Een must-read voor social media gebruikers

Nou ja: een must-Read niet alleen voor social media gebruikers, maar voor iedereen die gebruik maakt van het internet. Niet dat dit boek makkelijk leest en de auteur sympathiek overkomt. Het gaat er om dat je dit boek van voor naar achter leest om te leren wat er allemaal met jouw persoonlijk data en alles dat je doet op internet gebeurt. Dit geldt óók voor je gebruik van bijvoorbeeld chat bots en door kunstmatige intelligentie gestuurde rotzooi.

Alles, letterlijk alles wordt geregistreerd - heus niet alleen je pincode. Waarom dat zo walgelijk en belangrijk is om te weten? Je wordt gemanipuleerd op manieren die je begrip te boven gaan en 99% van de internet gebruikers zijn daar totaal niet op voorbereid, totaal niet tegen bestand - niet in geïnteresseerd. En dat is, zo blijkt uit dit boek, onvergeeflijk dom.

Voor de meeste lezers zal dit verhaal van klokkenluider Christopher Wylie in eerste instantie nog onschuldig beginnen? Bij mij gingen waarschuwingslampjes op rood vanaf bladzijde 78 en de terloopse melding van het bedrijf Palantir in combinatie met Peter Thiel. Ver van je bed show? Minimaal 1 Nederlandse provincie heeft gebruik gemaakt van software van een dochteronderneming van Palantir tijdens de COVID lockdowns. Wat er met die data is gebeurd? Ga bij Palantir maar uit van het ergste.

Wie Peter Thiel is? Die is net zo erg of nog erger dan Nix, waar Wylie het met name over heeft. Thiel is een uitgesproken racist en dikke vriend en geldschieter van onder andere Elon Musk. Lees dit boek en je begrijpt waarom Twitter zo veranderd is, sinds het door Musk is gekocht.

Maar het boek van Wylie is geschreven ver vóór die overname en legt uit hoe gegevens van miljoenen Facebook, Instagram, Whatsapp gebruikers zijn misbruikt. Geregistreerd en misbruikt zonder toestemming! Misbruikt om via algoritmen en specifieke advertenties en berichten een paar gebruikers of kleine groepen te manipuleren en op te stoken om bijvoorbeeld verkiezingen in Nigeria te beïnvloeden. Vaak ook nog door het gebruik van fake news, (Zie pp 177 - 189.)

Uiteindelijk is Wylie - medeverantwoordelijk voor het ontwikkelen van programmatuur en algoritmen die staatsgrepen, etnische zuiveringen en erger mogelijk maakten - op een zijspoor gezet. Cambridge Analytica werd opgekocht door Bannon en anderen die er op gebrand waren Trump president te maken, met behulp van de mogelijkheden tot psychologische oorlogsvoering die het bedrijf iedereen ter wereld tegen de juiste bedragen bood. Onder die anderen die CA kochten of er voor (gingen) werken uiteraard lui met banden met Rusland.

Na het lezen van dit boek verbaasde mij de snelle opkomst van bijvoorbeeld het fenomeen Gele Hesjes, of het boerenprotest in Nederland totaal niet meer. Het boek beschrijft meerdere blauwdrukken (lees bijvoorbeeld p 167 - p177), om doelgroepen (je leert dat die niet groot hoeven te zijn en waarom) op social media en elders op internet worden geselecteerd, gestimuleerd, uiteindelijk volledig gemanipuleerd en verleid tot gewelddadige, de samenleving ontwrichtende protesten (vaak in het belang van andere regimes, staten, racisten, lui als Bannon).

Uiteindelijk kan je op Wiki nalezen dat Cambridge Analytica is opgedoekt. Gezien het nut voor regeringen en staten van wat Cambridge Analytica en gerelateerde bedrijven boden aan mogelijkheden, denk ik persoonlijk overigens niet, dat dit het einde betekende van dit misbruik van data. Dit boek onthult hoe jouw data, jouw likes, jouw reacties op social media en elders online, zijn te gebruiken als goedkope, uiterst effectieve psychologische wapens.

Cambridge Analytica is dan misschien opgeheven, lees de laatste hoofdstukken na: Nix ontsprong de dans, Theresa May beschermde een andere hoofdpersoon, Dom Cummings en Boris Johnson volgden haar probleemloos op, Facebook kwam er schrikbarend goed vanaf (of mee weg) en ga zo maar door.

Zoals Wylie terecht opmerkt vanaf pagina 334, zijn de meeste rechtssystemen niet opgewassen tegen dergelijk data-misbruik. In zijn epiloog heeft Wylie, die zich drukker leek te maken over de mogelijkheden die zijn werk bood om rond te dartelen in Prada en zijn doctors scriptie af te ronden, nog wat advies voor regulering door wetgevers. IJdele hoop, want zelfs maar het lezen van de epiloog eist nogal wat van een lezer. En hoeveel lezers zijn nou geïnteresseerd in cybercrime, privacy, wat er gebeurt met hun data?

Je denkt misschien: jeempie, Wylie zal wel geëindigd zijn als alle andere klokkenluiders? Volgens Wiki werkt hij nu voor H&M, waar hij een topfunctie heeft. Hoe het is afgelopen met Wylies vriend Sanni en diens familie, de stagiaires die als zondebok zijn gebruikt, de Guardian journaliste Carole Cadwalladr en alle anderen? Nou, niet zo best natuurlijk. Laat dat maar weer aan Facebook en andere mega-bedrijven over.