Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Opmerkelijke overeenkomsten in opvattingen over seks in de Renaissance en nu

Seksualiteit is iets waaraan historici veelal voorbijgaan. Historica Marlissa den Hartog maakte het echter tot haar onderwerp. Aan de Universiteit van Leiden promoveerde ze op de seksuele gedragsregels in het Italië van de Renaissance. Van haar proefschrift is nu een boek gemaakt voor een breed publiek: 'Seks in de Reniassance'. De ondertitel 'Standjes en standpunten in de tijd van Da Vinci (en wat we daar nu van kunnen leren)' weerspiegelt de mix van voyeurisme en populaire wetenschap dat ten grondslag ligt aan dit boek met op de cover een zwart-wit foto van een detail van een omstrengeling van twee lichamen, zoals we die kennen uit de beeldhouwkunst van de Renaissance.
Den Hartog onderzocht zeven clichés over seks, met o.a. 'size matters' en 'nee betekent ja', om in evenveel, makkelijk leesbare, hoofdstukken te laten zien dat 500 jaar geleden in Italië de opvattingen over seks opmerkelijke overeenkomsten vertoonden met die van vandaag. Al had men toen ook ideeën over hoe lichamen van vrouwen en mannen functioneerden op seksueel gebied, die nu volstrekt achterhaald zijn door de wetenschap.
Haar opvallendste conclusie is dat er in de Italiaanse renaissance al stemmen waren die benadrukten dat de regels van de seks vooral bedacht en bewaakt werden door mannen. Ze verwijst naar een debat over de positie van de vrouw dat aangeduid wordt als de querelle des femmes dat vanaf de vijftiende eeuw werd gevoerd. Dit debat gaf tegenwicht aan de gangbare opvatting dat vrouwen inferieur waren aan mannen.
Den Hartog komt tot haar inzichten door, zoals elke historicus moet doen, schriftelijke bronnen te raadplegen. Dat zijn voor haar naast traktaten uit het genoemde debat, vooral ook literaire bronnen als ridderromans waarin bepaalde gedragingen op seksueel gebied door de romanpersonagers worden veroordeeld of juist verdedigd of gepromoot. Maar ook theologische geschriften als rechtbankverslagen geven inzicht in welk seksueel gedrag aanvaardbaar was, of niet. En net als nu lopen de meningen daarover sterk uiteen, maar opmerkelijk is dat de argumenten in 500 jaar nauwelijks anders zijn geworden.
Aan het boek is, zoals het een proefschrift betaamd een lange lijst van bronnen toegevoegd, veelal in het Italiaans, dus maar weinig lezers zullen daarmee verder komen. Waar de lezer meer aan gehad zou hebben, is een register van de belangrijkste auteurs. Regelmatig keren dezelfde auteurs terug in het verhaal van Den Hartog en vaakt merkt ze dat ook op, maar is het zoeken naar waar een eerdere uitspraak aangehaald staat.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marc Couwenbergh

Gesponsord

Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?

Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.

Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.

Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.

Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.

Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!

Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.

Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft

In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.

De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.

Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.

Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.

De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?

Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.

Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.

Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu

Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?

Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.

Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur