Een afgesloten tijdperk
Voor een geschiedenisfreak is dit boek een lekkernij. WO2 wordt praktisch altijd verteld vanuit het oogpunt van de overwinnaar, in ons geval het Brits/Amerikaans perspectief. Wat weten we nu precies van de strijd in het oosten? Ja, Stalingrad, Moskou, misschien de slag om Charkov (het waren er drie!) en de opstand van Warschau. Maar Kolberg deed bij mij geen belletje rinkelen. Dankzij Kevin, heb ik een levendig beeld gekregen van de stad die een symbolische waarde voor de nazi’s vertegenwoordigde.
Het boek is opgedeeld in vijf delen, die elke meerdere hoofdstukken hebben. Achtereenvolgens wordt een beeld geschetst van de onstaansgeschiedenis van de stad; hoe deze uitgroeide tot geliefd kuuroord; de totstandkoming van de film; de ondergang van Kolberg in maart 1945 en hoe de stad na de oorlog langzaam transformeerde tot haar huidige vorm. Kolberg verdiende haar plaats in de Duitse (lees: Pruisische) geschiedenis door het verzet tegen de Franse legers in 1807. Waar andere steden door de Fransen veroverd werden, lukte dit bij Kolberg niet. Dankzij de verdediging van Kolberg werden Gneisenau en Nettelbeck legendarische namen. Toen de nazi’s aan de macht kwamen werden deze helden weer in oude luister hersteld. Hitler noemde een van zijn slagschepen de ‘Gneisenau’ en Goebbels greep het verzet van de stad aan om er een ronkende publieksfilm van te maken. De aangewezen regisseur kreeg carte blanche om flink uit te pakken. En dat deed hij. Manschappen, figuranten, werklui, paarden en materiaal werden aan de oorlogsinspanning onttrokken. Het project liep daardoor flinke vertraging op en de film werd pas in januari 1945 uitgebracht. Tegen die tijd hadden de inwoners van Duitsland wel iets anders aan hun hoofd dan een plezierig avondje in de bioscoop. De film flopte volledig.
Kevin Prenger beschrijft stap voor stap hoe de stad uitgroeide van een schamele nederzetting tot een weldadig kuuroord. In maart 1945 hoopte de nazitop dat Kolberg net als in 1807 de aanval van de Bolsjewisten zou kunnen weerstaan. Het was ijdele hoop. Nadat de Russische stoomwals verder trok, bleef er een rokende puinhoop achter. Kevin laat de lezer deze strijd meebeleven. Hij heeft verslagen van oud-bewoners opgeduikeld en door hun relaas krijgen we een goed beeld hoe de verovering verliep. Hoewel vele vluchtelingen Kolberg per trein of schip konden verlaten, haalden de Sovjets ze later alsnog in. De overlevenden kwamen uiteindelijk terecht in wat later de DDR werd.
Kevin Prenger heeft werkelijk veel onderzoek verricht om dit verhaal naar boven te halen. Tot in detail weet hij gebeurtenissen te beschrijven. Zijn werkzaamheden bij TracesOfWar zullen hem hierbij goed van pas zijn gekomen. Dankzij zijn prettige schrijfstijl behoudt het verhaal vaart. Ik heb genoten van de achtergrondinformatie en levensbeschrijvingen. Hoe wreed de geschiedenis ook is, het maakt hem niet minder interessant. Toen de laatste Duitse bewoners in de loop van 1945 uit de vernielde stad verdwenen, werd ook een tijdperk afgesloten. Een periode uit de Duits geschiedenis die voor mij nagenoeg onbekend was. Ik heb genoten van dit boek. In drie dagen heb ik het uitgelezen. Kolberg is een prachtig verhaal.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van DAEG2012
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
