Plezante kronkels zorgen voor dynamiek
God is klein geschapen van de Vlaming Tim Foncke (1978) is bizar, humoristisch en zit boordevol absurdistische aannamen. De tekstschrijver en komiek heeft een prachtpen en kan betoverende humor toevoegen aan iedere regel wanneer dat nodig is. Want zijn roman, die de bijzondere geest van protagonist Zaman van Mansbrugge omschrijft, is een pageturner. Foncke is een geboren kunstenaar op papier. Zijn grote voorbeeld is Herman Brusselsmans, met wie hij op 17-jarige leeftijd kennismaakte. Nog steeds is zijn landgenoot belangrijk voor hem. Andersom adoreert Brusselmans deze Vlaamse tekstschrijver van onder andere televisieprogramma’s.
De hoofdpersoon in deze roman is niet bepaald een saaie, kleurloze man. Het lijkt erop dat de ironische afdeling ‘literaire kneuzen’ door schrijver Zaman van Mansbrugge zelf is opgericht. De heerlijkheid van deze volstrekt versnipperde geestige, moedeloze, verwerpelijke en gefrustreerde man, is opmerkelijk te noemen. De lezer gaat genieten van een roes aan onhebbelijkheden. Want die bezit de naargeestige en soms te overmoedige protagonist Zaman van Mansbrugge.
God is klein geschapen is een roman waarin Van Mansbrugge, een voor hemzelf mislukte schrijver, geheel onbedoeld, een roes van eentonigheid portretteert. De lezer maakt kennis met de literaire wereld, immers de letterkundige agent van Zaman van Mansbrugge probeert zijn schrijfpupil te overtuigen dat dat voor hem verstandig is en dat hij in navolging van zijn eerste succesvolle roman Van de kloten koers moet zetten naar een nieuwe bestseller. En juist deze literair agent krijgt dat niet voor elkaar. Zaman van Mansbrugge zet een laatste, definitieve punt achter zijn schrijverschap. Voor hem is het over en uit. In een vertraagd werktempo, bijgestaan door zijn weinig inspirerende vriend Fons, slijt hij zijn dagen vervolgens in een kiosk waar drank meer aandacht krijgt dan de verkoop van kranten en tijdschriften.
Fons, ex-dakdekker, heeft na zijn val duidelijk niet alleen problemen met het formuleren van zijn gedachten, maar ook met alcohol. Samen met Van Mansbrugge acteert hij op een kleine oppervlakte, de krantenkiosk, die iedere dag veelal dezelfde ingrediënten bevat: hoofdzakelijk saaiheid, gecombineerd met veel bier. Zijn frustratie over het leven had hij al in zijn eerste boek Van de kloten van zich afgeschreven, waarin hij mensen om hem heen als personages belachelijk had gemaakt.
Dat Van Mansbrugge met zijn literaire gedachtenkronkels zich na zijn debuutroman heeft omringd met veel tegenstanders, bewijst een citaat uit zijn fanmail. “Ik weet niet wat ik het meeste moet betreuren: dat er uitgeverijen bestaan die boeken uitgeven van mensen die schaamteloos schrijven over drank en seks, of dat mijn zoon zo enthousiast is over zulke boeken. Ik hoorde dat sommige van uw personages een klacht tegen u hebben ingediend. Dat verwondert mij niet. Ik hoop dat uw boek uit de handel wordt gehaald…”
En zo geschiedde dat Tom Foncke, het leven van het hoofdpersonage telkens in een literaire spanningsboog etaleert. Schoppen, schreeuwen, slaan, ja eigenlijk alles ontdekt de lezer in het hoofd van Van Mansbrugge. Stofjes endorfine lijken niet bij opwinding en vrolijkheid van de ex-schrijver los te komen. Zijn leven verandert drastisch wanneer hij volledig in de ban raakt van zangeres Melanie. Terwijl hij balanceert op een dunne draad boven een diepe afgrond, lijkt zij de redding te zijn. En juist met haar ontstaan filosofische gesprekken die nog maar weinig te maken hebben met de dialogen waarin hij met zijn maatje Fons weinig opzocht.
Het bijzondere van Foncke is dat zijn schrijfstijl wonderlijk mooi in elkaar wordt gesleuteld, alsof de lezer gefascineerd naar een bouwsel van legostenen kijkt. De humoristische zinnen worden gevoed met de spinsels die hij wellicht al geruime tijd in zijn hoofd heeft zitten. Want de toonzetting, denkrichting en energieke manier van schrijven, verlossen de lezer van saaiheid. Met een vleugje geestigheid worden veel dialogen opeengestapeld. De roman is de moeite waard voor liefhebbers van ontwapende humor.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Harrie Nijen Twilhaar
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
