Drugshandel en gokmaffia: een giftige cocktail

Met Inspecteur Holländska schreef Mirjam Everhard een Scandi-thriller met elementen als die typische Scandinavische naargeestige sfeer, het uitgestrekte landschap, het noorderlicht, de winter. Logisch want Everhard mag er graag vertoeven en Zweden is haar favoriete land. In de eerste thriller kreeg de Sámi-cultuur een plekje. Het hoofdpersonage Maja Hove is in Nederland geboren, in de Zaanstreek. Haar relatie liep op de klippen, ze emigreerde naar Zweden naar het plaatsje Neläs. Dan wordt een Sámi-vrouw vermist, Ivalu. Maja krijgt de opdracht het onderzoek naar de vermissing te leiden. Ze wordt omwille van haar Nederlandse nationaliteit Inspecteur Holländska genoemd. Het blijkt dat Ivalu als twee druppels water op Maja en Maja komt erachter dat ze Sámi-roots heeft. Daarover heeft haar moeder niets verteld. Ze verzeilt in een zaak van drugssmokkel, die aan het einde van de eerste thriller nog niet opgelost is. Is er sprake van een drugslijn tussen Nederland en Scandinavië? Het onderzoek daarnaar staat centraal in de nieuwe thriller met als titel Inspecteur Holländska – Terugblik. Je zou het een vervolg kunnen noemen, al zijn de beide verhalen los van elkaar te lezen.

Zaanstreek
De auteur weet de verhaallijnen uit het eerste deel op een organische manier te verbinden met het nieuwe verhaal, Inspecteur Holländska Terugblik. Er ontstaat zo een doorgaande verhaallijn die zich over twee delen uitstrekt. Knap gedaan! De karakters krijgen nog iets meer diepgang. In beide delen zijn politieagenten niet altijd zuiver op de graat. Maja is ambitieus, eigenzinnig, eet strikt vegetarisch en heeft vliegangst. De liefde maakt Maja een beetje blind. In het eerste deel bleek Lena de vrouw van wie ze in de ban was, tot de drugsbende te horen. Ook in Terugblik is het zaak om hier alert op te zijn. De afgekeurde politiehond Loser die een belangrijke rol speelde in het eerste deel, en daarom de naam Winner kreeg is, er ook dit keer weer bij. Waren het in het eerste deel ‘de kleine misdadigers’ In dit tweede deel gaat Maja op zoek naar de kopstukken van de criminele organisatie.

Foute pensionado’s?
Het onderzoek in Zweden naar de drugssmokkel toont dat er auto’s met Noorse kentekens gesignaleerd worden die bestuurd worden door pensionado’s die uit Nederland komen. In de auto’s wordt heroïne ontdekt, maar de gepensioneerde echtparen weten van niets. Is Zweden een invoerland voor drugs voor Scandinavië en waar komen die Noorse auto’s vandaan? Wanneer in een pand waar de Noorse auto’s aan en af rijden brand uitbreekt en de benzineblikken uit Nederland afkomstig zijn, leidt het spoor naar de Zaanstreek, de plek die Maja goed kent. Maja gaat er op onderzoek uit, samen met haar Zweedse collega Valdemar. Er blijkt een verband te bestaan tussen drugshandel en gokken.

Wisselend perspectief
In de thriller zijn enkele passages cursief afgedrukt. Ze staan in de ik-vorm. Je zou dit de eerste verhaallijn kunnen noemen. Zo ook de proloog, die tegen het eind van het verhaal de ontknoping inleidt. Die passages zijn geschreven vanuit het perspectief van de ‘dader’. Snel blijkt dat die gevonden moet worden in de wereld van de advocatuur: “Niemand van mijn werknemers heeft in de gaten waar ik ’s nachts mee bezig ben […] ik heb elf topadvocaten in dienst, verdien miljoenen per jaar. Mijn medewerkers zien mij als een vrouw waar niet mee te spotten valt.”

In de tweede verhaallijn staat het persoonlijk leven van Maja centraal. Die verhaallijn valt samen met de loop van het onderzoek. Maja ontvangt steeds enveloppen met daarin de mededeling dat ze moet stoppen met haar onderzoek. Maar ze laat zich daar niet door afschrikken, zelfs niet als de ene na de andere dode valt; allemaal door een overdosis heroïne. Winner blijkt een ideale speurhond te zijn. En wat heeft die oogverblindende advocate Jude, van JS Advocaten met de zaak te maken? Maja en Jude zijn straalverliefd. Maar is dat verstandig? Zo’n element voert de spanning op. En is de Nederlandse politie te vertrouwen?

Intriges
De auteur weet de intriges die spelen mooi met elkaar te verbinden, zorgt ervoor dat vaak aan het eind van het hoofdstuk een extra spanningselement te vinden is. Je gaat mee in het verhaal, de plotwendingen prikkelen. Everhard zorgt ervoor dat het verhaal op spanning blijft. En vooral die twist op het einde is een eyeopener die je absoluut niet ziet aankomen. Het motief van de dader blijft echter een beetje ‘hangen’. Het is opvallend dat Maja helemaal haar eigen gang kan gaan in het onderzoek terwijl er eigenlijk samengewerkt moet worden met de Nederlandse politie.

Te veel?
De locaties kloppen perfect met de werkelijkheid, zoals de B&B Saenliefde in Wormerveer, de cacaolucht in Zaanstad en het hobbelen wanneer een vliegtuig landt op Schiphol (die baan heet niet voor niets de Polderbaan). Het taalgebruik is sober, er komen nauwelijks mooie metaforen in voor. Storend zijn de spellingsfouten, zoals “de dealer wordt ingerekent” en “er is veel verandert”. Het plot daalt te plots neer als ware het een deus ex machina.

Everhard schrijft ‘pakkend’ en de korte hoofdstukken zorgen voor dynamiek. Ze vertelt Inspecteur Holländska Terugblik chronologisch, maar ze vult alles te minutieus in; teveel details die niks toevoegen. Het kan allemaal wat compacter en spitser.

—

Voor het eerst verschenen op Boekenkrant.com

Leesadvies voor jongeren
Deze thriller leest vlot. Mooie verbinding naar de creativiteit van drugscrimenelen. Gepensioneerde mensen gebruiken voor de smokkel van drugs! Dit is het tweede deel in een serie over Inspecteur Holländska.