twee keer gelezen
Kieks leven staat op zijn kop, maar ze vindt het erg moeilijk om hierover te praten. Het werk op de tuin gaat ook gewoon maar door. In poëtische taal wordt beschreven hoe alles met elkaar samenhangt: de aarde, de planten en de diertjes. Er komen veel mooie woorden voorbij die ik nog niet ken. Sommige stukken vind ik lastig om te lezen. En wie is die ik-persoon die steeds aan het woord komt? Ik ben er nog niet achter, weet alleen dat het gebonden is aan de tuin.
Hier en daar staan kleine betogen over biologisch tuinieren tegenover de meer gebruikte methodes. Landbouw met pesticiden put de grond uit en alle beestjes in de aarde gaan dood. Op korte termijn levert het een grotere opbrengst op, maar op langere termijn kan je er niks meer mee. Een stagiaire van Kiek merkt op:
Zogenaamd produceren we hier duur voedsel voor een handvol welgestelde mensen. (…) Terwijl de prijs van het gangbare voedsel op ontelbaar veel manieren kunstmatig laag wordt gehouden met subsidies, prijsafspraken en lobbys. De torenhoge milieukosten die dat met zich meebrengt, worden bovendien gemaskeerd of genegeerd.
In de tuin van Kiek wemelt het wel van leven, maar het is geen paradijs. Het is een wankel evenwicht, dat maar een beetje verstoord hoeft te worden, of een diersoort neemt de overhand en vreet alles kaal. Ook dat is de natuur, al hebben planten voor zover Kiek weet nooit last van auto-immuunziektes. Ze worstelt met de diagnose en de onzekerheid die MS met zich meebrengt. Ze had zich nooit gerealiseerd dat je als zelfstandige geen uitkering krijgt bij ziekte, of in elk geval nooit gedacht dat zoiets haar zou kunnen overkomen.
Na een paar maanden vertelt ze eindelijk aan de vrijwilligers waarom ze zo moeilijk loopt. En dat ze beseft dat ze niet langer de verantwoordelijkheid voor de tuin kan dragen. Ze belooft om een opvolger te zoeken. Makkelijker is om het stuk land te verkopen aan de buurman, die melkvee houdt. Hoe zal het stuk grond er dan uit komen te zien? En is dat erg?
Ik heb De mierenkaravaan gelezen, maar heb het nog niet uit. Het is een rijke tekst, waarin nog veel op te merken valt. Daarom ben ik het meteen nog eens gaan lezen en dan is het totaal niet ingewikkeld meer; het is puur genieten, al weet ik nog steeds niet wie die alwetende verteller is. Mariken Heitman bouwt aan een fascinerend oeuvre. Ik hoop dat haar ziekte haar niet zal verhinderen om hier nog lang verder aan te schrijven.
Deze tekst verscheen eerder op https://lalageleest.nl/2024/10/20/de-mierenkaravaan-mariken-heitman/
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lalagè
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
