de familie. Voor het afhandelen van de erfenis moet Geoffrey een pakketje ophalen uit een kluis op de maan, maar er blijkt een aanwijzing in te zitten voor een groot familiegeheim. Voor hij het weet, worden Geoffrey en zijn zus door het zonnestelsel achterna gezeten door de familie terwijl ze proberen te ontdekken wat Eunice tijdens haar vele reizen voor de mensheid verborgen heeft gehouden.
Dat is een heel verhaal, maar om eerlijk te zijn had ik het boek vooral gekocht vanwege de belofte van olifanten in de ruimte. Die zijn er zeker, net als in de volgende delen van de trilogie, 'On the Steel Breeze' en 'Poseidon’s Wake'. Maar zoals het een space opera betaamt, zijn de olifanten slechts een van de vele creatieve en futuristische elementen uit het boek, zoals de Panspermians die het als hun missie zien om leven (zoals olifanten) te verspreiden door het universum, de evoluerende robots die de oppervlakte van Mars onveilig maken en de verplichte implantaten die vrede garanderen door agressieve mensen een corrigerende schok te geven. De kaft heeft het over een ‘Utopia’, en Reynolds schetst zeker een positief toekomstbeeld waarin de mensheid haar problemen heeft aangepakt en individuen vrijelijk experimenteren met hoe ze willen (samen)leven. Tegelijkertijd is die mooie wereld niet vrij van spanningen: geweld is uitgebannen, bijvoorbeeld, maar hoe wenselijk is het dat een AI monitort en besluit wie wanneer over de schreef gaat? Reynolds gaat daar wat makkelijk aan voorbij, maar het geeft in ieder geval stof tot nadenken.
Natuurlijk zitten er ook punten aan het boek die ik graag meer uitgewerkt had gezien. De karakters zijn mooi neergezet, maar hun relaties en ontwikkeling worden, wat misschien ook wel karakteristiek is voor een space opera, duidelijk overvleugeld door het plot. Dat plot zelf is ook iets waar de lezer niet al te kritisch naar moet kijken: de zoektocht van hint naar hint is een wel heel complexe en risicovolle manier van Eunice om zo’n belangrijk geheim door te spelen naar haar familie, maar het is wel een mooi excuus voor Reynolds om allerlei exotische omgevingen en bizarre scenario’s aan de lezer voor te schotelen. Tenslotte volgt het boek een Kenyaanse familie, maar is er maar weinig aandacht voor hun culturele achtergrond: wat betekent het om Kenyaanse wortels te hebben, zelfs al ben je onderdeel van een globale, of zelfs interplanetaire elite? Wat zou de plaats van een machtig Afrika kunnen zijn in de 22e eeuw, en wat heeft dat gedaan met eerdere grootmachten? Vragen die Reynolds aan onze fantasie overlaat, wat ik jammer vond, maar gezien de lengte van het boek met meer dan 500 pagina’s misschien ook weer niet zo erg. Reynolds weet wat hij wil, een positieve, technologische toekomstvisie neerzetten vol experimenten en verkenningen van de ruimte – en -olifanten - en daarin is hij wat mij betreft zeker geslaagd!
Met dank aan de ‘¿baetter futures’ leesgroep.
Het is de 22e eeuw: de mensheid heeft klimaatverandering onder controle gekregen en is begonnen met het verkennen van het zonnestelsel - maar Geoffrey Akinya wil niets liever dan rustig onderzoek doen naar zijn favoriete olifantenkuddes. Net als veel onderzoekers is hij afhankelijk van een wispelturige financier die erg terughoudend is met het uitgeven van geld. In tegenstelling tot veel onderzoekers is zijn financier zijn directe familie, die een machtig imperium heeft opgebouwd en weinig geduld heeft voor zwarte schapen zoals Geoffrey en zijn artistieke zuster Sunday die verhuisd is naar de maan.
Dan overlijdt oma Eunice, onverschrokken avonturier en grande dame van de familie. Voor het afhandelen van de erfenis moet Geoffrey een pakketje ophalen uit een kluis op de maan, maar er blijkt een aanwijzing in te zitten voor een groot familiegeheim. Voor hij het weet, worden Geoffrey en zijn zus door het zonnestelsel achterna gezeten door de familie terwijl ze proberen te ontdekken wat Eunice tijdens haar vele reizen voor de mensheid verborgen heeft gehouden.
Dat is een heel verhaal, maar om eerlijk te zijn had ik het boek vooral gekocht vanwege de belofte van olifanten in de ruimte. Die zijn er zeker, net als in de volgende delen van de trilogie, 'On the Steel Breeze' en 'Poseidon’s Wake'. Maar zoals het een space opera betaamt, zijn de olifanten slechts een van de vele creatieve en futuristische elementen uit het boek, zoals de Panspermians die het als hun missie zien om leven (zoals olifanten) te verspreiden door het universum, de evoluerende robots die de oppervlakte van Mars onveilig maken en de verplichte implantaten die vrede garanderen door agressieve mensen een corrigerende schok te geven. De kaft heeft het over een ‘Utopia’, en Reynolds schetst zeker een positief toekomstbeeld waarin de mensheid haar problemen heeft aangepakt en individuen vrijelijk experimenteren met hoe ze willen (samen)leven. Tegelijkertijd is die mooie wereld niet vrij van spanningen: geweld is uitgebannen, bijvoorbeeld, maar hoe wenselijk is het dat een AI monitort en besluit wie wanneer over de schreef gaat? Reynolds gaat daar wat makkelijk aan voorbij, maar het geeft in ieder geval stof tot nadenken.
Natuurlijk zitten er ook punten aan het boek die ik graag meer uitgewerkt had gezien. De karakters zijn mooi neergezet, maar hun relaties en ontwikkeling worden, wat misschien ook wel karakteristiek is voor een space opera, duidelijk overvleugeld door het plot. Dat plot zelf is ook iets waar de lezer niet al te kritisch naar moet kijken: de zoektocht van hint naar hint is een wel heel complexe en risicovolle manier van Eunice om zo’n belangrijk geheim door te spelen naar haar familie, maar het is wel een mooi excuus voor Reynolds om allerlei exotische omgevingen en bizarre scenario’s aan de lezer voor te schotelen. Tenslotte volgt het boek een Kenyaanse familie, maar is er maar weinig aandacht voor hun culturele achtergrond: wat betekent het om Kenyaanse wortels te hebben, zelfs al ben je onderdeel van een globale, of zelfs interplanetaire elite? Wat zou de plaats van een machtig Afrika kunnen zijn in de 22e eeuw, en wat heeft dat gedaan met eerdere grootmachten? Vragen die Reynolds aan onze fantasie overlaat, wat ik jammer vond, maar gezien de lengte van het boek met meer dan 500 pagina’s misschien ook weer niet zo erg. Reynolds weet wat hij wil, een positieve, technologische toekomstvisie neerzetten vol experimenten en verkenningen van de ruimte – en -olifanten - en daarin is hij wat mij betreft zeker geslaagd!
Met dank aan de ‘¿baetter futures’ leesgroep.
2
Reageer op deze recensie