Meer dan 6,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Meeslepend en aangrijpend!

Het fictiedebuut van Frederic Vermeulen, hoogleraar aan de KU Leuven, is werkelijk een schot in de roos! Ten tijde van corona besloot Vermeulen om zijn familiegeschiedenis verder uit te pluizen en kwam hij tot de ontdekking een verre nakomeling te zijn van Anna De Coninck (ook bekend als Tanneke Sconyncx). Deze vondst werd de belangrijkste inspiratiebron voor dit op waarheid gebaseerde verhaal. En wat een indrukwekkend verhaal is het geworden!

Vlaanderen eind 16e-begin 17e eeuw. Onze contreien worden geteisterd door politieke en religieuze twisten tussen de katholieke Spanjaarden enerzijds en de calvinisten anderzijds. De bewoners van het platteland hebben het moeilijk om hun hoofd boven water te houden in deze chaotische tweedracht, die allerlei plunderingen en misbruik met zich meebrengt. Anna treedt in het huwelijk met Thomas, een welgestelde boerenzoon en verhuist samen met hem naar het Hof ter Leien in Machelen. Waar de familiehoeve de eerste jaren van hun huwelijk zorgt voor een grote (financiƫle) stabiliteit via de productie van vlas, valt deze boerderij helaas ook jammerlijk ten prooi aan de grote onrusten in de streek. Om zelf niet volledig kopje onder te gaan, moet het koppel noodgedwongen personeel ontslaan. Daar ligt nu net de kiem van de verdere problemen die Anna en haar gezin zullen moeten trotseren: Geraard, de ontslagen knecht is zo misnoegd door zijn ontslag dat hij kwalijke roddels begint te verspreiden over Anna als heks. Deze laster en andere ongunstige en onschuldige elementen leiden uiteindelijk tot een proces waarvan de uitkomst al van bij het begin leek vast te staan. Lukt het Anna alsnog om haar onschuld te bewijzen in deze door mannen en religie gedomineerde maatschappij?

Het verhaal kwam voor mij traag op gang, in die zin dat de auteur veel geschiedkundige elementen en personages in het verhaal verweven heeft bv. in onderlinge gesprekken tussen personages, waar ik zelf wel enorm moest wennen aangezien mijn persoonlijke kennis van deze politieke en religieuze strijd niet zo pasklaar in mijn hoofd zat. Ook al waren deze historische aspecten nodig om de situatie en tijdsgeest te schetsen, waren ze voor mij in het begin van het verhaal eerder wat storend om de rode draad beter te begrijpen. De vele historische figuren en intriges hadden wat mij betreft iets uitgebreider gekaderd kunnen worden om zo nog een breder doelpubliek sneller connectie te laten maken met het verhaal.

Langs de andere kant is de schrijfstijl van deze auteur subliem, hij vertelt het verhaal zeer integer en trekt niet de kaart van de sensatie, waardoor het verhaal absoluut waarheidsgetrouw overkomt. De tijdsgeest komt op een meer dan sublieme wijze tot leven door het woordgebruik van de schrijver (een 'kroes bier', 'pendule', 'baljuw', 'staats of paaps' zijn slechts enkele voorbeelden hiervan). Eens de politieke en religieuze tweestrijd door de auteur gekaderd werd, verschuift de focus van het verhaal naar het gezin van Anna en Thomas, waardoor je als lezer op dat moment ook meer gevoelsmatig betrokken raakt door haar penibele situatie. De totstandkoming van het uiteindelijke proces heeft jaren geduurd en ook dit wordt in het boek correct weergegeven door af en toe met grote tijdsprongen te werken, wat dan weer de geloofwaardigheid in stand houdt. Het verhaal van Anna staat symbool voor de manier waarop vrouwen in die tijd behandeld werden, beschuldigingen werden immens uit de context getrokken, gingen een eigen verhaal leiden en zorgden uiteindelijk bijna altijd voor onmenselijke tortuur. Van een eerlijk proces op basis van objectieve wetgeving was geen sprake, de religieuze en politieke ambities waren de grootste drijfveer om tot een uitspraak te komen, zonder zich werkelijk te bekommeren over schuld of onschuld van de betrokkene.

Wat mij betreft, even doorbijten in het begin wanneer je net zoals ik last hebt van wat minder parate kennis van deze historische situatie in onze Vlaamse streken, maar een absolute aanrader voor iedereen die wil reflecteren over de positie van vrouwen en de talrijke verzonnen beschuldigingen in die tijd aan hun adres!

4,5 sterren

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Hilde Van Gysegem - Redheadbookaddict

Gesponsord

Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips