Nederland als dystopie

Als je Leegland leest, stap je in een toekomst waarin Nederland voor een deel onder water staat. Onze moderne productiemaatschappij met elektriciteit, fabrieken, communicatie en internationale samenwerking bestaat niet meer. Republiek Nieuw-Nederland kent een dictatuur en je moet op je hoede zijn voor rebellen. En dan heerst er ook nog het Vikingsvirus, waarvoor geen vaccin ontwikkeld kan worden. Arme mensen wonen in kampen en de elite heeft zich teruggetrokken in enclaves.

Het verhaal is geschreven vanuit de perspectieven van drie jonge mensen: Senna, Julius en Eva.
Senna diende als soldaat in het leger van de republiek. We leren haar kennen als zij terecht gesteld wordt op een houten schavot op het plein van de enclave Amersfoort-aan-Zee; Middeleeuwse praktijken in een toekomstroman! Senna is slim, voor niemand bang en heel beschermend. Ze weet tijdens haar deportatie naar Fort Zwolle te ontsnappen.
Julius ontsnapt ook tijdens het transport naar Zwolle en Senna neemt hem onder haar hoede. Julius is de zoon van een meedogenloze wetenschapper en arts. Julius is gebruikt als medisch experiment in een poging een vaccin tegen het Vikingsvirus te ontwikkelen. Bij Julius moest ik denken aan de Engelse klassieker ‘Dr Jekyll and Mr Hyde’. Ook daar leiden de gevolgen van laboratoriumwerk tot afwisselende manifestatie van het goede en het kwade in één persoon.
Eva is de ambitieuze zus van Julius. Ze steunt haar vader door dik en dun, maar tot op zekere hoogte. Als ze ziet welke experimenten hij met kinderen heeft gedaan, trekt ze een grens.

Naast de drie hoofdpersonen komen veel interessante personages langs, zoals president Charlotte Martens, admiraal Yetta Karlson, de piraten Karst en Mattie, en Kosse Lester. Helaas worden zij nergens echt uitgediept. Je moet zorgvuldig lezen om ze goed te leren kennen en dat valt niet altijd mee, omdat het tempo van het verhaal enorm hoog is.

Verwacht niet veel informatie over het decor. Hoe zit dat nou eigenlijk met die klimaat oorloog, hoe wordt het virus verspreid, hoe is de energievoorziening geregeld om zonnepanelen te bouwen, hoe kunnen computers en laboratoria overeind gehouden bij gebrek aan energie, hoe zit het met de grensbewaking? Geen idee, we mogen het zelf invullen. Wel heel herkenbaar zijn de plaatsen en steden die genoemd worden. Amersfoort aan Zee, de Amsterdamse Archipel, Fort Zwolle, Kamp Steenwijk, Urk (het is streng verboden te bidden, behalve in Urk!), en ook Orvelte is een bekende naam. Deze locaties zijn niet letterlijk herkenbaar, sterker nog, door de klimaat oorlog en de overstromingen zijn de meeste gebouwen verwoest en overwoekerd met onkruid, maar je weet wel precies waar het verhaal zich afspeelt en zo komt de dystopie heel dichtbij.

Leegland gaat vooral over een zoektocht naar een beter leven en naar de eigen identiteit. En wat is de identiteit van de ander? Wie kun je vertrouwen? Het optimisme waarmee de jonge helden op zoek gaan naar een beter leven in Leegland werkt goed om het geen naargeestig verhaal te maken.

Op basis van de strakke cover had ik een meer volwassen literaire roman verwacht. Leegland is vooral een spannende avonturenroman voor jongeren en volwassenen die van young adult boeken houden.