Geloofwaardig en geslaagd gedachte-experiment
Vijf jaar geleden debuteerde Hanna Bervoets met de roman Of hoe waarom en inmiddels zijn haar boeken niet meer weg te denken uit de hedendaagse Nederlandse literatuur. Na Lieve Céline en Alles wat er was is Bervoets’ vierde roman Efter wederom een verhaal dat een absurde situatie zeer geloofwaardig weet neer te zetten.
Efter speelt in de nabije toekomst. Artsen en wetenschappers beschouwen verliefdheid inmiddels als een psychische aandoening, die in sommige gevallen zelfs resulteert in Love Addiction Disorder (LAD), een verslaving waaraan Efter een einde moet maken. De medische industrie hoopt miljoenen te verdienen aan de verkoop van het nieuwe medicijn, maar helaas gaat zij in haar zucht naar succes voorbij aan de grote gevolgen die deze uitvinding op vele mensenlevens heeft. In de roman volgt de lezer daar negen van, onder wie een hopeloos verliefd pubermeisje dat in een verslavingskliniek belandt, een journaliste die onraad én een goed verhaal ruikt en een echtpaar waarbij de echte liefde binnen hun huwelijk ver te zoeken is. Negen personages, die allemaal een connectie hebben met elkaar en met het medicijn. En allemaal wanhopig zoekend naar iets wat hun leven zin geeft.
Bervoets weet de gehele situatie heel realistisch neer te zetten. In feite vindt ze onze bestaande wereld opnieuw uit. Het gebruik van nieuwe benamingen voor toekomstige social media-apparaten en -vormen werkt in het begin van het verhaal wellicht verwarrend. Toch went de lezer daar al gauw aan. Het maakt de futuristische situatie die Bervoets schetst zelfs acceptabel voor de lezer.
De afwisselende perspectieven zorgen bovendien voor een vlot leesbaar boek. Vlot, maar absoluut niet simpel. Want hoewel Bervoets een vrij grimmig toekomstbeeld schetst, maakt ze tegelijkertijd prachtige, rake observaties over de liefde:
"Ben je verliefd, dan zet je elkaar op een voetstuk. […] Vanaf dat voetstuk kun je elkaar bewonderen en begeren, maar écht samenzijn is onmogelijk, want je staat op een plek die een ander voor je heeft gekozen en kunt daar dus niet zomaar weg. Pas wanneer de verliefdheid voorbij is, stappen beide partijen van hun voetstuk af. Dan kunnen ze naar elkaar toe lopen, elkaar eens van dichtbij bekijken. En beslissen of ze, na wat ze hebben gezien, nog samen willen blijven."
En net als in haar vorige romans bewijst de schrijfster daarmee dat ze tragische en komische elementen weet te combineren tot een boek dat op hetzelfde moment absurd én ontroerend is. Het verhaal laat zien waar mensen toe in staat zijn om te overleven, om hun eigen leven te veraangenamen en hoe ze zichzelf daarbij soms voor de gek houden. De personages vestigen hun hoop op het medicijn Efter, maar zoals één van hen opmerkt: "Liefde maakt blind misschien, maar hoop behoorlijk kreupel." Het succes van Bervoets’ romans ligt misschien wel vooral in het schetsen van deze menselijke eigenschappen die zo herkenbaar zijn voor de lezer.
Efter is geslaagd als gedachte-experiment, zoals de schrijfster haar boek zelf vooral beschouwt (zie interview), maar ook als een onderhoudende en slimme roman die de lezer weet te verrassen en zelfs aan het denken zet over de huidige samenleving. Want hoewel het boek niet bedoeld is om de huidige maatschappij te bekritiseren, geeft het wel een beeld waartoe de huidige trends zouden kunnen leiden. Hoe ver gaan mensen voor hun eigen idealen? En hoe ver mág je daarin gaan? Efter geeft de lezer genoeg stof tot nadenken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lindy de Jong
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
