De mist is opgetrokken
De auteur dacht tijdens het schrijven dat Hallo Muur een 'tussenboek' zou worden maar niets in minder waar. Op nummer 1 in de Scheltema top tien, bijna in de top tien van de Bestseller 60 van CPNB, het Boek van de Maand in DWDD en in februari al toe aan zijn 5e druk. Het gaat goed met Hallo Muur. Een verslag van een leven tot op de bodem geschreven door Erik Jan Harmens.
Zo goed als het nu gaat met Harmens, zo slecht ging het tot twee jaar geleden. Een alcoholist die redelijk functioneerde in zijn gezin en in zijn werk maar steeds meer afgleed richting de afgrond. In zijn ‘meest autobiografische roman ooit' maakt hij de lezer daarvan deelgenoot.
In Hallo Muur wordt op pijnlijke wijze beschreven hoe een puber verwordt tot alcoholist. Hoe een vader tot de orde wordt geroepen door zijn eigen kind. Over de angst om de realiteit van het leven onder ogen te zien. Over twijfelen aan jezelf. Over een omgeving die de ernst van de situatie niet lijkt te zien (of niet mag zien). Een boek dat pendelt tussen heden en verleden. Een verleden dat trouwens niet ontkend of verheerlijkt wordt. Het is een boek waarin vaak emotieloos beschrijvingen van gruwelijke persoonlijke gebeurtenissen worden getoond, alsof de schrijver niet in staat is om te voelen.
Tegelijkertijd is het een boek met humor. Met harde beschrijvingen van dat wat er op dat moment is, schrijnend maar daardoor ook grappig. En gunt het de lezer een kijkje in het leven van een alcoholist.
Eigenlijk is niet-drinken een zwaktebod. (…)
Ik ben een grootverbruiker. Zeg je glas, dan denk ik: fles. Als ik in de afgelopen anderhalf jaar wel zou hebben gedronken en nooit naar de glasbak zou zijn gegaan, dan zouden er nu vijfhonderd lege wijnflessen in mijn schuurtje liggen en tweeduizend lege Westmalle-flesjes. (…) Ik denk dat ik door niet te drinken tienduizend euro heb bespaard in die anderhalf jaar. Waar is dat geld gebleven? Als het niet hier is, moet het wel weg zijn.
Harmens is erin geslaagd om in bijna 80 korte verhalen verslag te doen van zijn dubbelleven. Het leven dat hij leidde tot zijn 42e, eentje waarin hij niet volledig aanwezig was, en het leven daarna. Met zijn korte zinnen gaat hij terug naar de essentie van wat hij wil vertellen. Het is ontdaan van alle opsmuk en leest daardoor ook zeer gemakkelijk.
Ook lukt het hem om de lezer onderdeel te laten zijn van hetgeen gebeurt. Je voelt soms walging, verdriet of onbegrip. Zoals in het verhaal Iemand anders waarin de hoofdpersoon vanuit zijn raam ziet dat zijn vriend, die snel even wat beugeltjes bij de snackbar haalt, op straat een ongeluk krijgt. Hij kijkt, maar doet (of kan?) niets. Wanneer de vriend is afgevoerd naar het ziekenhuis haalt de hoofdpersoon vervolgens drank bij een huisgenoot en verdwijnt in zijn eigen wereld om zo de harde werkelijkheid te ontvluchten.
Een dikke tien jaar geleden won Erik Jan Harmens de Poetry Slam. Tijdens een voorronde was ook zijn vader aanwezig. Harmens wint de voorronde en zijn vader komt hem na afloop feliciteren:
'en wijst me erop dat ik me ergens in de voordracht heb versproken, (…) en zo wordt de etterende wond zichtbaar die ons het plezier in het leven ontneemt, omdat we bij elk groot succes er ons geen raad mee weten en onszelf dan maar weer de grond in boren, omdat we wéten hoe het daar is, in de grond.'
Harmens weet hoe het daar 'in de grond' is, hopelijk weet hij nu ook hoe succes voelt wanneer hij er in alle nuchterheid van mag genieten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nieke
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
