De Plantrekkers: een wirwar aan dialogen
Het overkomt je. Enerzijds kan het onverwachte in een mensenleven bevrijdend zijn, anderzijds veroorzaakt het ook een mate van troebelheid, chaos en frustratie. Wie de debuutroman De Plantrekkers van de Vlaamse journaliste Heleen Debruyne (1988) leest, wandelt over de levenslijnen van verschillende personages heen die, in sommige opzichten elkaar versterken, maar aan de andere kant ook afstoten. De roman verpakt de tragiek van een harlekijn waarmee sommige mensen zichzelf al snel kunnen identificeren.
Het verhaal begint met protagonist Willem die - zonder hij het zelf beseft - gaat verzanden in een moeras vol verwarring, intriges, frustratie en geestelijke ongemakken. Het decor is het idyllische Vlaamse Roeselare waar deze Willem, een informaticus van middelbare leeftijd, een kabbelend leven leidt. Zijn broer Lionel, ondernemer, is de tegenpool van Willem. Hij is getrouwd met de Russische Sofiya. Als de onderneming van Lionel definitief ten onder gaat, zwelgt hij van zelfmedelijden. Lionel mijmert en verbijt zich in zijn eigen rampspoed en Willem kijkt aan de zijlijn toe, grijpt in indien noodzakelijk. Hij heeft er soms een flinke kluif aan. Want als Lionels personeel de laan wordt uitgestuurd, blijft er slechts een lege hal met een paar stofzuigers over. Daarnaast heeft Willems broer te maken met de ietwat drammerige zorgen van zijn vrouw Sofiya, die vanwege heimwee haar moeder Mamoesjka, een kleine frêle dame, naar Roeselare laat komen. Het ingetogen bestaan van Willem wordt door de komst van Lionels schoonmoeder steeds gecompliceerder.
Het is Willems eigen onnozelheid dat hij ietwat te voortvarend Mamoesjak in slecht Duits begroet.
“Ich bin Willem. Der Bruder von Lionel. Ich stehe garant fur Sie.”
Het zijn de woorden die Sofiya’s moeder als muziek in de oren klinken. Het zijn ook woorden met verstrekkende gevolgen. Met die uitspraak wordt de schoonmoeder min of meer met open armen ontvangen. Voor Willem is er feitelijk op dat moment geen terugkeer meer mogelijk. Na de komst van de schoonmoeder begint de wereld er voor Willem anders uit te zien.
In de roman is het Lionel die continu voor de nodige opschudding en problemen zorgt. Het is Willem daarentegen die telkens op zijn bedaarde wijze tot kalmte maant. Alle personages willen in De Plantrekkers naar hun eigen regels leven, wat bijna onmogelijk is.
Wie voortvarend aan de roman begint, kan af en toe verstrikt raken in de verhaallijnen en personages. De dialogen kunnen over niets gaan terwijl Heleen Debruyne ze toch briljant heeft opgetekend. Daarin laat de debutant zien dat ze subliem in haar voorstellingsvermogen is, maar soms te weinig aandacht schenkt aan de diepere gevoelslevens van de personages. Die oppervlakkigheid is niet storend, maar is soms wel een gemis. Protagonist Willem zou daardoor nog meer uit de verf zijn gekomen. Natuurlijk is het aan de auteur om keuzes te maken.
De Vlaamse auteur, die bij de Belgische omroep Klara ook programma’s maakt, bewijst met deze roman dat ze een mooie pen heeft. Ze eindigt overigens het boek met een epiloog waarin de lezer het stuur goed moet vasthouden om niet uit de bocht te vliegen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Harrie Nijen Twilhaar
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
