Vogels kijken nooit om als ze wegvliegen

Aan de hand van brieven die zijn moeder schreef verteld Jan Brokken ons het verhaal over zijn ouders. In 1935 vertrekt de jonge Olga samen met haar man Han naar Indonesië. Han heeft theologie gestuurd en is gespecialiseerd in godsdienstgeschiedenis. Het is de bedoeling dat hij in Indië onderzoek gaat doen naar een islamitische bekeringsbeweging op Saleier. In haar brieven verteld Olga uitgebreid over hun leven in Nederlands Indië. Han reist veel voor zijn werk. Soms kan Olga mee, maar vaak blijft ze achter in 1 van de huizen waar ze in de loop van de jaren hebben gewoond. Ze houd zich bezig met badminton spelen, naailes geven aan een groep vrouwen, met het maken en luisteren naar muziek en het volgen van lessen in allerlei Inheemse talen. Op allerlei momenten in het verhaal neemt de schrijver ons bij de hand en neemt ons mee in de wereld van de muziek en literatuur. Componist Leopold Godowsky, voor mij een totaal onbekende componist, blijkt de componist te zijn van " de tuinen van Buitenzorg".  We leren veel over de geschiedenis van het land en vooral over de verschillende geloven van de bevolking en de vele talen die er gesproken worden. Het leven lacht Han en Olga toe, totdat hun eerste kindje, dochter Noortje, sterft tijdens de bevalling. Maandenlang is Olga niet in staat om brieven te schrijven. De familie in Nederland moet het doen met korte berichten van Han, vol met woede, onmacht en verdriet. In 1939 wordt hun zoon Boris geboren en eind 1940 hun tweede zoon Chiel. Het leven lacht Olga weer toe. Helaas is dit maar van korte duur. De tweede wereldoorlog heeft ook Indië bereikt. Han komt in een kamp terecht , en heeft jaren geen contact met z'n vrouw en zoons. Olga wordt samen met een grote groep vrouwen en kinderen naar een ander kamp gebracht. Een voor mij heel emotioneel moment in het boek is het moment waarop Olga beschrijft hoe de vrachtwagen waar ze in zitten bekogeld wordt met stenen. Stenen die gegooid worden door de plaatselijke bevolking. " Stenen en steentjes joelend geworpen. Ja dat geluid, dat intense plezier, herinnerde ze zich. Olga vond het erger dan de straffen en de vernederingen van de Jappen.........ze vroeg zich de rest van haar leven af wat ze fout had gedaan". Na de oorlog verblijven Han en Olga en de kinderen nog een korte tijd in Indië. Maar het leven is veranderd, alles is veranderd. Uiteindelijk keren ze terug naar Nederland. In 1949 wordt Jan geboren. Jan zal altijd het gevoel houden dat hij zijn moeder niet echt heeft gekend. De rest van het gezin heeft een gezamenlijk verleden waar hij geen deel van uitmaakt. De zoektocht naar zijn moeder heeft dit boek opgeleverd. Een prachtig verslag over een jonge vrouw die vol vertrouwen in de toekomst vertrekt naar het andere eind van de wereld. Het verteld ons wat oorlog met mensen doet en hoe prachtige dromen worden verstoord. Het verhaal heeft me enorm gegrepen. Alle informatie over talen, godsdiensten, muziek en literatuur vond ik er interessant, maar ook wel erg veel. Zoveel namen en informatie maakte dat ik de draad soms dreigde kwijt te raken. De tuinen van buitenzorg is wat mij betreft een echte aanrader!