Leest als een actiefilm

Marjan Brouwers is tekstschrijver voor verschillende opdrachtgevers. Samen met Jeannette van Ditzhuijzen schreef ze eerder twee boeken en Leegland is haar solodebuut.

Leegland is een dystopische roman: een roman dat een verschrikkelijk toekomstbeeld in petto heeft. Wanneer het verhaal (na het proloog) begint, word je als lezer meteen gevangen door de eerste zin: ‘Het was drukkend warm op het plein in enclave Amersfoort-aan-Zee.’ In deze ene zin zit al veel informatie en tegelijkertijd ook veel vragen. Drukkend warm zegt al meteen iets over de klimaatverandering. Hoe erg is het gesteld met Nederland en met een klimaat? En een enclave, wat is dat precies? En ligt Amersfoort in deze toekomst aan zee? Als je dan even verder leest, kom je een schavot tegen en een Republikeinse beul die handen afhakt, stokslagen uitdeelt en brandmerken op blote armen zet. De toon is gezet en het maakt zeer nieuwsgierig naar de rest van het boek.

Al snel maken we kennis met Senna die op het plein, bij het schavot wacht op haar straf: brandmerken en deportatie naar Fort Zwolle. En wie naar Zwolle gaat, komt nooit meer terug. Ook leren we Julius kennen en zijn zusje Eva, de kinderen van de wetenschapper Walter Rademaker. Over Walter weten we dat hij, in het proloog, zijn eigen kind van de van de moeder heeft afgepakt om testen op hem uit te voeren.

Leegland is opgedeeld in korte hoofdstukken, elk verteld vanuit een ander hoofdpersonage: Senna, Eva en Julius. Julius komt samen met Senna in de trein naar Fort Zwolle terecht en wanneer de trein wordt aangevallen door de rebellen uit de Amsterdamse Archipel ontsnappen ze samen. Ze hebben het plan opgevat om naar Leegland te vluchten, waar volgens de legende Kosse Lester woont die daar een vrije samenleving heeft opgericht.

Het boek leest als een actiefilm. Je moet goed bij de les blijven want er gebeurt heel veel. En net zoals in actiefilms, herstellen mensen razendsnel van hun wonden. Senna wordt eerst gebrandmerkt, daarna ontsnapt ze uit een trein die onder vuur ligt en vervolgens wordt ze gemarteld. Toch heeft ze daar amper last van. En Eva’s pink wordt gebroken tijdens een marteling en daar hoor je haar ook niet echt over. Misschien hebben ze hele goede pijnstillers in de toekomst, maar het maakt de personages minder menselijk. En net als in een actiefilm is er weinig tijd om de wereld echt te begrijpen of rustig in je op te nemen. Ze springen uit een trein, rennen door een bos of vluchten weg op een boot. De rustige momenten zijn schaars. Een mooie rustige scène is bijvoorbeeld wanneer Julius en Senna in het huis van een oude vrouw wachten tot ze met een boot de rivier over kunnen steken. Julius wordt blij van een wollen deken op een echte leren bank. Hierbij heeft Julius het gevoel dat hij 100 jaar terug was geworpen in de tijd. Het is mooi dat iets wat in onze tijd doodnormaal is, in de toekomst wordt opgemerkt. Dit geeft je als lezer een binding met het verhaal. Deze binding mist nogal in de rest van het verhaal. Er worden geen herkenbare gebouwen beschreven bijvoorbeeld. Meer herkenning van zaken uit onze tijd, hadden het verhaal meer geloofwaardigheid gegeven.

Leegland is zeker de moeite waard om te lezen, bijvoorbeeld om even te ontsnappen uit onze eigen (momenteel ook behoorlijk dystopische) heden. Het verhaal is spannend en vlot geschreven en leest als een actiefilm. Er mist echter wat diepgang, voornamelijk van de personages. Het is goed dat er niet te veel wordt uitgelegd over de wereld waarin het zich afspeelt, maar meer informatie over de jeugd van de hoofdrolspelers zou heel erg hebben geholpen met het inleven in Senna, Eva en Julius. Marjan Brouwers is op dit moment met een vervolg bezig dus hopelijk komen we meer te weten in deel twee.