ontzettend goed geschreven én vertaald
In het begin is het inderdaad even wennen, want het perspectief wisselt telkens tussen dat van de moeder, geboren in 1944, en de dochter, geboren in 1969. En dan gaat het ook nog over de grootmoeder. Maar wat is dit prachtig geschreven en vertaald! Vanwege de locatie (een land van de Sovjet-Unie) en af en toe natuurbeschrijvingen doet het me denken aan het werk van Konstantin Paustovski. De moeder uit dit verhaal is vrouwenarts, maar ze worstelt met haar eigen moederschap. Ze wil haar baby geen moedermelk geven, bang om iets door te geven dat ze haar kind niet gunt. Ze verdwijnt een paar dagen en de oma zorgt dat het meisje overleeft.
Als arts wordt de moeder zeer gewaardeerd. Haar wachtkamer zit altijd vol met vrouwen die zwanger willen worden of juist een zwangerschap willen laten afbreken, wat illegaal is in Letland rond 1980. ’s Avonds komt ze afgepeigerd thuis bij haar dochter, die probeert voor haar te zorgen in plaats van andersom. De moeder leeft op cafeïne, appels en sigaretten. De dochter is slim en doet het goed op school. Af en toe vertellen haar moeder en grootouders over het vrije leven dat ze vroeger hadden en waar ze naar terugverlangen, waarbij ze de dochter op het hart drukken om hier nooit met iemand over te praten. Op school moet ze vooral teksten uit het hoofd leren.
Op de middelbare school is er een leraar die in extra lessen voorleest uit poëzie die streng verboden is. Hij neemt zijn leerlingen zelfs mee op excursie naar Leningrad. Als de directrice daarvan hoort, worden de leerlingen allemaal verhoord en de leraar verdwijnt.
Nora Ikstena geeft een beeld van Letland in de jaren tachtig en eerder, door deze mensen te portretteren. Ze gebruikt hier en daar typisch Letse uitspraken, die door de vertaler in eindnoten worden toegelicht. Bekende gebeurtenissen komen langs, zoals de kernramp van Tsjernobyl en het protest met een lange ketting van mensen door de drie Baltische staten. Sommige mensen houden hoop, anderen lukt dat niet. Het is een treurig boek en het is ontzettend goed geschreven. Het is echt de moeite waard om je aandacht aan dit verhaal te besteden. Brenda Lelie is inmiddels bezig met het vertalen van een ander Lets boek, iets om naar uit te kijken!
Deze tekst verscheen eerder op https://lalageleest.nl/2024/11/14/moedermelk-nora-ikstena/
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lalagè
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
