Lezersrecensie
Ode aan auteurs, vertalers en redacteuren
Minder goed geschreven boeken laten zien dat schrijven niet makkelijk is. En hetzelfde geldt voor mindere vertalingen en (ontbreken van) redactiewerk. Deze recensie is daarom wat mij betreft een ode aan auteurs, vertalers en redacteuren.
De Janes (die apostrof is maar een klein foutje in de vertaling, maar wel meteen in de titel) gaat ontegenzeggelijk over een belangrijk thema; de zelfbeschikking van vrouwen wat betreft wel of niet kinderen willen. Dat ontslaat de auteur echter niet van het creëren van een goede geloofwaardige verhaallijn. Die verhaallijn is echter vergezocht, zowel wat betreft de ontwikkeling van personages als de verbanden tussen de verschillende verhalen. Wat voorbeelden: (1) In een tehuis voor ongehuwde zwangeren, worden de meisjes vreselijk behandeld, maar ze mogen wel hun kindje voeden en vasthouden na de geboorte, (2) een van de hoofdpersonen heeft in een vroeg stadium een miskraam gekregen, maar had wel de babykamer helemaal ingericht, tot luierzalf aan toe, (3) bij een lesbische personage wordt meestal over 'haar vrouw' gesproken, terwijl ze ook gewoon haar naam had kunnen noemen,(4) dezelfde lesbische vrouw heeft een sterke kinderwens; zelf is ze geadopteerd en ze wil daarom per se zelf een kind baren, zodat deze niet op zoek hoeft naar diens ouders, zegt ze. Over wie de vader is, wordt niet gesproken, alsof die niet belangrijk is. Tenslotte rammelt de twist aan het einde aan alle kanten en de poging om dit recht te breien mislukt m.i. schromelijk.
Ook in de vertaling zitten wat fouten (los van die apostrof in de titel). In het begin van het boek wordt er wat gerommeld met tegenwoordige en verleden tijd; later gaat dat beter. Er staat ergens 'bevoordeeld' waar 'bevooroordeeld' zou moeten staan en er wordt over een spandoek gezegd dat hij op z'n minst zonder fouten beschreven had moeten worden, terwijl er helemaal geen fouten op staan. Waarschijnlijk heeft de vertaler heel ijverig de fouten verwijderd en zich niet gerealiseerd dat de opmerking dan als een tang op een varken sloeg.
Auteurs en vertalers kunnen fouten maken. Sterker nog, de meeste doen dat. Daarom zijn redacteuren zo belangrijk. Helaas hebben de redacteuren van de auteur en de vertaler af en toe zitten slapen.
Ik wil niet flauw zijn, maar als niemand ooit aangeeft wat er niet klopt aan een verhaal, vertaling of redactieslag, dan krijgen degenen die het beter doen ook niet de lof die ze verdienen. Dit boek heeft me geleerd – voor zover ik dat nog niet wist – dat schrijven en vertalen geen makkie zijn.
De Janes (die apostrof is maar een klein foutje in de vertaling, maar wel meteen in de titel) gaat ontegenzeggelijk over een belangrijk thema; de zelfbeschikking van vrouwen wat betreft wel of niet kinderen willen. Dat ontslaat de auteur echter niet van het creëren van een goede geloofwaardige verhaallijn. Die verhaallijn is echter vergezocht, zowel wat betreft de ontwikkeling van personages als de verbanden tussen de verschillende verhalen. Wat voorbeelden: (1) In een tehuis voor ongehuwde zwangeren, worden de meisjes vreselijk behandeld, maar ze mogen wel hun kindje voeden en vasthouden na de geboorte, (2) een van de hoofdpersonen heeft in een vroeg stadium een miskraam gekregen, maar had wel de babykamer helemaal ingericht, tot luierzalf aan toe, (3) bij een lesbische personage wordt meestal over 'haar vrouw' gesproken, terwijl ze ook gewoon haar naam had kunnen noemen,(4) dezelfde lesbische vrouw heeft een sterke kinderwens; zelf is ze geadopteerd en ze wil daarom per se zelf een kind baren, zodat deze niet op zoek hoeft naar diens ouders, zegt ze. Over wie de vader is, wordt niet gesproken, alsof die niet belangrijk is. Tenslotte rammelt de twist aan het einde aan alle kanten en de poging om dit recht te breien mislukt m.i. schromelijk.
Ook in de vertaling zitten wat fouten (los van die apostrof in de titel). In het begin van het boek wordt er wat gerommeld met tegenwoordige en verleden tijd; later gaat dat beter. Er staat ergens 'bevoordeeld' waar 'bevooroordeeld' zou moeten staan en er wordt over een spandoek gezegd dat hij op z'n minst zonder fouten beschreven had moeten worden, terwijl er helemaal geen fouten op staan. Waarschijnlijk heeft de vertaler heel ijverig de fouten verwijderd en zich niet gerealiseerd dat de opmerking dan als een tang op een varken sloeg.
Auteurs en vertalers kunnen fouten maken. Sterker nog, de meeste doen dat. Daarom zijn redacteuren zo belangrijk. Helaas hebben de redacteuren van de auteur en de vertaler af en toe zitten slapen.
Ik wil niet flauw zijn, maar als niemand ooit aangeeft wat er niet klopt aan een verhaal, vertaling of redactieslag, dan krijgen degenen die het beter doen ook niet de lof die ze verdienen. Dit boek heeft me geleerd – voor zover ik dat nog niet wist – dat schrijven en vertalen geen makkie zijn.
2
4
Reageer op deze recensie