Dit debuut speelt de concurrentie ongenadig naar huis

Malderik Boduognati, zoon van Boduognat, is een beetje een buitenbeentje bij de Nerviërs. Zijn ambitie was om bard te worden, maar toen zijn broer om het leven kwam, besloot zijn vader hem van die opleiding weg te trekken en hem een gevechtsopleiding te laten volgen. Fysiek is hij niet de meest geschikte figuur hiervoor, maar volgens zijn strijdmakkers was het een goede beslissing, aangezien hij er als bard niet al te veel van bakte. Als Boduognat rond 57 v.C. onverwacht de nieuwe veldheer van de Nerviërs wordt, besluit hij dat de tijd gekomen is voor een hinderlaag tegen Julius Caesar en de oprukkende Romers. Hij probeert de Keltische stammen te verenigen en schakelt hiervoor ook Malderik in. Maar die heeft af en toe visioenen die roet in het eten gooien. Of de visioenen hem worden ingegeven door boosaardige faunen of door de goden, weet hij niet, maar hij zal er sneller dan hem lief is achter komen dat de goden grootse plannen hebben met hem.

Schrijver F(ilip) P.G. Camerman heeft met De Schreeuw van de Griffioen zijn fantasydebuut afgeleverd. In eigen beheer nog wel, want hij wilde het boek alleen maar uitgeven bij een grote uitgeverij met zicht op degelijke promotie, en de enige uitgeverij die behoorlijk wat fantasy uitgeeft in het Nederlandse taalgebied, was niet geïnteresseerd. Camerman deed nagenoeg alles zelf wat tussen schrijven en promotie in zit. Alleen voor het ontwerp van de covertekening deed hij beroep op een professionele tekenaar, en de redactie legde hij in handen van Sarah de Waard, die in het verleden nog hebbanrecensente is geweest voor sciencefiction en fantasy. We kunnen nu al verklappen dat die grote uitgeverij een vergissing van formaat heeft begaan door dit debuut af te wijzen. Dat mijn versie van het boek al een vierde druk is, getuigt meteen ook van het succes ervan.

Het boek bevat een behoorlijke dosis waarheidsgetrouwe geschiedenis. Zo heeft Boduognat echt bestaan. Wie aan de Oude Belgen denkt, denkt nu vaak aan Ambiorix, maar ooit werd Boduognat beschouwd als de grootste Oude Belg, en had hij een eigen standbeeld in Antwerpen. Rond deze ware feiten bouwde Camerman een boeiend verhaal, met een wereldopbouw om u tegen te zeggen. De details zijn werkelijk indrukwekkend. De kaartjes vooraan in het boek verklappen dat al, en ook die zijn van de hand van de auteur zelf. Omdat een groot deel van het boek zich concentreert op de strijd in 57 v.C. zijn de liefhebbers van historische fictie zonder meer een doelgroep van dit boek. Ik reken mezelf daarbij.

Maar ik heb dubbel geluk, want ik ben ook een liefhebber van sciencefiction en fantasy, en ook dat is een doelgroep. Het gehalte aan fantasy blijft bij aanvang beperkt tot enkele visioenen die Malderik krijgt. De geheimzinnige Zara aan wie enkele hoofdstukken worden besteed, zegt ons dan al dat er meer fantasy te verwachten valt. En dan is er ook nog de vijftienjarige Ester, die door een ovaat in de arm genomen is omdat zij eveneens dingen buiten onze wereld ziet. Al met al duurt het wel vrij lang voor het historische plaats moet maken voor een meer fantasygericht verhaal. Daar is niks verkeerds mee, integendeel, maar wie niet zo geboeid is door historische fictie, moet dit weten. Zelf noemt de schrijver zijn genre sciencefantasy, wat best een accurate aanduiding is, want ook een vleugje sciencefiction wordt niet geschuwd.

De kwaliteit van dit boek is opmerkelijk. En dan hebben we het letterlijk over elk aspect van dit boek. De taal bijvoorbeeld, is vloeiend en zuiver, en daarin is geen foutje te bespeuren. Of toch wel, op de valreep, want net voor het einde spotte ik een ‘gij had’. De taal van de goden is, om onderscheid te maken met die van de mensen, in het Vlaams weergegeven. Maar de spellingsregels zijn duidelijk: gij drinkt altijd T. Goden of niet, ook zij zijn aan die regel gebonden en hier had bijgevolg dus ‘gij hadt’ moeten staan. Griet Op de Beeck weet als geen ander hoe die regel in de vergetelheid is geraakt, dus het is de schrijver vergeven dat hij toch een keer in de val is getrapt. Misschien drinkt Camerman liever koffie?

De lay-out van het boek is al even verzorgd als de taal. De kaartjes zijn top, en alle hoofdstukken zijn voorzien van een klein embleem dat meteen zegt welk hoofdpersonage gevolgd wordt. Het boek is ook degelijk gelijmd en de rug ervan blijft bij normaal gebruik kreukloos. Fantasyliefhebbers weten dat als geen ander te waarderen. Je vindt zelden mooiere covers dan in dit genre. Het fantasydebuut van Camerman mag zich wat dat betreft meten met de uitgaven van de allergrootsten. Ik hoop stiekem dat geen enkele grote uitgeverij Camerman onder de arm neemt, zodat ze niet de kans krijgen deze mooie serie te verprutsen.

Maar uiteindelijk valt of staat een boek nog altijd met het verhaal. Ik schreef al dat de details van de wereldopbouw indrukwekkend zijn. Die wereld wordt groter en duidelijker naarmate de personages zich erin bewegen. Hetzelfde kan van de personages gezegd worden, en dan toch voornamelijk van Malderik, die met het leeuwendeel van de aandacht gaat lopen. Hij maakt een soort versnelde coming of age door zodat hij snel zijn plaats in dit verhaal kan opeisen. Het verhaal zelf zit ook goed in elkaar. Geen losse eindjes bijvoorbeeld, met uitzondering misschien van de personages Zara en Ester, van wie ik me na afloop toch afvroeg welke rol van betekenis ze speelden. Maar dit is een eerste deel van wat een serie moet worden, en misschien wordt hun rol later belangrijker en helderder. Het is hierom dat ik besloten heb het boek 4,5 sterren te geven, die ik op Hebban naar boven afrond. Als in de toekomst blijkt dat ik ten onrechte aan Zara en Ester heb getwijfeld, kom ik hier graag terug om mijn recensie aan te passen...

Ik heb in mijn leven al heel wat steengoede fantasy gelezen, maar nog nooit eerder wist een Nederlandstalige – in dit geval Vlaamse – auteur binnen dit genre me zo snel te overtuigen en te boeien. Ik heb me in het verleden al een paar maal lovend uitgesproken over de ene of de andere Nederlandstalige fantasy- of sciencefictionauteur, en ik blijf achter mijn woorden staan, maar ik kan er niet omheen dat Camermans debuut ze allemaal overklast. Ik heb het vermoeden dat het volgende boek (De Wil van Adens Goden, dat later dit jaar verschijnt) minder historische fictie en meer fantasy zal bevatten, en dan zullen we zien of de auteur zich kan handhaven. Maar ik heb er wel vertrouwen in.

Meer weten? Op fantasize.nl verscheen een boeiend interview met de schrijver waarin hij dieper ingaat op hoe uitgeven in eigen beheer in zijn werk is gegaan. En hij heeft ook een blog waarin hij lezers geregeld gepassioneerd laat meegenieten van het wordingsproces van zijn boeken. Men kan er ook stukjes achtergrond over het eerste boek op terugvinden.