Verplicht handboek voor schoolbestuurders
Het zijn de speelse dialogen, realistische voorvallen en herkenbare clichés in het mbo-onderwijs die de roman De rendementsdenker van Lucas Zandberg zo levendig maken. De Groningse auteur (1977), die enkele historische romans op zijn naam heeft staan, kiest in deze roman voor een geheel andere schrijfstijl.
Twee protagonisten, Robert Witteveen en Margot Steenstra, manoeuvreren afwisselend van elkaar door de gangen van het Leyderschans, een moloch van een onderwijsinstelling in het noorden van het land. Het is de keiharde realiteit die Zandberg in deze roman optekent waarbij schimmige potentaten niet alleen zichtbare wanprestaties leveren, maar vooral volledig de macht over het stuur zijn kwijtgeraakt. Het is Robert, een opportunistische docent Engels, die regelrecht van de lerarenopleiding in aanraking komt met de cultuur van het ROC waarbij de gemiddelde collega is ingedommeld.
Robert hoopt, als kersverse docent met aardige grensverleggende vernieuwingen, zijn collega’s te enthousiasmeren. Hij struikelt direct over de gevestigde orde als zijn ideeën worden aangehoord. De ingekakte collega’s zijn net repeterende wekkers, verschalken zich achter het eeuwigdurende beleid van school: ‘Het gaat toch goed zo, maak je niet druk’, zo luidt het adagium continu tussen de regels door.
Voor Margot, die als nieuwbakken sectormanager zonder onderwijservaring haar intrede doet, is Leyderschans eveneens een bastion met muren van zwaarbewapend beton. Zij gaat op haar eigen manier vernieuwen en komt met het plan een gespecialiseerd onderwijsbureau in te huren waarbij docenten meer de rol als examinator krijgen aangemeten.
Dat haar ondeskundigheid zegeviert, lijkt de docenten op het ROC weinig te interesseren. Die desinteresse resulteert in strubbelingen binnen het traditionele schoolsysteem. Edoch, ook daarover lijkt niemand slapeloze nachten te hebben.
Naast de organisatorische discrepanties, is er wat betreft het ’geld over de balk smijten’ ook veel mis.
Zandberg steekt de draak met herkenbare grote schoolimperiums. Want, ook al is het voor buitenstaanders in De rendementsdenkers niet direct herleidbaar, Leyderschans is een ROC dat je kunt vergelijken met het Leidse ROC Lammenschans in Leiden dat enkele jaren geleden in opspraak kwam vanwege mismanagement.
De mbo-school kwam in een negatief daglicht te staan vanwege de bouw van twee nieuwe onderwijsgebouwen. De complexen moesten onderdak bieden aan meer dan twintig opleidingen. De ambities van de ROC-bestuurders waren echter te groot en hun besluiten te naïef en kortzichtig. Gevolg: grote financiële chaos.
Zelfs de fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) deed een inval om na te gaan of er niet gerommeld werd met de belastingaangiften. Ook doet het bestuur van Leyderschans denken aan de schoolbazen van scholenkoepel Amarantis in de Randstad - een onderwijsmoloch van voortgezet en mbo-onderwijs - die als zonnekoningen leefden en aan hun eigen mismanagement ten onder gingen.
Ook de bestuurders van Leyderschans hebben plannen, vooral bouwplannen. Als de docenten een rondleiding krijgen op het nieuwe ‘slagschip’, blijkt dat het College van Bestuur blijkbaar meer oog heeft voor het imposante gebouw (dat voor ingevoerde docenten en onderwijsdeskundigen wederom opvallend genoeg veel gelijkenis heeft met de kolos van DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs in Groningen), dat in de wandelgangen ook wel het cruiseschip wordt genoemd.
De roman van Zandberg hoort als verplichte literatuur in iedere bureaulade van schoolbestuurders te liggen. De Rendementsdenker geeft bovenal een humoristische, wederom zeer herkenbare blik in de hoofden van uitgerangeerde docenten die als stereotiepe wezens iedere dag, vaak zonder passie, hun programma afdraaien en niet geëngageerd zijn. Een goed voorbeeld is het mailtje van een collega van Robert die hem vraagt om hem voor een studiedag vlak voor de kerstvakantie te excuseren omdat zijn Perzische kat Mona ziek is. Als PS voegt hij toe: ‘Voor de aardigheid als bijlage een foto van Mona’. De foto van de kat ontbreekt, wel voegt hij een vliegticket naar New York toe (…). Die soms cynische, humoristische kwinkslagen maken het boek compleet.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Harrie Nijen Twilhaar
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
