Uitdagend filosofisch gedachte-experiment
Na Leven als een beest onderzoekt dierenarts en filosoof Charles Foster hoe het is om te leven als een mens. Maar dan wel eentje uit de tijd van de jager-verzamelaars; het laatpaleolithicum. Met niet meer dan een rugzak en tarp vertrekt hij met zijn zoontje Tom naar het Engelse Peak District.
Het boek is opgedeeld in drie delen die in lengte het verloop van onze geschiedenis volgen. Zo wijdt Foster ruim de helft van het boek aan het laatpaleolithicum, de lange periode waarin mensen in kleine groepen als jager-verzamelaar rondtrokken. Pas 12.000 tot 7.000 jaar geleden gingen we ons tijdens het neolithicum vestigen in agrarische nederzettingen. Dit deel is dan ook de helft korter. De verlichting, waarin de mens zich had teruggetrokken uit de natuur, beslaat nog maar zo’n dertig pagina’s.
'Tom vindt ons gebrek aan authenticiteit stuitend […] Hij heeft van begin af aan gezegd dat we eigenlijk geen moderne kleren moesten dragen.'
Waar Foster in het eerste deel nog enigszins als een laatpaleolithische mens leeft, valt dat in deel twee en drie wat tegen. Hij helpt vrienden op hun primitieve boerderij en vertelt over zijn reizen naar ‘de oorsprong van de landbouw’. door Europa en Afrika. Het derde deel wordt gedomineerd door een enkel gesprek tijdens een diner met andere wetenschappers. Dit deel voelt dan ook het minst uitgewerkt. Dit wordt versterkt doordat Foster voortdurend blijft teruggrijpen op de laatpaleolithische periode.
Deze mannen zijn opgestaan, hebben ontbeten, gingen even kakken en reden naar het slachthuis met fakenieuws en ingeblikte muziek op de autoradio.'
Het is duidelijk dat Foster vóór het schrijven van zijn boek zijn mening al klaar had en die laat hij horen ook. Hij verheerlijkt het paleolithische “lange ziektevrije” leven in harmonie met de natuur en maakt korte metten met de leefwijze van de moderne mens. De verlichting, waarin de natuur nog slechts als achtergrond voor het menselijk drama fungeert, is wat hem betreft het ultieme monster. Gelukkig bezit hij over een gezonde dosis zelfspot en steekt hij regelmatig vol humor de draak met zijn eigen koppige vooroordeel over die perfecte paleolithische mens.
Fosters schrijfstijl maakt veel goed. Die is opmerkelijk beeldend en trefzeker. 'Mijn tafeltje is voor de oorlog gevernist en vlak daarna schoongeveegd.' Dan heb je wel een idee van de properheid van dat tafeltje. Natuurverschijnselen en zelfs het bos krijgen een persoonlijkheid. Op de dag dat hij en Tom het bos in trekken, steekt er een storm op 'als een woeste hond':
'Hij wroet een tijdje rond om ons te vinden. Hij mept ons wat heen en weer met zijn klauwen, tilt dan gefrustreerd zijn poot over ons op en trekt verder om te kijken wat er nog meer in Notthingham te vinden is. Als hij vertrekt, slaakt het bos een zucht.'
De schrijver jongleert met werkelijkheid en fantasie. Hij gaat zelfs zo ver dat hij zichzelf in een hallucinogene staat brengt door te vasten. Hierdoor word je af en toe op het verkeerde been gezet en, eenmaal zelfs op zeer schokkende wijze, gedwongen om dingen van een andere kant te bekijken. In zijn relaas brengt hij ook X en zijn zoon ten tonele. Twee fictieve laatpaleolithische tegenhangers die als een spiegel fungeren. Zo kijkt X vol schrik toe als Foster zich ‘verhangt’. Oftewel, een stropdas omstrikt.
'Ik heb een paar namen, plaatsen en tijden veranderd en incidenten aan elkaar genaaid […] in een poging om een coherent verhaal te maken van dit fragmentarische, grillige verslag.'
Hoewel Leven als een mens doorspekt is met leerzame feitjes, leer je niet zozeer hoe mensen in vroeger tijden leefden. In plaats daarvan neemt het boek je mee op een zoektocht naar de mens in relatie tot de natuur, zichzelf en tot andere mensen. Een uitdagend gedachte-experiment, waarin Foster je onderdompelt in zijn filosofische, soms letterlijk hallucinogene, mijmeringen, speelt met realiteit en fictie, zich afkeert van taal, symbolen, rechte lijnen, politiek en alles wat het moderne menszijn verder maar kenmerkt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lisette
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
